Аавин сәәнд кү тань, күлгин сәәнд һазр үз

15-06-2023, 10:00 | Общество

Ик кезәнәс авн хальмгуд эврә уңг-тохман доладгч үй күртл меддг бәәсмн. Көвүн үрн болхла аавиннь болн эцкиннь неринь дуудулҗ йовх, тегәд уңг-тохман эн эрк биш сәәнәр медх зөвтә.

Өдгә цагт болхла баһчудас чи кенәхнәвч гиҗ сурхла, ик зунь алң болад бәәнә. Зәрмнь уңг-тохман медәд тодрхаһар цәәлһҗ өгнә. Эннь сән йовдл гиҗ келх кергтә. Садта күн – салата модн гиҗ келгддгәр, хальмгуд ик кезәнәс авн элгн-садан күндлдг авъяста. Ямр чигн байрта эс гиҗ һундлта йовдл учрхла түрүн болҗ өөрхн элгн-садн нөкд болна.
Күн болһнд төрскн һазр-усн бәәдг, тер һазриг бидн ханлттаһар тодлҗ, мана сананд эн даңгин үлднә. Одахн Баһ Дөрвдә района Ханата поселкд Дунд Хурла Шемнр аҗрһ дең-аҗрһсуда арвн төрл-садарн хурҗ хуучн авъясар өвкнриннь санл тевчҗ мөргүл күцәв. Ханатад болсн харһлтд олн-әмтн хурв, тедн дунд медәтнр, баһчуд олар ирсмн.
Баһ Дөрвдә һазрин тууҗд Дунд Хурл онц орман эзлдмн. Өдгә цагт төрскнч седклтә баһчудыг өскхлә өвкнрин тууҗ, авг-бәрц заалго тедниг сурһҗ болшго. Тегәд бичкн төрскнәннь туск тууҗиг мана күндтә ах үйин улс менд бәәхднь сурҗ-медҗ авх кергтә. Хөн сарин чилгчәр мел иим күслтә керг-үүлдврин йовудт аҗрһ дең-аҗрһсуда арвнахн харһхар шиидв.
Эн арвн яһҗ бүрдснә туск домгнь иим. Кезәнә Аҗрһсуда өвк мөр унад, сәәхн серкш күүкиг хулхалҗ авч. Арднь күүкнә элгн-саднь көөлдәд зуг эдниг күцҗ чадсн уга. Серкш күүкиг хотндан авч ирәд, өрк-бүлән өндәлһв. Түрүн авгтан баахн бер төрскән санад, зовад бәәҗ. Хөөннь хальмг келнд орад, герин эдл-ахуг һартан авч, шин элгн-садтаһан хальмгар күүнддг болв. Баахн бүлд олн үрн һарв. Цаг давад хальмг тег серкш берд эврә һазр-усн болҗ медгдв. Эн домг үйәс үйд хадһлгдад, Аҗрһсуда арвнахн дорас өсч йовх баһчудтан келәд бәәнә.
Ханата поселкд болсн керг-үүлдврин йовудт Зунгру-багш ном умшҗ, хурсн әмтнд эрүл-менд болн цаһан хаалһ дурдв. Темдглхд, аҗрһсуда арвна медәтнрин шин хүүв суңһгдв. Терүнә ханьд хотн дундан күндтә, тоомсрта улс орв. Энүнә һардачд Бадмин Николай батлгдв. Николай Васильевич олн җилдән төрскн хотндан көдлҗ, өдгә цагт ачта амрлһнд бәәнә. Урднь кесг җилдән һардачин үүлиг Дундун Константин дааҗ йовла. Һундл төрхд, 2020-ч җилд эн сәәһән хәәв. Константин Борисович олн җилдән «Ханата» СПК-н толһачар көдлв. Дамшлтта, дааврта толһач эдл-ахуг нүүрт һарһҗ, күцәмҗтәһәр көдлҗ йовсинь нег һазра улс ода күртл тодлна.
Сүл җилмүдт әәмшгтә гемәс көлтә эдн харһад уга билә. Тегәд иим саам учрад, нег төрлә улс нег-негнләһән харһҗ, уста нүдәрн үзлцснь олнд байр үүдәв. Харһлтын йовудт Баһ Дөрвдә района сойлын коллективс болн артистнр байрин концерт үзүлв. Региональн болн Цугәрәсән чинртә олн марһанд орлцачнр Михаил Джалсанов, Анастасия Ярмошкаева, Елена Хонинова сәәхн еңсг дууһан дуулв, «Радуга» ансамбльд орлцачнр кесг бииһән биилҗ нег һазра улсан байрлулв. Аҗрһсуда арвнахн артистнрт ханлтан өргв. Терүнәс нань спортивн кесг марһан бас давулгдв.
Олн элгн-садн бәәхлә энүнәс үнтә юмн уга гиҗ кезәнә мана өвкнр келдг билә. Өдгә цагт болхла иим тоолвр чинрән гееһәд уга. Олн элгн-садта күн байн күүнд тоолгддг. Күн болһн долан үйән медх зөвтә. Эн медрлән үрн-садндан келәд медүлх кергтә. Аавнр, эцкнр әмд бәәхднь долан үйән медҗ тодлҗ авх кергтә, гиҗ Ханатад болсн харһлтд кесг дәкҗ тодлулад келгдв. Аҗрһсуда арвнахн төрскн һазр-усндан шүтҗ, өвкнрән тодлҗ, иим керг-үүлдврмүд иргчдән үрдән өскҗ, төрлән негдүлҗ, эн-тер уга бәәхд чидл өгнә, гиҗ темдглв.

КАРСАНА Евгения

Видео