Хот-хоолын үниг бүрткчәнә

14-12-2020, 16:49 | Общество

Москвад болсн селвлцінд социальн ик чинрті хот-хоолын ўн ґґдлсніс кґлті Ірісін президент Владимир Путин правительствин ўўлдвриг чањєар шалєв. « Імтні ору эндр 4,3 процентд унв, шикрин ўн болхла 71 єар процентд ґсв. Імтн ода дала юм хулдљ авчахш, хот-хоолан баєрулљана, нам йирин эдл-ууш лавкас авхин тґлі мґњгнь хатяр болна. Тадн альдаран хілієід біініт? Тиим сурвр таднд ґгх билів. Энтн наадна юмн биш», – гиљ президент селвлціні йовудт келв. Энўні зірм єарциг «Москва. Кремль. Путин» программд ўзўлв.

Ýн тґриг долан хонгин эргцд кўціх даалєвриг орн-нутгин толєач министрмўдин кабинетд даалєв. «Мањєдур-нґкідўр цуг зўўцўллєні кергін кетн, дарук долан хонгт болхла залврин учр-утхта шиидвриг медўлљіх бірмт цаас, тогтавр єарєтн», – гиљ президент немљ келв.
Ірісін иргнмўд юм хулдљ авдг арєан цааранднь барад зовљахла, шикрин болн єуйрин зўўті кегдлмўдин ўн болхла цґґкн сарин эргцд мел ґсід йовна гиљ Путин темдглв. Экономикин делгрлтин министр Максим Решетников болхла энўні урд ўниг бўртклєні тускар келљісмн.
Росстатын кесн то-дигір, зуг эн љилин туула – ўкр сармудт шикр 71,5 процентд, нарн цецгин тосн – 23,8 процентд, єуйр – 12,9 процентд, ґдмг – 6,3 процентд ўнтірв. Делкід хамгин икір (30,8 процентд) нарна цецгин тосна ўн ґсљіні. Ірісід болхла тер ўзмљиг кўсх кўсл тівсн біідлті, – гиљ Путин темдглв.
«Буудян ўн 19,9 процентд ґґдлв эсий? Манад болхла єуйрин зўўрті кегдлмўд – 10,5 процентд, ґдмгин зўўті кегдлмўд болхла зурєан процентд ґсв. Кемр эн йовдлыг эс зогсахла, цааранднь чигн ґсід бііхмн. Манад болхла урєц авгдв угай шикрин ўн 71,5 процентд ґґдлв. Тегід тер ўзмљ ода нег ормдан зогсв.
Бидн экспортермудла болн эдл-ууш єарєачнрла хамцу кґдллівидн, гиљ тадн нанд келід біініт. Тана кґдлмш энд тґрўц уга!» – гиљ орн-нутгин толєач нег мґслљ келв.
Москван болн Санкт-Петербургин біірн імтн, президентин тоолврар, «болоньезе» эдлні, Ірісін иргнмўдин ик зунь болхла йирин хот эдлні. Владимир Владимировичин келсір, буудян ик урєц авдг, Ірісід ўниг тиигљ ґґдлўлљ болшго. «Энтн зуг экономикин учр-утхта юмн. Тер тоотыг шикрин тускар чигн келљ болљана. Урєц баєрв чигн, тер кемљін мана орн-нутгин імтні некврин тґлі кўрід бііхмн гиљ тадн эврін келліт», – гиљ Путин немљ заав. Эдл-уушин ўн ґслєнд коронавирус гем харшлтан кўргљіхш. «Кўч-кґлсні рынкд чинврті біідл тогтљана», «кґдлмш уга біілєн ґсљіні, імтні орунь дора орад йовна», – гиљ орн-нутгин президент ціілєвр ґгв.
Премьер-министр Михаил Мишустин бас тиим чинврті біідл ўўдісн министрмўдиг болн вице-премьермўдиг шалєв. Эн тґриг хаєлхин тґлі правительствд ведомствсин хоорндк баг тогтав. Социальн ик чинр зўўдг эдл-уушин, тер тоод нарн цецгин тосна болн шикрин, ўниг нег кемљінд бірхмн гиљ йосна элчнр бизнест селвгін ґгв. Гўртм ўнин кемљіні туск селвгиг хулд-гўўлгіні элчнрт бас ґгв.
Хамгин тўрўнд ик лавкст тиим неквриг тівхмн. Эдн генткн ўниг ґґдлўлід біів, нам хуучн ўн деер шин ўниг нааєад біів. Бачм кевір яєад тер ўниг ґґдлўлљіхмб? Правительств эн туст эднд неквр тівснь йир сін, орн-нутгин президент эн тґриг мел зґвтієір босхљана. Эгл, уга-яду кўўні шуурха хавтхд орад бііљ дасчкљ, кергті болхла хулдад авад бііх гиљ санљана.
Зуг тиим монополистнр болсн ик лавксас бас некх кергті, президентин келсні хґґн эдн тиигљ ўнін дурндан ґґдлўлід біішго, правительств чигн эдні ўўлдвриг йостаєар бўрткх гиљ сангдна.
Тиигљ хулд-гўўлгіні болн нань чигн салврин монополистнриг кезі чигн оньгтан бірід бііх кергті. Тер мет теднлі дґрлдљ чадх предприятьмўдиг, кооперативсиг делгрўлх кергті. Тиигхлі эдн тиигљ дурндан ўниг ґґдлўлід біішго.
ЉААХАН Бадм

Видео