Ірўн чинрті уласн - хальмгин кеермљ

22-10-2014, 11:32 | Таңһчин зәңгс

Одахн Амр-Санана нерті Келн-улсин библиотекин естественн номин болн селіні эдл-ахун литературин іњгин єардач Ирина Мосолоева, библиотекин кґдлічнр Динара Дорджиева, Татьяна Шорваева Аршань селіні дундын школын сурєульчнрла соньн харєлт давулв.

Эн керг-ўўлдвр Хар Булг селіні ґґр біідг ірўн чинрті уласн модна ґґр болв. Харєлтд Хальмг Тањєчин олн імтні шўлгч Григорий Кукарека орлцад, кґвўд-кўўкдт уласна тускар келљ ґгід, соньн экскурсь давулв.

Нерті шўлгч сурєульчнрт уласна тууљин тускар келљ ґгід, оньгинь авлв. 1846 љилд хальмг лам Тґвдіс модна эк авч ирід тірсмн, терўні хґґн энд булг ўўдв. Булгин давста усн імтні эрўл-мендд тустаєинь цуєар медні. Олн імтн нааран сўзглљ ирні. Эн ірўн чинрті єазрт 9 сурвєн босхгдв. Імтн нааран ирљ, ірўн єазрт мґргљ, седклін тґвкнўлні. Нерті шўлгч сурєульчнрт уласна тууљиг келљ ґгсні хґґн кўўкд-кґвўд уласиг єурв эргід, єар кўрід, дотран зальврцхав. Терўні хґґн эдн уласна ґґр біідг булгур одв.

Єундл тґрхд, ґдгі цагт булг бузрдљ одв. Імтн нааран ирід ус авхларн хог-бог ўлдіні. Тегід иим ірўн єазриг мадн цеврір хадєлх зґвтівидн,- гиљ Г.Кукарека сурєульчнрт келљ, булгиг цеврлх кергті гив.

Уласн урєљах єазр тегш биш, хотхрта, ґґдмті. Хотхр, ґґдм єазр эврієірн ґвірц, эдні туск олн домгуд чигн бііні. Экскурсин йовудт Г.Кукарека кўўкд-кґвўдт зірм домгуд келљ, оньгинь авлв. Сурєульчнр кесгтін тег хіліљ ухаєан туњєацхав.

Дікід болхла Хар Булг селіні тууљла чигн сурєульчнриг таньлдулв. Дііні ґмн энд Ярта хотн біідг бііљ. Хотна улс цуєар чањє-чиирг болсн деерін йир хурц нўдті біісмн. Юн учрас гихлі, эдн булгин усар бийін уєадг біісмн.

Дііні цагт селініс 50 кўн цергт мордсмн. Кесгнь партизанмудын зерглінд тґрскін харсч йовсмн. Хальмгуд Сивріс ирсні хґґн селін Хар Булг гиљ нерідгддг болв.

Келхд, нерті шўлгч эмнлєні ноєаєар бас соньмсна. Энд урєљах ноєан болєна тускар кўўкдт келљ ґгснь бас соньн болв. Тегід нерті шўлгч Григорий Кукарекан давулсн экскурсь сурєульчнрт таасгдв гиљ келх кергті. Сііхн намрин цагла ірўн єазрт цаган соньн кевір давулсндан сурєульчнр байрлад, ханлтан ґргљ, ода нааран эк-эцкнртієін, элгн-садтаєан ирх санаєан медўлцхів.

Намрин дулан ґдрмўдлі нань чигн кўўкд-кґвўд нааран ирљ, тґрскн єазриннь тууљан, сойлан медљ чадљана. «Кемрљін иим санан бііхлі, Амр-Санана нерті Келн-улсин библиотекин єардврла кўўндљ, иим соньн экскурсь бўрдіљ чадљанат», - гиљ бибилиотекин кґдлічнр келв.

Жанна Кекеева
Ж.Зургановин цоксн зург