Сурһулин җил күцәмҗтә болв

13-07-2023, 09:40 | Общество

Одахн Хальмг Таңһчин Өдрин өмн өргнд Хальмг ик сурһульд 2022-2023-ч сурһулин җилин ашт нерәдсн байрин хург болв. Һол күцәмҗин тускар келхлә, хальмг вуз «Приоритет-2030» көтлврин орлцач болв гиҗ һардач Бадм Салаев темдглв. Терүг күцәхин төлә 2023-ч жилд шаңһас 100 сай арслң йилһгдв.

Хальмг Таңһчин тогтурта делгрлтиг теткхин төлә Хальмг ик сурһулин номтнр ик тәвцән орулҗана, үүлдврән өргҗүлҗ оңдарулҗана гиҗ темдглгдв. Вузин коллектив цуг халхар таңһчин һардврла болн залврла шунмһаһар нөкцлтҗәнә. Таңһчин өргҗлтин төлә нерәдсн вузин кесг төсвд 2017-ч җиләс авн 2022-ч җил күртл 178, 5 сай арслң йилһгдлә. Түүнә ашт таңһчин төлә керглгдҗәдг мергҗлтнриг белдлһнә, номин, шинрлтин халхар нөкцлтин аһу ик үүлдвр күцәгдлә.
Тер мет байрин сүүрт вузин профессормудын хургин ахлач Аркадий Натыров үг келв. Сурһулин җилд профессормуд номин-шинҗллтин ик көдлмш күцәв, тер тоод орн-нутгин номин саңгудла, хамцу үүлдҗ, мөрәс шүүҗ авад кесг салврар гүн учр-утхта шинҗллт кев.
Тер тоод таңһчин залвр эн туст ик дөңгән күргҗәнә. Үлгүрнь, Хальмг Таңһчин залврин болн Әрәсән номин саңгин хоорнд бооцан батлгдла. Эн җил тиим бооцана кемҗәнд хальмг вузин номтнрин шинҗллтин төсвс күцәлһнд 8, 3 сай арслңга мөрә йилһгдв.
Эн хургин йовудт баһ наста номтнр һардҗадг лабораторьмудын тускар онц келгдв. Энд номин гүн болн өвәрц олн зүсн шинҗллт күцәгдҗәнә, Әрәсән номин делгрлтд эдн тәвцән орулҗана. Ода Хальмг ик сурһуль таңһчин сурһуль-эрдмин министерствлә хамдан «Номтнрин баһ наста кадрмуд» гидг көтлвр үүдәхин төлә көдлмшч баг тогтав.
Байрин хургин йовудт «Бурхн багшин номин халхар кеҗәх олн салврта шинҗллт» гидг баһчудын номин лабораторин һардач Юлия Эрендженова үг авч көдлмшин тускар илдкл кев.
Оютнрин негдлтсин көдлмшин, баһчудын политикин һол зөрүллтсин, оютнрин мөрәсәр күцәҗәх үүлдврин тускар гуманитарн дацңгин оютн Есения Джалсанова келҗ өгв.
«АПК-н, экологин шинҗллтин, социальн төсвсин туст кесн мана ик сурһулин седвәриг таңһчин һардвр дөңнҗәнә. Эн халхар бәрсн өөдән аш таңһчин делгрлтд туслҗана. Тер мет Хальмг ик сурһулин седвәрәр мана таңһчд «Хальмг Таңһчин йосна органмудын болн таңһчин түшгч Хальмг ик сурһулин хамцу үүлдврин туск» закан батлгдла. Мана нөкцлтиг шунмһадуллһнд эн закан ик нилчән күргҗәнә», - гиҗ Бадм Салаев брифингд онц темдглв.
Тер мет вузин инженерн-технологин дацңгин һардач, техникин номин доктор, профессор Валерий Эвиев тоолвран келв. «Давсн сурһулин җилд бидн кесг эрдмәр 218 мергҗлтиг белдҗ һарһлавидн. Мана дацңгин номтнр таңһчин АПК-н кесг төсвд шунмһаһар орлцҗана, тер тоод һазр элсрлһнлә ноолдлһна, малын хот белдлһнә болн нань чигн салврар мана нөкцлт өргҗәд йовна.
Тер тоод тосхлтын кафедрин баһ наста номт Александр Арашаев ус цеврллһнә төрәр номин кандидатын диссертацан харсв. Мана 5 оютн эврә кергән яһҗ бүрдәхин туск төрәр дипломин көдлмшән харсв. Тиим кевәр иргч арһлачнриг бидн бас белдҗәнәвидн. Дацңд авсн медрл эврә бизнесән делгрүллһнә кергт эднд лавтаһар дөң болад бәәх гиҗ санҗанав.
Эн җил тер мет Санкт-Петербургин СУ-38 үүлдврлә бидн бооца батллавидн, түүнә ул деер мана 3 оютн Усть Луга портд газин болн нефтин терминал тосхлһнд көдлҗ дамшлтан байҗулх. Мана дацңгиг төгсәсн һурвн мергҗлт эн көдлмшт орхар седҗәнә.
Тер мет эн җил бидн түрүн болҗ «Көлгнә сервис» болн «Техносферин әәмшг уга бәәдл» гидг эрдмәр мергҗлтнриг белдвидн. Таңһчин үүлдврин болн селәнә эдл-ахун салврт ода электрикүд икәр керглгдҗәнә. Тегәд «Агробизнест күцәдг электротетклһн болн механизац» гидг эрдмәр заочн кевәр хойр җилин эргцд баһчудыг орулҗ авчанавидн.
Мана оютнр олн зүсн марһаст күцәмҗ бәрҗәхнь бахмҗта. Үлгүрнь, Саранск болн Аһш балһсдт болсн Цугәрәсән марһаст мана «Агроинжиниринг» салврин оютнр түрүн орм эзлҗ дииләчнр болв»,- гиҗ Валерий Андреевич байрта зәңгәрн хувалцв.
Хальмг ик сурһулин оютнр ик сурһулин нань чигн кесг марһанд орлцҗ мана таңһчин болн эврә нер дуудулҗ йовна. Цуг оютнрт болн теднә багшнрт, номтнрт улм ик күцәмҗ дурдҗанавидн.

ТҮРВӘН Һуна