Òàœº÷èí ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíüñèí ¢¢ëäâðèã ÿñðóëëºíà, ìåäèöèíñê ä´œ ê¢ðãëºí³ ÷èíðèã ´´äë¢ëëºí³, áîëüíèöñèí ìàòåðèàëüí-òåõíè÷åñê óë áàòðóëëºíà ò´ðì¢ä ýðêí ÷èíðò³ áîëõ ç´âò³ ãèš Õàëüìã Òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà ìèíèñòðèí ¢¢ëèã öàã çóóð äààšàõ Þðèé Êèêåíîâ æóðíàëèñòíðë³ áîëñí õàðºëòä òåìäãëâ. Äàâñí äîëàí õîíãò òàœº÷èí Òîëºà÷èí ºàðäâðò áîëñí ñåëâëö³íä á³³ðí ³ìòíä ìåäèöèíñê ä´œ ê¢ðãëºèã ýðê áèø ÿñðóëõ êåðãò³ ãèñí Àëåêñåé Îðëîâ íåêâð ò³ââ.
- Õàì-õîøà á³³äã ðåãèîíìóäëà 䢜ö¢ë³ä õ³ë³õë³, ìàíà ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíüñò òàœº÷èí áþäæåò³ñ éèëºãäš³õ ì´œãí³ êåìš³í áຠáèø. dzðì ðåãèîíìóäò ìàäíàñ áàºàð ì´œã éèëºí³, áîëâ òåð áèéíü òåíä ³ìòí êåðãò³ ýì³ð òåòêãäí³. Ó÷ðíü þóíäâ ãèõë³, ìàíà ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíüñò àäìèíèñòðàòèâí àïïàðàòûí òî èê áîëšàíà. Õàðì ò´ðõä, áîëüíèöä éèëºãäš³õ ì´œãí³ èê çóíü šàëâä, êîììóíàëüí òóñëìšä, á³³ðèã òåòêëºíä îëçëãäíà. Àøòíü ¢ëäñí ì´œãíü ýì³ð òåòêëºíä ê¢ðõø. Òåã³ä õàìãèí ò¢ð¢íä îäà ó÷ðåæäåíüñèí àäìèíèñòðàòèâí ³œãèí ê´äë³÷íðèí òî áàºðóëëºíà ò´ðèã õàºëõ êåðãò³. Ìàíà òàœº÷ä ¢¢ëäš³õ àðâí ºóðâí ðàéîíà áîëüíèöä 40 ïðîöåíòíü àäìèíèñòðàòèâí ³œã òîãòàíà, ýííü òîî÷íð, ýêîíîìèñòíð, êàäðèí ³œã¢ä áîëíà. Šèë áîëºí àäìèíèñòðàòèâí ³œãèí òåòêâðò ðàéîíà áîëüíèö 7-8 ñàé àðñëœ îëçëíà, ýí ì´œãí ýì õóëäš àâëºíä îëçëñíü äååð áîëí òóñòà áîëõíü ìàºä óãà,- ãèš Þ.Êèêåíîâ êåëâ.
Äààâðòà ºàðäà÷èí òîîëâðàð ç³ðì ðàéîäûí áîëüíèöñèã íåãä¢ëõ ò´ð õ³ë³ãäš³í³. Õîéð-ºóðâí ó÷ðåæäåíÿ óëä íåã áîëüíèö á¢ð䳺³ä, ³ìòíä ´´ä³í ÷èíðò³ ìåäèöèíñê ä´œ ê¢ðãõ ê¢ñë á³³í³. Òåð¢í³ àøò ³ðâëãäñí ì´œãí ìåäèöèíñê ê´äë³÷íðèí šàëâ ´´äë¢ëëºíä, ó÷ðåæäåíÿ ìàòåðèàëüí-òåõíè÷åñê óë áàòðóëëºíä, îáîðóäîâàíÿ ÿñâðò îëçëãäõìí ãèš çóðàëãäšàíà. ²ð³ñ³í òàëäàí ðåãèîíìóäò òèèì êåâ³ð ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíüñèí ¢¢ëäâð ÿñðóëãäâ, òåã³ä òåäí³ äàìøëò îëçëš á³³äëèã ÿñðóëõìí. Þ.Êèêåíîâèí òåìäãëñ³ð, ýì÷íðèí áîëí äóíä ìåäèöèíñê ê´äë³÷íðèí òî áàºðóëãäøãî.

