Сойлын гер шинрүлгдв

12-10-2021, 14:51 | Общество

Эн җил Хар Һазра район 70 җилин өөн темдглҗәнә. Ончта өөн угтҗ района селәдин сойлын гермүд байрин керг-үүлдврмүд давулҗ, бар сард болх ик нәәрт белдвр кеҗәнә. Ачнр селәнә сойлын герин көдләчнр болн бәәрн улс байрин концертд бас орлцхмн, эдн билг-эрдмәрн бахмҗ үүдәхнь лавта. Эн селәнд ик бичкн уга ду-биид йир дурта, билгтә улс гиҗ нер һарна.

«Хальмг Таңһчин сойл болн зуульчллһ делгрүллһн» гидг көтлврин халхар давсн җилд селәнә сойлын герт бат ясвр кегдв. 1965-ч җилд тосхгдсн сойлын гер хуучрад, энд сән таал тогтаҗ ясвр кех кергтә бәәсмн. Тегәд шаңһас йилһгдсн мөңгәр энд өдгә цага некврлә ирлцдг таал тогтагдҗ, билг-эрдмән делгрүлхин болн цаган сергмҗтәһәр давулхин төлә цугнь кегдв. Ода селәнә бәәрн улс сул цаг учрхла нааран адһҗ, тааста керг олҗ сергмҗтәһәр болн тустаһар амрна. Селәнәхн района өөнд белдвр кеҗ, байрин концерт өргмҗтә болн үзмҗтә болхин төлә соньн көтлвр тогтаҗана.
Ачнр селәнә муниципальн бүрдәцин толһач Лиҗһәрән Ларисан келсәр, сойлын герт ясвр кеснь бәәрн улст ик урмд өгв. Ода селәнә герт дулан, цевр-цер, ке-сәәхн болв. Ясврин көдлмш давсн җилин хаврар экләд, бар сард төгсв. Тосхачнр бүрдәцин ораһинь, терз-үүдинь, девскүринь сольв, электрокүчнә суңһуг бас шинрүлгдв, һарч ирдг болн нүр-һаран уһадг хорас тосхгдв. Ясврин көдлмш күцәлһнд өдгә цага тосхлтын материалмуд олзлгдв, тегәд бәәрн шинәс тосхгдв гиҗ келҗ болҗана. Ясврин көдлмш күцәлһнд федеральн, таңһчин болн бәәрн бюджетмүдәс ут тоодан 16 сай 462 миңһн арслң йилһгдв. Тер мет сойлын герин материальн-техническ ул батруллһна төр хаһлгдв. Эн кергт 3 сай шаху арслң олзлгдв. Эн мөңгәр тәәзин көшә, олн зүсн хувц-хунр, оргтехник болн өлг-эд, көгҗмин кергсл хулдҗ авгдв, – гиҗ Лариса Николаевна келв.
Ода Ачнр селәнд 898 күн бәәнә, цуһар эдн төрскн һазр-усндан эңкр, көдлмшч болн өвкнриннь авъяс, сойл хадһлдг улс болна. Селәнд дунд сурһуль, бичкдүдин сад болн эмчин офис үүлднә. «Черноземельский» тохма мал асрдг эдл-аху селәнә делгрлтд ик дөңгән күргҗ, социальн төрмүд хаһллһнд шунмһаһар орлцна. Сән авъяст тохрсар эдл-аху болн селәнә муниципальн бүрдәц ах үйин улст, олн үртә болн баһ тетквртә өрк-бүлмүдт җирһлин күнд таалд демән күргнә. Шидр медәтнрин нарт-делкән Өдрлә 70 нас һарсн 28 аав-ээҗд эдл-аху мах, СМО болхла үс, тос, шикр-балта күргҗ өгв. Тиигәд эдн кен бичкнән өкәрлҗ, кен ахан күндлҗ хамцу үүлднә.
Шин коронавирусн гемин пандемий учрснас иштә сойлын гериг ясврин хөөн байрин бәәдлд сексн уга. Болв тер бийнь селәнә бәәрн улс эднә сойлын гер шинрүлгдснд ик байрта бәәнә. Эпидемиологическ бәәдләс иштә цуг керг-үүлдврмүд санитарн некврлә ирлцәтәһәр давулгдна. Сойлын көдләчнр социальн сетьд олн зүсн флешмоб, челлендж болн марһас бүрдәҗ, терүнд орлцачнр илгәсн зургуд болн видеороликуд барлна.
Селәнә сойлын герт «Алтн лу» бичкдүдин бииһин коллектив үүлднә. Энд һурвн баг бәәнә, күүкд-көвүд бичкнәсн авн олн келн-улсин би дасна. Эдн района болн таңһчин марһаст, «КТК- билгтә бичкдүдт» фестивальд орлцҗ, кесг дипломар ачлгдсмн. ДК-н һардач Светлана Бошеван келсәр, селәнәхн «Хозяюшка», шатрчнрин клубд, дууһин багд, фольклорн кружокд шунмһаһар орлцҗ, цаган сергмҗтәһәр давулхдан дурта. Өөрхн иргчдән энд бичкдүдин төлә синтезаторар нааддг кружок секхәр зуралгдҗана. Селәнә сурһулин багшнр, «Харада» бичкдүдин садын сурһмҗлачнр, «Черноземельский» тохма мал асрдг эдл-ахун көдләчнр нәр-нааднд, сән өдрмүдин керг-үүлдврмүдт орлцҗ, билг-эрдмәрн нег һазра улсиг байрлулна.

ДАВАН Наталья
ЗУРГУДТ: ясврин хөөн шинрүлгдсн сойлын гер

Видео