Алтн хүрмән темдглсн Авадаевихн

13-05-2023, 09:40 | Общество


2023-ч җил Анатолий Менкеевич болн Валентина Бембеевна Авадаевихнә төлә ончта гиҗ темдглх кергтә. 1973-ч җилин хөн сарин 8-д эдн ханьцад, өрк-бүлән өндәлһәд, шидр алтн хүрмән темдглв. Тәвн җилин туршарт негнегән дөңнәд, ээм-ээмән түшлдәд, үрдән өскәд ниитәһәр бәәнә.

Анатолий Менкеевич болн Валентина Бембеевна тәвдгч җилмүдин эклцәр тууврт бәәсн хальмгудын өрк-бүлмүдт төрсмн. Анатолий Авадаев 1950-ч җилд Тюменск мүҗин Ишимск района Карасульский совхозд һарсн билә. Валентина Бембеевна болхла Алтайск крайин Зональн района Зональное селәнд һарсмн.
1973-ч җилин хаврар эдн ханьцад Приютна района Ленинск Комсомолын нертә совхозин (ода Первомайский поселк) Әмтә Уста хотнд хүрмән нәәрлв.
Баахн өрк-бүл төрскн хотндан көдлсмн. Герин эзн жолачар, авальнь болхла лавкд хулдачар көдлдг болв. Тер цагиг Авадаевихн бүләнәр тодлна. Тедн бичкн патьрта болсн бийнь, тендән ясвр кеһәд, элгн-саднь, үр-иньгүднь даңгин гиичлҗ ирдг бәәсмн.
1974-ч җилд Авадаевихн Ик Буурла района Приманыч поселкд нүүҗ ирв. Тенд Валентина Бембеевнан ахнь бәәҗ. Анатолий Валентина хойрт хуучн патьр йилһгдв, терүгән ясад, гер деерән бичкн эдл-ахуһан бүрдәв. Шин ормдан Анатолий Менкеевич жолачар, хөөннь бригадирәр, цааранднь арвн җилдән нефтебазын һардачар көдлсмн. Олн җилд үнн-чик седклтәһәр көдлсн төләдән Күндллһнә темдгүдәр ачлгдсн болдг, тер мет Хальмг Таңһчин күч-көлснә ветеран болна. Валентина Бембеевна болхла Элст балһсна хулд-гүүлгәнә техникум төгсәһәд, олн җилдән эн халхар көдлв.
Авадаевихн тевчңгү, цаһан седклтә, дааврта улс болна. Эк-эцкмдн мадниг бичкнәсмдн, ямр чигн үүлдврт орулхар зүткҗ йовсмн. Эдн үрдтән болн ачнр-зеенртән нөкд болхар шунна, гиҗ ууһн күүкнь Лариса келнә. Лариса, Арслң болн Чингис һурвн алтн үрдтән сән сурһуль болн сурһмҗ өгәд өскв. Лариса орс келнә болн утх-зокъялын багш, һурвн үртә эк мөн. Һурвн үртә отхн Чингис КФХ-н һардач болад кесг җилдән селәнә эдл-ахун халхар көдлҗ йовна. Һундл төрхд, Арслң көвүнь хөртәдән бурхн болв. Эк-эцкднь эннь ик зовлң болв, зуг бийән бәрәд, хойр үрән өскхин төлә цааранднь бәәдг арһан олв.
Аав-ээҗнь ачнр-зеенртән йир дурта, амрлһна болн байрин өдрмүдлә эдн хамдан хурад, эврәннь күцәмҗсин тускар келҗ, цаган сергмҗтәһәр давулна. Ээҗнь шимтә болн һуйрин зүүтә әмтәхн хотарн өөрхн улсан тоона. Ээҗ чансн җомбаһас болн шарсн әмтәхн боорцгас шимтә юмн уга, гиҗ ачнр-зеенрнь темдглнә. Терүнәс нань Валентина Авадаева һартан өөтә болсн төләдән ачнр-зеенртән дулан өөмс болн талдан хувц өлгҗ өгнә.
Өдгә цагин баһчуд өркбүлән өндәлһәд, нег-негнәннь үгд орлго, эврәннь заңган үзүлҗ, хоорндан зүтклдҗ бәәснь зәрмдән соңсгдна. Иигәд бәәхлә баһчуд ниитә өрк-бүл тогтаҗ чадшго гиҗ сангдна. Ах үйин улс болхла мууһинь дарад, сәәһинь өргәд, өмәрән зүткҗ йовсмн. Мел иим үлгүрәр Авадаевихн нег-негән күндлҗ тевчәд, тәвн җилдән хамдан ниитәһәр бәәҗ йовхинь ил медгднә. Эк-эцк ни-негн бәәхлә, иим өрк-бүлд кишгтә үрд өснә гиҗ тоолгдна. Үрднь эк-эцкән хәләҗ, эднәс үлгүр авдмн. Дурн болн иткл – кенд чигн җивр урһаҗ урмд өгнә.
Тәвн җил нег агчм болҗ медгдв, эн цагин эргцд байрта чигн, зовлңта чигн йовдлмуд учрсн билә, гиҗ алтн хүрмән темдглсн Авадаевихн келв. Зуг Анатолий Менкеевич болн Валентина Бембеевна цугинь дааҗ чадв. Эндр өрк-бүлән шинкн өндәлһсн баһчудт эврәннь цецн селвгән эдн өгхәр шунна.
Цуг җирһлин йовудт Авадаевихн көдлмшәс әәлго ямр чигн кергт орлцдг билә. Өдгә цагт Чингис көвүндән нөкд болҗ мал асрҗана. Олн элгн-садн, хамдан көдлҗ йовсн үүрмүд дунд Авадаевихн күндтә, тоомсрта бүл болҗ тоолгдна. Шидр эдн тал олн гиичнр ирәд, алтн хүрмин ончта өөнләнь эдниг йөрәв. Үрдтән, ачнр-зеенртән эдн байр-бахмҗ болҗ бәәнә.

КАРСАНА Евгения

Видео