Өр-өвч седклтә улсин дөңгәр

08-06-2023, 08:10 | Общество

Эндр мана орн-нутгт социальн харслтын халхар көдлдг улс сән өдрән темдглҗәнә. Социальн көдләч өнчн-өвү, һанцарн бәәдг, гемтә-шалтгта, җирһлин күнд таалд бәәдг улст, олн үртә болн баһ тетквртә өрк-бүлмүдт дөң күргнә. Эдн эгл әмтнә төрмүд цугтаһаснь сәәнәр меддг улс гиҗ келҗ болҗана. Мана таңһчд социальн теткврин болн харслтын халхд ут тоодан күсдундур миңһн күн көдлнә. Цугтан эдн өр-өвч седклтә, цаһан саната, тесвртә, әмтнә зовлңгиг сәәнәр меддг улс болна.

Эндр Элст балһснд социальн көдләчин Өдрт нерәдгдсн байрин хург болхмн. Эн халхд олн җилдән үнн-чик седклтәһәр көдлҗәдг улсин ач-тус темдглҗ, өөдән ачлврмуд бәрүлҗ өгхмн. Давсн җилин намрар Хальмг Таңһчин Улсин Хуралын (Парламентин) депутатнр «Хальмг Таңһчин социальн харслтын ачта көдләч» гидг нер зүүлһхин туск зака батлсн билә. Тегәд социальн халхд олн җилдән көдлҗәх улст эндр байрин хургт эн өөдән нерн түрүн болҗ зүүлһгдхмн. Теднә негнь Яшалтан района әмтнә социальн теткврин комплексн төвин социальн көдләч Галина Борисовна Норминова болна.
Галина Борисовна социальн көдләч болҗ һучн һар җилдән көдлҗәнә. Валентина Кондратьевала эдн районд түрүн социальн көдләчнр болҗ эн халхд үүлдврән эклсмн. 1992-ч җилд эдн хоюрн Яшалта селәнд бәәдг медәтнрт, гемтә-шалтгта улст гер-бүүринь ахулҗ, хот-хоолынь хулдҗ авч дөң-тусан күргдг билә. Күн болһн 12 кү хәләдг билә гиҗ Галина Борисовна тодлна. 1993-ч җилд социальн теткврин цергллт бүрдәгдәд, көдләчнрин то икдв. Ода Галина Борисовнан хәләврт 7 медәт бәәнә, цуһар эдн най һарсн улс болна. Аста Александровна Томберг найн зурһата, эн цугтаһаснь наста болна, дәкәд ээҗ наадксаснь удан энүнә теткврт бәәнә. Галина Борисовна күн болһнла нәәһинь олҗ, авг-бәрцинь учртан авч кен-негнләнь сәәнәр таарна.
– Социальн көдләч хамгин түрүнд медәтә күүг тевчх, күндлх зөвтә. Заңгинь медҗ, килмҗтәһәр болн тесвртәһәр бийән бәрх кергтә. Нег-негнәннь седкл медәд, бидн медәтнрлә ниитә бәәнәвидн, эдн нанд өөрхн элгн-саднла әдлхн болв. Мини хәләврт бәәдг медәтнр зәрмнь һанцарн бәәнә, күүкднь өсәд-босад талдан һазрт йовна. Наста улс олн зүсн хуучта, тегәд дару-дарунь эмч дуудх, эминь хулдҗ авх кергтә болна. Йирин күн болһнд долан хонгт һурв дәкҗ однав, гер-бүүринь хураһад, жилищн-коммунальн туслмҗин мөңгинь өгәд, хот-хол хулдҗ авнав, кергтә болхла эмчд дахулад однав. Урднь эдн сад-һаруд бәрдг билә, ода болхла зуг цецгүд урһана. Медәтнр намаг ирхиг күләнә, бидн хамдан ямаран керг күцәхиг диглнәвидн, – гиҗ Галина Борисовна келнә.
Һучн һар җилдән социальн халхд көдлҗәдг Галина Норминова эврәннь эрдмән олнд туста болн кергтә гиҗ тоолна. «Әмтнд дөң күргдг эрдм хамгин сән эрдм», гиҗ эн келв. Медәтнр энүнд һарлдсн эк-эцклә әдл болв. Социальн көдләчлә эдн күүндәд, баһ цаган тодлад, җирһлиннь байн дамшлтарн хувалцна. Аста Александровна олн җилдән госстатын халхд көдлсмн, энүнә өлгсн ке-сәәхн хувцн олнд бахмҗ болдг бәәсмн. Лидия Павловна Старушенко көвүһән гееһәд, һанцарн үлдв, тегәд Галина Борисовна энүнд зовҗ, бүлән үгәрн урмд өгхәр шунна. Күн болһнд килмҗ, оньг кергтә болдг, һанцарн бәәдг медәтә күүнд тернь нег үлү чидл өгнә гиҗ эн тоолна.
Энүнә хәләврт бәәдг медәтнрин тускар мел ухалад, зовад, өдр-бүрин таалынь ясрулхар шундг төләднь аавээҗнр Галина Борисовнаг күндлнә. Саша көвүнь экнь ямаран килмҗтәһәр медәтнриг хәләҗәхиг үзәд, бас дөңгән күргхәр зүткнә. Лавк, базр одад хулд кехләнь машиһәрн экән күргәд, медәтнрт хот-хоолынь авч ирнә.
- Мана көдлмш күнд болв чигн олнд кергтә. Һанцарн үлдсн медәтнрт бидн түрүн нөкднр болҗ, эднә нас утдулҗ дөңгән күргнәвидн. Көдлмшм нанд таасгдна, чидл бәәнә, тегәд цааранднь көдлх санатав. Сүл цагт мана төвд баһчуд ирҗ көдлҗәнә, бидн байн дамшлтарн теднлә хувалцҗ, сүв-севлгән өгнәвидн. Мана төвд арвн һар социальн көдләч бәәнә, бидн хоорндан ниитә, нег-негән дөңнҗ көдлнәвидн. Эндр мана сән өдр болҗана, тегәд би мана таңһчин социальн көдләчнриг цаһан седкләсн йөрәҗәнәв, цуһар хөвтә болтха, дән-даҗг бичә үзгдтхә, – гиҗ Галина Борисовна келв.
Көдлмштән муурад, күн болһнд күрәд кергән күцәснә хөөн Галина Борисовна асхн болһн үр Людмила Ташлаковала хамдан скандинавск йовлһ олзлҗ күсдундур-хойр частан төв селәнә уульнцсар йовҗ цогц-махмудан батрулна. Хойр үр ю-бис күүндәд, сергмҗтәһәр болн тустаһар цаган давулад, тиим кевәр амрна. Өрүнднь болхла Галина Норминова дәкн эврәннь медәтнр талан адһна.

ДООҖАН Наталья

Видео