Òàœº÷èí ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíüñèí ¢¢ëäâðèã ÿñðóëëºíà, ìåäèöèíñê ä´œ ê¢ðãëºí³ ÷èíðèã ´´äë¢ëëºí³, áîëüíèöñèí ìàòåðèàëüí-òåõíè÷åñê óë áàòðóëëºíà ò´ðì¢ä ýðêí ÷èíðò³ áîëõ ç´âò³ ãèš Õàëüìã Òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà ìèíèñòðèí ¢¢ëèã öàã çóóð äààšàõ Þðèé Êèêåíîâ æóðíàëèñòíðë³ áîëñí õàðºëòä òåìäãëâ. Äàâñí äîëàí õîíãò òàœº÷èí Òîëºà÷èí ºàðäâðò áîëñí ñåëâëö³íä á³³ðí ³ìòíä ìåäèöèíñê ä´œ ê¢ðãëºèã ýðê áèø ÿñðóëõ êåðãò³ ãèñí Àëåêñåé Îðëîâ íåêâð ò³ââ.
- Õàì-õîøà á³³äã ðåãèîíìóäëà 䢜ö¢ë³ä õ³ë³õë³, ìàíà ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíüñò òàœº÷èí áþäæåò³ñ éèëºãäš³õ ì´œãí³ êåìš³í áຠáèø. dzðì ðåãèîíìóäò ìàäíàñ áàºàð ì´œã éèëºí³, áîëâ òåð áèéíü òåíä ³ìòí êåðãò³ ýì³ð òåòêãäí³. Ó÷ðíü þóíäâ ãèõë³, ìàíà ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíüñò àäìèíèñòðàòèâí àïïàðàòûí òî èê áîëšàíà. Õàðì ò´ðõä, áîëüíèöä éèëºãäš³õ ì´œãí³ èê çóíü šàëâä, êîììóíàëüí òóñëìšä, á³³ðèã òåòêëºíä îëçëãäíà. Àøòíü ¢ëäñí ì´œãíü ýì³ð òåòêëºíä ê¢ðõø. Òåã³ä õàìãèí ò¢ð¢íä îäà ó÷ðåæäåíüñèí àäìèíèñòðàòèâí ³œãèí ê´äë³÷íðèí òî áàºðóëëºíà ò´ðèã õàºëõ êåðãò³. Ìàíà òàœº÷ä ¢¢ëäš³õ àðâí ºóðâí ðàéîíà áîëüíèöä 40 ïðîöåíòíü àäìèíèñòðàòèâí ³œã òîãòàíà, ýííü òîî÷íð, ýêîíîìèñòíð, êàäðèí ³œã¢ä áîëíà. Šèë áîëºí àäìèíèñòðàòèâí ³œãèí òåòêâðò ðàéîíà áîëüíèö 7-8 ñàé àðñëœ îëçëíà, ýí ì´œãí ýì õóëäš àâëºíä îëçëñíü äååð áîëí òóñòà áîëõíü ìàºä óãà,- ãèš Þ.Êèêåíîâ êåëâ.
Äààâðòà ºàðäà÷èí òîîëâðàð ç³ðì ðàéîäûí áîëüíèöñèã íåãä¢ëõ ò´ð õ³ë³ãäš³í³. Õîéð-ºóðâí ó÷ðåæäåíÿ óëä íåã áîëüíèö á¢ð䳺³ä, ³ìòíä ´´ä³í ÷èíðò³ ìåäèöèíñê ä´œ ê¢ðãõ ê¢ñë á³³í³. Òåð¢í³ àøò ³ðâëãäñí ì´œãí ìåäèöèíñê ê´äë³÷íðèí šàëâ ´´äë¢ëëºíä, ó÷ðåæäåíÿ ìàòåðèàëüí-òåõíè÷åñê óë áàòðóëëºíä, îáîðóäîâàíÿ ÿñâðò îëçëãäõìí ãèš çóðàëãäšàíà. ²ð³ñ³í òàëäàí ðåãèîíìóäò òèèì êåâ³ð ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíüñèí ¢¢ëäâð ÿñðóëãäâ, òåã³ä òåäí³ äàìøëò îëçëš á³³äëèã ÿñðóëõìí. Þ.Êèêåíîâèí òåìäãëñ³ð, ýì÷íðèí áîëí äóíä ìåäèöèíñê ê´äë³÷íðèí òî áàºðóëãäøãî.

