Олнд туста кергнь күцәмҗтә болтха!

28-09-2021, 13:18 | Общество

Одахн Вознесеновск селәнә дунд сурһулин музейин һардач Мушина Светланала түүнә көдлмшин тускар кесгтән күүндвидн. Көдләчин келсәр, ә-чимән уга музейд бәәдг өлг-эд күүнд керг уга тоотс гиҗ зәрмснь тоолна. Харм төрхд, музейин экспонатмуд хәәврин ашт олҗ авгдсмн гиҗ тедн ухалхш. Тиим улс өдгә цагин тууҗ эндр тогтҗахин тускар бас тоолвртан авхш. Тер хоорнд музейд бәәсн тоотс һанцхн өдгә цага әмтнә төлә биш, иргчин үйин төлә бас хадһлгдҗана гиҗ эн келв.

Музейин экспонатмуд яһҗ цуглулгдна гиҗ сурхла, Светлана Арашаевна хәрү өгхләрн, нег соньн күүнә тускар тодрхаһар цәәлһв. Терүнә келсәр, бәәрн дунд сурһулиг кесг җил хооран Николай Владимирович Шалманов төгсәлә. Келхд, олн зүсн халхар билгтә күн мөн. Николай Владимирович кесн кегдлмүдән үүрмүдтән, өөрхн улстан белглнә. Түүнә һарар кесн тоотс Вознесеновск дунд сурһулин музейд бас бәәнә. Светлана Арашаевнан келсәр, теднә нөкцлт 2010-ч җилд эклсмн. Тер цагас авн һартан өөтә Шалманов кесг кегдлмүд кеһәд төрскн дунд сурһулин музейд белглсмн. Тедн ямаран гихлә, «Хальмг ишкә гер», «Селәнә хаша», «Хошин мөрн-тергн», «Сурһульчин ширә», «Орс беш», «Санлын поезд», «Орс чонҗ», «Бичкдүдин орн», «Терм», «Авдр» болн нань чигн. Кемр Светлана Арашаевна эврәннь музейдән төрскн селәнә туск төрәр керг-үүлдвр бүрдәхлә, Николай Владимирович иртхә гиһәд түүнд үрвр илгәнә. Эн ирәд, селәнә тууҗла залһлдата йовдлмудын тускар сурһульчнрт тодрхаһар болн соньнар келҗ өгнә.
Светлана Арашаевна эврәннь көдлмштән йир дурта. Даңгин музейин төлә материалмуд (өлг-эд, бичгүд, зургуд, газетмүдин зурцс) цуглулад бәәдмн. Дарунь сурһульчнриг, багшнриг, бәәрн әмтиг музейдән дуудад, альдас, кенәс, юн учрар материалмуд авсан цәәлһҗ өгәд, әмтнә сурврмудт тодрха хәрү өгнә.
Мушинә Светлана музейд ирсн улсин дурни тускар бас келв. Бичкдүд төрскн һазра йиртмҗәр нег үлү соньмсна, бөдүн улс болхла тууҗин халхар цуглулсн тоотст оньган тусхана. Оңдан һазрас ирсн гиичнр селәнә тууҗ теднә төрскн һазрас юуһарн йилһрҗәхинь медхәр седнә.
Эн музейд эврә кружок үүлднә. Энүнд орлцҗадг хамгин шунмһа көвүд-күүкд района, таңһчин болн Цугәрәсән марһаст орлцад, диилвр бәрнә. Үлгүрнь, 2015-ч җилд музейин кружокин гешүн Екатерина Чернухина «Бичкн төрскм» гидг таңһчин марһанд орлцад, диилвр бәрәд, дарунь Цугәрәсән «Отечество» нертә марһанд дипломант болад, Күндллһнә һашгар ачлгдла. 2019-ч җилд музейин кружокин гешүн Самира Микаилова бас «Бичкн төрскм» гидг таңһчин марһанд диилвр бәрсн дару Цугәрәсән марһанд орлцад ачлвр авсмн.
Теднә һардач Светлана Арашаевна кесг дәкҗ таңһчин марһанд диилсмн. 2017-ч җилд эн «Музей в чемодане» гидг марһанд түрүн орм авла, 2018-ч җилд «Дунд сурһулин музей» марһанд дииләд, дарунь «Цуг салдсмуд 28-ч Әәрмәс» гидг марһанд һурвдгч орм эзлсмн.
Энүнә седвәрәр Вознесеновка селәнәс төрскнәннь төлә әмнәсн хаһцсн улсин Санлын дегтр бүрдәгдсмн.
Светлана Арашаевна музеймүдин халхар үүлдҗәдг көдләчнрлә хоршасн дамшлтарн хувалцна, «секәтә» кичәлмүд давулҗ, терүнә тускар таңһчин газетмүдт зурцсан барлна, хальмг радион болн телеүзлин соңсхврмудт орлцна.
Одахн Мушина Светлана ончта өөнән темдглв. Ут наста бат кишгтә болҗ, дәкәд чигн олн җилдән нег һазра әмтндән тусан күргҗ йовтн, гиҗ дурдҗанавидн.
ШААКУН Василий
Зургт: Мушина Светлана
болн Владимир Шалманов

Видео