Төрсн һазртнь болсн байр

06-05-2023, 09:45 | Общество

Әәдрхнә мүҗин Наримановск района Буруны гидг селәнд Хальмг улсин бичәч, РСФСР-н эдрм-белгин ачта үүлдәч Балакан Алексейин 95 җилин өөниг өргнәр темдглснә туск зәңг ирв. Байрта эн керг-үүлдвриг «Хальмг» гидг нерәдлһтә хальмг сойлын олна Буруны селәнә һардврла хамдан бүрдәсмн. Бәәрн дундын сурһуль эн харһлтыг белдлһнд шунҗ орлцсмн. Хальмг Таңһчин Улсин Хуралд (Парламентд) Таңһчин Толһачин элч Араш Манджиев бас эн үлдврт орлцв.

Хальмгин билгтә бичәч болн драматургин үүлдврт нерәдсн урн-көгҗмин ик керг-үүлдврт Әрәсән дөрвн региона бичәчнрин бүрдәцсин элчнр орлцв. Ирсн гиичнр дунд РФ-н сойлын ачта көдләч, Алтай республикин улсин бичәч Бронтой Бедюров, СССР-н бичәчнрин Ниицәнә гешүн, Әәдрхнә мүҗин бичәчнрин ниицәнә һардач Юрий Щербаков, Әрәсән болн Хальмгин бичәчнрин Ниицәсин гешүн Василий Чонгонов, А.Г.Балакаевин көвүн, Әрәсән бичәчнрин Ниицәнә гешүн Цецен Балакаев, Әәдрхнә болн Хальмгин бичәчнрин Ниицәсин гешүд селәнд орлцв.
Хальмгин нертә бичәчлә үүрлҗ йовсн, үүдәврмүдләнь өөрхн таньлдсн бичәчнр болн утх-зокъялын үүлдәчнр тоолврарн хувалцҗ, Хальмг улсин җирһлд учрсн тоотыг үүдәврмүдтән тодлулсн бичәчин нерн умшачнр дунд ик күндтә бәәхинь эднә тодлврмудас медҗ болхмн.
Буруны гидг селәнд (тиигхд Шикртә гидг сәәхн нер зүүдг бәәсмн) төрсн көвүн өсәд-босад, җирһлин хаалһд орад, хальмг улслаһан хамдан Сиврин тууврт тусад, байр зовлңгиг цугинь үзсмн. Тер тоотыг дааҗ һарсн деерән әмтнә җирһлиг, чинртә цуг йовдлмудыг Балакан Алексей үүдәврмүдтән тодлулҗ, олн умшачнрин оньгт тусхав. Шүлгүдин, келврмүдин, түүксин, нань чигн үүдәврмүдин 37 дегтр бичәч барлҗ һарһсмн.
«Һурвн зург» – гидг түүкнь олн келнд орчулгдҗ, бичәчрн нериг туурулсн деерән хальмгудын җирһлд учрсн күчр ик зовлңгла орн-нутгин болн делкән кесг умшачнриг таньлдулсмн. Буруны селәнә сурһульд багш Эльмира Камальдинова Балакан Алексейин «Һурвн зург» гидг үүдәврәр ил кичәл белдҗ давулв. Дарунь төгрг ширән сүүр болв.
«Улсин генерал» гидг нертәһәр һарсн роман урн-зокъялын болн олна җирһлд ик йовдл болсмн. Советск Союзин Баатр, йосна, политическ, дәәнә болн олна үүлдәч Басң Городовиковин таңһчан босхҗ авлһар кесн ик көдлмшиг олн-әмтнәннь төлә даңгин зүткҗ йовсинь әмтнә тодлврмудар болн олн документсар бәрмт цаасар иш кеҗ бичсн роман йосндан улсин үүдәвр болв.
Балакан Алексейин «Элстин вальс» – төрскн һазртан ирҗ, сулдхврин аһар киилҗ, таңһчан шинәс босхҗ авчасн цагин сүркә ицлиг үзүләд, төрскн хотл балһсна частр болҗ хүврв. Алексей Гучинович бичсн кесг наадд ода күртл хальмг театрин репертуарт зөвтә орман олсн бәәнә.
Бичәчин өөнд нерәдсн концертд Хальмгас улсин ансамбль «Хадрис», дууч болн шүлгч Иринджан цуглрсн улсиг эрдмәрн байрлулв. Буруны селәнә бичкдүдин ансамбль бас эн керг-үүлдврт орлцҗ билгән үзүлв.
Хоша бәәх әмтн дунд сән хәрлцә тогтаҗах, улсин тууҗин болн сойлын зөөриг хадһлнд шунҗ орлцҗах эн селәнә бәәрн әмтнд Хальмг Толһачин элч Араш Манджиев Хальмг Таңһчин Толһачин Ханлтын һашгуд бәрүлҗ өгв, бәәрн сурһулин директор Галина Лиджиева болн Буруны селәнә СМО-н ахлач Айгуль Косенко бичәчин өөнд нерәдсн керг-үүлдврин йовудт үг келҗ. Иим харһлтс улс хоорндк иньгллтин батллһнд ик чинртә болдгинь темдглв.
Буруны селәнә әмтн энд төрсн билгтә үрнә неринь болн үүдәврмүдинь мартҗахш. Балакан Алексейин үүдәрвмүдт нерәдҗ Балакаевск умшлһ җил болһн кех шиидвр авгдв.

ҖИРҺЛИН Кермн

Видео