Õàëüìã ꢢêí ôóòáîëûí òóñêàð çóðã çóðâ. Òåðíü áè÷êí çóðà÷íðèí Öóã³ð³ñ³í èê ìàðºàíä ò¢ð¢í îðì ýçëâ. Ýëñò áàëºñíà ñóðºóëü÷ Íàäåæäà Áàëäàøèíîâàí çóðñí çóðã ôóòáîëàð íàðò-äåëê³í ÷åìïèîíàòûí òóñê ò´ð³ð êåãäñí çóðãóäûí ìàðºàíä òèèãš ´´ä³í ¢íëãäñíü èê áàéðòà áîëšàíà.

Õàëüìã Òàœº÷èí ³ìòí³ ñîöèàëüí òåòêâðèí êîìïëåêñí öóòõëœ ãåìò³-øàëòãòà óëñèí ò´ë³ "Ñîöèàëüí òàêñè" ãèäã òóñëìšèã ê¢ðãäã áîëâ. "Äîñòóïíàÿ ñðåäà" ãèäã ïðîãðàììàð òàœº÷èí áþäæåò³ñ éèëºãäñí ì´œã³ð øèøëœ ê´ëãí-ê¢÷í õóëäš àâäãñí á³³í³. Ýí òóñëìšèã ÿìð êåâ³ð ê¢ðãõèí òóñêàð òàœº÷èí ñîöèàëüí äåëãðëòèí, ê¢÷-ê´ëñí³ áîëí ê´äëìø³ð òåòêëºí³ ìèíèñòðèí äàðóê Åâãåíèÿ Ãîðäååâà, êîìïëåêñí öóòõëœãèí ºàðäà÷ Ñâåòëàíà Ðîìàí áîëí øàëòãòà óëñèí "Øèí šèðºë" ãèäã îëíà îðãàíèçàöèí àõëà÷ Àëåêñàíäð Êàìàíäæàåâ êåëš ´ãâ. Ì´÷ òàòó óëñ ýí ê´ëã³ð ÿºš éîâõèã Àëåêñàíäð øèíšë³ä, šîëà÷ëà ñ¢â-ñåëâã³ðí õóâàëöâ.

Îëí äàâõð ãåðò á³³äã ê¢í áîëºíà á³³äë-šèðºëä æèëèùí-êîììóíàëüí õàëõàð ò´ðì¢ä ó÷ðäãíü ìàºä óãà. Õóð îðñí öàãò ãåðèí îðàºàð óñí ºîîšíà, àëü ¢âëèí êåìä ïàòüðò êèèòí áîëíà. Êåìð çàëâðèí êîìïàíü ºàðºñí äóòó-äóíäûã óóðóëëãî, ³ìòí³ íåêâð ýñ õàœºàõëà, àëüäàðàí îäõìá ãèš ç³ðì óëñ ¢¢ìí³. Ýí ñààìä Õàëüìã Òàœº÷èí ãîñóäàðñòâåíí ãåð-ᢢðèí á¢ðòêëºí³ èíñïåêö ³ìòí³ ò´ðì¢ä õàºëõäíü ä´œ áîëõ ç´âò³.
