Йонтен Дамчо: «Хальмгин болн Тґвдин залєлдан ут тууљта»

Хальмг Тањєчд ґґдін цолта багш болн гўн номта лам Йонтен Дамчо баралхљ ирсні тускар бидн зіњгллівидн. Гевш Дамчо Хальмгин щаљн лам Тэло Тулку ринпочен ўрврір ирід, тањєчин імтнд номин ціілєвр ґгв.

Дрепунг Гоманг хурл-университетин ах багш Дамчо октябрин 7-д Келн-улсин музейд одв. Энд кўндті гиичиг сойлын министр Амуланг Учурова болн музейин директор Ирина Мучаева тосљ авв. Гевш Дамчо, Хальмгин шаљн лам Тэло Тулку ринпоче болн Цутхлњ хурлын ах багш Анља гелњ музейин экспозицлі таньлдв. Тањєчд шаљна ном делгрўлљ батллєнд ик тівцін орулсинь темдглід, тањєчин імтн болн Дрепунг Гоманг хурлын хоорнд тогтсн тууљлгч залєлдаг сергіљ делгрўлљ батлљах ик ач-тусинь ўнлід, сойлын министр Амуланг Учурова гевш лхарамб Йонтен Дамчод Ханлтын бичг бірўлљ ґгв. Ірісін буддийск регионмудт - Хальмгт, Тувад, Бурятьд шаљна ном делгрўлљ тархалєнд, шаљна хувргуд дасхлєнд ґґдін цолта гевш кўргљіх ик нилчинь тањєчд иигљ ўнлснь сін йовдл болљана.

Гевш Дамчо Хальмг Тањєчд урднь ирсн билі. Тўрўн болљ шаљн ламла хамдан байрин ончта ґдрмўдлі - хальмгуд Ірісін ханьд эврі сін дурар орсн 400 љилин ґґнин ґдрмўдлі ирсн біісмн. Тиигхд 2005 љилд Йонтен Дамчо келсмн: «Гоманг хурлын єол тґрнь шаљна ном ціілєљ тархалєн. Тер учрар бидн Хальмгас, Бурятяс, Туваєас ирсн баєчудыг сурєульд авад сурєнавидн. Эдн шаљна номиг дасљ авад, хірў тґрскн єазрурн одад, номиг олн дунд тархахмн болљана. Тиигід шаљнд шўтлєні, шаљна авъясмуд кўцілєні зањшал імтні біідл-љирєлд батрхмн болљана».

Дікід 2010 љилд ирхдін тањєчин імтнд ном хіірлсн билі. Ода эн ирлєндін Йонтен Дамчо Бодхичиттын номиг хіірлв. Товчлгч ґдрін Цаєан Діркд нерідсн ик мґргўл кев. Журналистнрла харєљ кўўндсн цагтан кўндті багш хальмг болн тґвд імтиг ниицўлљіх тууљин залєлдана тускар тодлљ келід. 1917 љил кўртл эн залєлдан йир ґґрхн біісинь темдглв. Хґґннь йосн сольгдад, шаљна туст хіліц оњгдан болад, урдк залєлдан геедрсмн. Зуг шин цаг ирід, 1993 љиліс нааран залєлдан шиніс тогтагдад, шаљнд оньг дікніс ґггдв. Бурхн Багшд шўтдг біісн урдк республикўдіс шаљна ном дасх баєчуд Энткўр йовулгддг болв. Шаљна ик хурлмудас номта ламнр болн ик цолта багшнр нааран ирљ ном умшдг болсна ашт шаљна номар соньмсчах, медрлін гўўдўлљіх улсин то икдв. Шаљна номин халхар медрлті улсин то бас икдсинь ўзљ болхмн.

Дрепунг Гоманг хурлд Хальмгас 20 гелњ сурч єарсмн. Ода тенд 15 кўн шаљна ном дасљана. Цуг тедн Дрепунг Гоманг хурлын ах багш Й. Дамчон хіліврт бііні.

Дрепунг Гоманг хурлын тускар, тенд сурчах гелњгўдин біідл-љирєлин тускар журналистнрин сурврт хірў ґгчієід гевш келљ ґгв. Бодхичиттын номин ціілєвр юн учрар хіірлсін медўлхлірн, эннь йир гўн ном болљахинь, терўні эклц болвчн медрл авхла кўн болєн цааранднь ном даслєна хаалєд орљ чадљахинь гевш Дамчо зааљ келв. Эн номиг арднь орљ дасхла йоста хґв-кишгин хаалєд орљ болхинь багш темдглв.

Цаєан Діркин номд орсн улс ут наснднь харшлљасн саалтг тоотас гетлљ чадхинь ґґдін цолта лам заав. Шагшавдын чик хіліц бірљ, ґр-ґвч седклтієір, імтнд тусан кўргљ бііхлі онц кўн болєна болн цуг кўмн імтні љирєл чигн хґвті болхинь гевш лхарамб иткўлљ келв.

Кўўндврин йовудт олн нань чигн сурврмудт гевш Йонтен Дамчо ціілєвр ґгв. Кўн болєна љирєл цуг імті тоотын љирєллі ґґрхн залєлдата. Тегід шар шаљнд шўтдг улс цуг імті тоотын тґлі оньдин зальврна.

Ушкана Сувсн