Эгл улст килмҗән тусхаҗ көдлсмн

09-10-2021, 14:52 | Общество

Эн җил Әрәсән Федерацин болн Хальмг Таңһчин күч-көлснә ветеран Боҗан Алексейин төлә хойр дам ончта. Дигтә 50 җил хооран эн Әәдрхнә мүҗин «Восточный» совхозас баһ өрк-бүлтәһән Элстүр нүүҗ ирсмн.

Тер мет хулһн сард, нег цөөкн өдр болад, Алексей Санджи-Горяевичин өөнин җилнь орхмн. Эн өдрлә күч-көлснә ветеран 72 нас наслхмн. Хальмг литәр күн 12 җил болһн өөнән темдглдмн. Эгл улст килмҗән тусхаҗ көдлсмн
Үкр җилд һарсн әмтнлә әдл эн өмнән тәвсн күслдән күрхин төлә хаалһасн хаҗилго, уралан йовад йовдмн. Әәдрхнә гидромелиоративн техникум төгсәсн Боҗан Алексей Элстүр нүүҗ ирн, көлгн-күчнә конторин инженерәр үүлдв. Дарунь чидлән нөөлго көдлдг көвүнд таңһчин залһлдана производственн-техническ заллтд (ПТУС) ах инженерәр көдлх үрвр кесмн. Хөөннь эн Элст балһсна залһлдана негдлтин һардачд шиидгдсмн. Тер җилмүдт эн көдлн бәәҗ Хальмг ик сурһулин экономикин әңг төгсәһәд, Москвад социальн ик сурһуль чиләһәд, зөв-йосна халхар көдлдг хату цаас авсмн.
1975-ч җилд Боҗан Алексей Элст балһсна залһлдана әңгин толһачин дарукд батлгдв. Түүнә һардврт залһлдана әңгин гермүд олар тосхгдсмн.
1983-ч җилд чадмг, ик сурһульта, шулун-шудрмг һардач шиңкән бүрдәгдсн Элст балһсна поштын түрүн һардачд шиидгдәд, 11 җилин туршт эн үүл даав. Энд көдлхләрн, Боҗан Алексей эврәннь ПТУС-ин һардач Эрднин Григорийәс үлгүр авдг билә, юңгад гихлә эн оньдин, хамгин түрүнд көдләчнрин төлә ухалх кергтә, гидг билә. Давсн зун җилин 80-ч җилмүдт «Балһсн – селәнд» гидг дуудвр бәәсмн. Тегәд Алексей Санджи-Горяевичин предприять Ик Буурла района «Приманыческий» совхозд олн зүсн халхар дөңгән күрдг бәәсмн. Дарунь Боҗан Алексей эдл-ахун һардач Чужан Василийлә бооца батлад, совхозин медлд эврәннь көдләчнрин төлә һахас өскдг болв. Тер мет Вознесеновка селәнд Элстин пошт һалуд бәрҗәлә. Бәәҗ-бәәҗәһәд поштын көдләчнр рынкин үнәс кимдәр эндәс мах хулдҗ авдг билә.
Тер мет Боҗан Алексей «Хальмг нефтин компань» ООО-н һардачин дарукин, «Улан Хол нефть» ГУП-ин һардачин, Хальмг Таңһчин йиртмҗин паркин һардачин дарукин үүл дааҗахд, көдлдг улст килмҗән өгәд үүлдлә.
Өдгә цагт Боҗан Алексей ачта амрлһнд бәәсн бийнь, мана таңһчд, орн-нутгт, орчлңд болҗах йовдлмудар соньмсад, олн зүсн төрәр эврә тоолвран даңгин медүлнә. Нефтин халхар көдлсн күн болад, эн туст тогтсн бәәдлин тускар Алексей Сангаджи-Горяевич бас нанла ухан-тоолврарн хувалцв. Түүнә келсәр, таңһчин Һол Заканас иштә хальмг нефть таңһчин зөөр мөн. Зуг, харм төрхд, эн халхд көдлдг улс мана таңһчин төлә бәәтхә, зуг эврәннь оруһин тускар ухална.
Эндрк Хальмг Таңһчар Федеральн поштын залһлдана заллтын тускар ветеран нег цөөкн үг келв. Түүнә келсәр, таңһчин поштын халхиг Эрднин Григорий толһалҗахд, һардач эгл улсин көдлмшин таалын тускар ухалад, теднә үүлдвриг оньдин гиигрүлхәр седдг билә. Тиигхд поштын заллт эврә көлгтә аца зөөдг техниктә бәәсмн. Ода болхла тер җилмүдт хулдҗ авсн хамг юмн эвдрәд, эләд уга болҗ одв. Теднә ормд шин техник хулдҗ авсн уга. «Ода ямаран юмн болҗахмб?» – гиҗ Алексей Сангаджи-Горяевич уудьвртаһар саналдна.
Советин цагла залһлдана халхин көдләчнрин төлә тосхгдсн олн өрк-бүлмүд бәәрмүд ода күртл әмтнд туслҗана. Зуг, Боҗан Алексейин тоолврар, Элст балһсна һардвр бәәрмүдиг юңгад өдгә цагин бәәдләр эс шинрүлҗәхмб? Тер гермүдин ик зунь нурад унжана, тенд 60-ч – 80-ч җилмүдәс авн әмтн бәәнә юмн. – «Теднә пенсь бичкхн, бәәрин өрән төлә өгдг мөңгн ик, баһ гихдән 5-6 миңһн арслң күрнә. Бидн ачта амрлһндан һарчах улсин әмтнә пенсь невчк ик болтха гиһәд, тиим улст немр көдлмш өгдг биләвидн», – гиҗ медәт тодлна.
– Гем уга бәәнәв. Хойр үртәв, нәәмн ач-җичтәв. Нурһлҗдан теднән хәләһәд цаган давулнав. Эврә герт эмгтәһән хоюрн нег-негндән нүдн-амн болад бәәнәвидн. Танла болсн харһлтан олзлад, «Хальмг үнн» газетин цуг умшачнрт мендән илгәҗәнәв. Менд-байрта харһҗай! – гиҗ эн келв.
ШААКУН Василий
ЗУРГТ: Боҗан Алексей
(зүн таласнь түрүңкнь) үүрмүдтәһән

Видео