Óðäíü òàœº÷èí ÆÊÕ-í áîëí ýíåðãåòèêèí ìåäëä ãîñóäàðñòâåíí ãåð-ᢢðèí ³œã ¢¢ëäš³ñìí. 2016 šèëèí ìàé ñàðä ê¢ö³ã÷ éîñíà øèí îðãàí - Õàëüìã Òàœº÷èí Ãîñóäàðñòâåíí ãåð-ᢢðèí á¢ðòêëºí³ Èíñïåêö á¢ðä³ëºí³ òóñê dzðëã òàœº÷èí Òîëºà÷ áàòëâ. Òåã³ä óðçí èþíü ñàðä ãåð-ᢢðèí á¢ðòêëºí³ êåðã-¢¢ë ê¢ö³äã ê¢ö³ã÷ éîñíà øèí îðãàí òîãòàãäñí áîëäã.
Ãîñóäàðñòâåíí ãåð-ᢢðèí á¢ðòêëºí³ èíñïåêöèí êåõ-ê¢ö³õ êåðã-ò´ðì¢äíü ´ðãí áîëâ. Õàìãèí ò¢ð¢íä Ãåð-ᢢðèí êîäåêñë³ áîëí ç´â-éîñíà àêòìóäëà èðëö¢ëš ãåð-ᢢðèí õàëõàð êåðã-ò´ðì¢ä ê¢ö³õ áîëâ.
Øèäð ìàíà 糜ã÷ èíñïåêöä îäš, í¢¢ðëã÷ ñïåöèàëèñò Î÷èð Ëèäæèåâëà õà𺚠ꢢíäâ. ²ìòí îëí ç¢ñí ò´ð³ð ýðëº íààðàí áè÷í³. Ãåð-ᢢðèí, êîììóíàëüí òóñëìšèí, ýëåêòðîê¢÷³ð, óñàð, ãàçàð, äóëàºàð òåòêäã îðãàíèçàöñèí ê´äëìøò äóòó-äóíä õàðºäãèí òóñêàð ³ìòí 糜ãëí³.

Îäàõí Õàëüìã Òàœº÷èí Òîëºà÷èí ìåäëä ¢¢ëääã áè÷êä¢äèí ç´âèí Ñîâåòèí äàðàíè ñåëâëö³í áîëâ. Òåð¢ã òàœº÷èí ãîñóäàðñòâåíí ñåëâã÷ Âàñèëèé Áþð÷èåâ ºàðäš äàâóëâ.
²ð³ñ³í Ïðåçèäåíòèí ç³ðëã³ñ èøò³ ìàíà îðí-íóòãò 2028 šèë ê¢ðòë áè÷êä¢äèí àðâí šèëèí êåì çàðëãäñí á³³í³ ãèš Â.Áþð÷èåâ òåìäãë³ä, äîðàñ ´ñ÷ éîâõ ¢éèí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà, ýäí³ ç´â õàðñëºíà, ñóðºóëü-ýðäìèí ò´ë³ òààë òîãòàëºíà ò´ðì¢ä ýðêí ÷èíðò³ áîëšàõèã çààâ. Àðâí íåãí ç´ð¢ëëò³ð ê¢ö³ãäõ êåðã-¢¢ëäâðì¢äèí çóðà áàòëãäñí á³³í³, ðåãèîí áîëºí òåð¢íë³ èðëö³ò³º³ð áàñ ê´äëìø³í òîãòàõ ç´âò³ áîëšàíà.

Ìàœºäóð ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà ê´äë³÷íð ñ³í ´äðèí áàéðàí òåìäãëõìí. Ñ³í ´äð óãòš ìàíà ñåë³íä îëíà äàìøëòûí ýì÷èí ³œãä îëí šèëä³í ê´äëš éîâõ ìåäñåñòðà Áàéðòà Ñàíäæèåâàä õàíëòàí ´ðãõ³ð ñåäë³â.
