Əрүн седкләсн йөрәҗәнәвидн!

Багш күн дорас өсч йовх үйнрт, сурһульчнртан медрл өгнә, тедниг җирһлин герлтә хаалһд орулна. Тегәд багшин өдр цугтаднь – күүкдт, эк-экцнрт хамгин өөрхн байрин өдр болна, бичкдүд болн арвтнр багшнртан белгүдән бәрүлнә, йөрәлмүдән нерәднә.
Багшнр эднд седклән өгнә, эднд олн зүсн кичәлин күнд төриг амрар цәәлһҗ өгхин төлә кесг эв-арһ, байн дамшлтан олзлна. Сурһульчнрнь, нам мууһар сурдгнь чигн, тер тоотыг медҗ авхла, багш цань угаһар байрлна, цуг көвүд-күүкд сәәнәр сурхла – тернь хамгин үнтә белгнь болна.
Таңһчд күцәмҗ бәрҗ көдлдг багшнр цөөкн биш, эдн Элстин, райодын, селәдин сурhульмудт көдлнә, сурһульчнртан бат медрл өгнә. Ода шин технологий олзллһн ик чинр зүүнә, тегәд балһсна, селәдин сурһулин һардачнр тиим шин лабораторий бүрдәҗ, шин кергсл орулҗ сурһульчнртан улм гүн, өдгә цагин медрл өгхәр шунҗана.
Ода хамгин түрүнд эсв, физик, биологий, химий кичәләр сурһульчнрт бат медрл өглһнә күцл орн-нутгин болн регионмудын һардвр, министерствс тәвҗәнә. Мана таңһчд эн туст баһ биш үүлдвр күцәгдҗәнә. Одахн Элстин 20-ч тойгта дунд сурһульд арвтнрин болн бичкдүдин төлә үүдәгдсн «Кванториум» эдлврт орулгдв. Энд робототехникин болн шин зәңгллһнә технологийсин халхар түрүн медрл болн дамшлт авч болхмн. Цааранднь райодар чигн тиим төвс бүрдәгдхнь лавта.
Багшнрин мергҗлтинь өөдлүлхин төлә «Җилин багш» гидг марһан бүрдәгднә. Зуг сүл саамд пандемийәс көлтә энүнә девсңгүд онлайн таалд болна. Тиим болв чигн җил болһн йилһән сән багш, сурһмҗлач, баһ наста багш йилһгднә. Ода таңһчин марһанд диилвр бәрсн багшнрин мөрәнь үзмҗтәһәр өөдлүлгдх, тегәд мергҗлтнрт дөрлдәнд орлцх урмднь бас өсәд бәәхнь лавта.
Багшнр бат медрл өгсн деерән, сурһмҗин ик көдлмш күцәнә, хамгин түрүнд классин һардачнр, теднә җалвнь бас өөдлүлгдв, таңһчин һардвр эднд бас немлт йилһв. Тиим кевәр төрскнч болн нань чигн халхин сурһмҗ өгхин төлә сән таал тогтагдҗана. Пандемийин күнд таалд дару-дарунь көдлмшин диг-дараг сольх кергтә болна, холас сурдг эв-арһд кесг сурһульмуд давсн җилмүдт орла, тер эв-арһиг чигн багшнр дасҗ авла. Терүг улм өргнәр олзлхин төлә таңһчд Интернетин сүлҗәг өргҗүлх кергтә, эн туст тодрха үүлдвр күцәгдҗәнә.
Күмн әмтн үүдснәс нааран багшин эрдм темдгтә бәәсмн. Болв багшин өдриг ик кезәнә темдглдг болв гиҗ келҗ болшго. Хамгин түрүнд эн сән өдриг Бразильд йилһдг болв, 1827-ч җилин хулһн сарин 15-д тер өдрт нерәдсн зәрлг һарсмн. Болв тер зәрлгиг күн күцәҗәсн уга. Зуг 120 җил давсна хөөн 1947-ч җилд багшин өдриг Сан-Паулу балһснд бичкн сурһульд темдглв. Орн-нутгин кемҗәнд болхла зуг 1963-ч җилин хулһн сарин 15 багшин сән өдр гиҗ зарлгдв, тиим закан чигн батлгдв.
Мана орн-нутгт эн сән өдриг Никита Сергеевич Хрущевин дөңнлтәр 1965-ч җиләс темдглдг болв. Тиим зәрлг 1965-ч җилин һаха сарин 29-д һарв. Әрәсәд хулһн сарин түрүн долан хонгин чилгчәр багшнрт белгән бәрүлҗәсмн. 1980-ч җилд энүг Советин Союзин цуг республикүдт темдглдг болв. 1994-ч җилд ЮНЕСКО багшин нарт-делкән өдриг хулһн сарин 5-д батлв, ода терүг 100 һар орн-нутгт өргнәр темдглнә.
ТҮРВӘН Һуна