ªó÷ øàõó šèë õîîðàí Áàéðòà Ìîñêèåâíà Ýëñòä ìåäó÷èëèù ò´ãñ³º³ä, ò´ðñêí ñåë³íä³í ê¢÷-ê´ëñí³ õààëºàí ýêëñìí. Ãåìò³ áè÷êä¢ä, ñààòà ꢢêä óëñ, õóó÷òà ìåä³òíð ýí¢í³ õ³ë³âðò á³³í³, ê¢í áîëºíä ýí öàºàí ñåäêë³ðí ä´œ ê¢ðãõä³í äàœãèí áåëí á³³í³. Êåí - íåãíäíü ñ¢â-ñåëâã³í ´ã³ä, ꢢíä³ä, ÿìàðàí ò´ð ¢¢ì¢ëš³õèíü ìåäš àâàä, Áàéðòà Ìîñêèåâíà á¢ë³í ¢ã³ðí ÷èãí ýäã³í³ ãèš êåëš áîëšàíà. Èê áè÷êí óãàä êèëìš³í òóñõàš, çîâàšàõ øàðõ-øàâíü äàðóíü ýäãõ ãèñí èöë ´ã³ä, ò¢ð¢í äóóäâðàð ê¢ð÷ èðí³.

Ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà ê´äë³÷íðèí ñ³í ´äð óãòš òàœº÷èí ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíüñ äóíä ñïàðòàêèàä áîëâ. Ìàðºàíä 21 êîìàíä õîîðíäàí ä´ðëäâ, óò òîîäàí òåð¢íä ºóðâí çó øàõó ê¢í îðëöâ. Õàëüìã Òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà ìèíèñòðèí ¢¢ëèã öàã çóóð äààšàõ Þðèé Êèêåíîâ ìàðºàíä îðëöà÷íðò ê¢ö³ìš äóðäš, õàìãèí ÷èäëò³ áîëí íèèò³ êîìàíä äèèëâð á³ðòõ³ ãèš òåìäãëâ. Òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà ê´äë³÷íðèí ïðîôñîþçèí ðåñêîìèí àõëà÷ Áóëãóí Êîííèêîâà áîëí "Ñóëäà" Öóòõëœãèí ºàðäà÷ Çèíàèäà Áàòûðåâà ¢¢ðì¢äò³í áàñ ê¢ö³ìš äóðäš, ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíüñ äóíä ñïàðòàêèàä äàâóëëºí àâúÿñò òîõðñíü ñ³í ãèš êåëâ.

Äàâñí äîëàí õîíãò òàœº÷èí ïðàâèòåëüñòâèí ñ¢¢ðèí èê çàëä ²ð³ñ³í áîëí Õàëüìã Òàœº÷èí ñîöèàëüí õàðñëòûí öåðãëëòèí 100 šèëèí ´´íä íåð³äãäñí áàéðèí õóðã áîëâ. Òàœº÷èí ïðàâèòåëüñòâèí Àõëà÷èí äàðóê Áîîâà Áàäìàåâ, Õàëüìã Òàœº÷èí Óëñèí Õóðàëûí (Ïàðëàìåíòèí) Àõëà÷èí äàðóê Íèêîëàé Íóðîâ, ²ð³ñ³í Îðí-íóòãèí Õ¢¢âèí äåïóòàò Ìàðèíà Ìóêàáåíîâà, ìèíèñòåðñòâñ-âåäîìñòâñèí ºàðäà÷íð, ñîöèàëüí ê´äë³÷íð áîëí ýí õàëõèí âåòåðàíìóä õóðãò îðëöâ.
Áàéðèí õóðãèí ýêëö³ð òàœº÷ä ñîöèàëüí õàðñëòûí öåðãëëò ÿìð êåâ³ð á¢ðä³ãäñí³ áîëí çóí šèëèí òóðøàðò ÿìàðàí ò´ðì¢ä õàºëãäñíà òóñê ôèëüì îëíà îíüãò òóñõàãäâ. Äàðóíü òàœº÷èí ñîöèàëüí äåëãðëòèí, ê¢÷-ê´ëñí³ áîëí ê´äëìø³ð òåòêëºí³ ìèíèñòð Ìàðèíà Îëüçÿòèåâà èëäêë ê庳ä, ³ìòí³ ñîöèàëüí õàðñëòûí áîëí òåòêâðèí õàëõä ê¢ö³ãäš³õ êåðã-¢¢ëäâðì¢äèí òóñêàð êåëâ. Ìèíèñòð õàìãèí ò¢ð¢íä öåðãëëòèí äåëãðëòä èê ò³âö³í îðóëñí óëñèí íåðä çààºàä, ýäí³ à÷-òóñèã ´´ä³í³ð ¢íëâ. Çàëä ñóóñí âåòåðàíìóä äóíä îëí šèëä³í ñîöèàëüí õàðñëòûí ìèíèñòðèí ¢¢ëä ê´äëš éîâñí Ð.Ê.Óðõàåâà áîëí Ë.Ä.Ëåáåäåâà, ïåíñèîíí òåòêâðèí ³œãèã ºàðäš éîâñí Î.Á.ßêóíèíà áîëí íàíü ÷èãí óëñ çààãäâ.
Âèöå-ïðåìüåð Á.Áàäìàåâ òàœº÷èí Òîëºà÷èí É´ð³ëèí áè÷ã óìøàä, ýâð³ííü íåðí äååð³ñ ñîöèàëüí ê´äë³÷íðò õ´â-êèøã áîëí ê¢ö³ìš äóðäâ. Äààâðòà ºàðäà÷ ²ð³ñ³í ê¢÷-ê´ëñí³ áîëí ñîöèàëüí õàðñëòûí ìèíèñòåðñòâèí Ê¢íäëëºí³ ºàøãóä áîëí õàíëòûí áè÷ã¢ä ç³ðì ê´äë³÷íðò á³ð¢ëš ´ãâ. ¥´ä³í à÷ëâð àâñí óëñ äóíä ñîöèàëüí ê´äë³÷íð Ò.Ìàíäæèåâà, Ì.Èãíàòåíêî, Â.Ìàíöàåâà, Å.Ñëóöêàÿ, Ã.Óáóøèåâà çààãäâ. Òåð ìåò ÏÔÐ-èí Ýëñòä ¢¢ëääã ³œãèí ºàðäà÷ À.Èíäæèåâ áîëí ê´äë³÷ Ë.Êè÷èêîâà "²ð³ñ³í ÏÔÐ-èí éè뺳í ñ³í ê´äë³÷" ãèäã òåìäã³ð à÷ëãäâ.

Ãåðèí îðàí á³³äë ýíòí îëí äàâõð ãåðì¢äèí í³ðí ò´ðì¢äèí íåãíü ì´í. Ýëñò áàëºñíà 4-÷ ìèêðîðàéîíà 29-÷ òîéãòà ãåðèí îðàã êåç³ ÿñõèã ³ìòí êåñã³ñ íààðàí ê¢ë³š³ñìí. Îëí äàâõð ãåðì¢äèí êàïèòàëüí ÿñâðèí ïðîãðàììèí éîâóäò òîñõëòûí-ìîíòàæí ê´äëìø ýí šèëèí àïðåëü ñàðä ýêëâ. "Âèíêëåð" ÎÎÎ ãåðèí õàâòõà êåâ-ÿíçòà äååâðèã öóöëàä, ò´ìð ÷åðåïèöàð øèí îðà êåš³í³.
Õàëüìãò îëí äàâõð ãåðì¢äèí êàïèòàëüí ÿñâðèí ïðîãðàìì öààðàíäíü ê¢ö³ãäš³í³. Òàœº÷ä òàâí îáúåêòä ãåðì¢äèí îðàºèíü ÿñ÷ øèíð¢ëëºí³ ê´äëìø ã¢ðã¢ä³í îðñí á³³í³. Ýëñò áàëºñíà 3-÷ ìèêðîðàéîíä 16-÷ òîéãòà, 4-÷ ìèêðîðàéîíä 29-÷ òîéãòà, Èëèøêèí³ óóëüíöä 3-÷ òîéãòà ãåðì¢äèí õóó÷í õàâòõà êåâ-ÿíçòà îðàºèíü ñîëüšàíà. ¥äã³ öàãèí øèí, äóëà õàäºëäã ìàòåðèàëàð îðà êåš³í³. Èþëü ñàðèí ÷èëã÷³ð ýí ãåðì¢äò òîñõëòûí-ìîíòàæí ê´äëìø ò´ãñ³ãäõìí. 2018 šèëä ìàíà òàœº÷ä óò òîîäàí 21 îëí äàâõð ãåðò ÿñâðèí ê´äëìø êåš, îðàºèíü ñîëüš øèíð¢ëõìí.