Хальмг Таңһч болн Непал нөкцлтин эклцд

Нарт-делкән шар шаҗна III хург угтад, Хальмг Таңһчд белдврин көдлмш кегдҗәнә. Олн келн-улсин оньгиг авлҗадг эн ик цуглранд белдәд, таңһчин Толһач йосна болн шаҗна халхин кесг үүлдәчнрлә харһлт кеҗәнә. Шидр Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату Непал орн-нутгт йосна гиичллһнд одв.

уулта һазр
Непал - Өмн үзгин Азийд бәәдг нутг мөн. Гималаи уулмудын тал дунднь бәәршсн нутгин әмтн Бурхн Багшин номд шүтнә. Ар үзгтән Китдлә меҗәлнә, өмн, деед болн дорд үзгтән Непал Энткгин һазрла меҗә бәрнә. Энткгин нутгар давҗадг хөрн дууна һазриг давҗ һархла, Непалас Бангладешт күрч болхмн. Уул давшхдан дурта, уулын велосипедәр зуульчлҗ йовдг әмтн олар нааран ирнә. Тер тоод делкән һазр болһнас нааран ирдг альпинистнр баһ биш. Нер туурсн Эверестд ирҗ, терүн деер һархар ик зунь нааран темцнә. Эверестәс нань Непалд дәкн 150 өндр уул бәәнә.
Бурхн-шаҗна хурлмудт болн шаҗна нань чигн әрүн ормсар йовад, орн-нутгин соньн тууҗла болн сойлла таньлдҗ болхмн. Кесг зун җил хооран эн нутг ямаран бәәсинь медҗ авхд, бәәрн әмтн өвкнрин шаҗан, сойлан, авъясмудан әрүн кевәр хадһлсинь медҗ авхд цуг тернь туслна.

соньн тууҗта нутг
Эверест уул деер һархар әмтн нааран адһна гиһәд келсн биләвидн. Кезәңк нутгин тууҗнь йир соньн. Бурхн Багшин шаҗнд эн әмтн сүзглдгнь чигн ик тууҗта болна. Эн шаҗна ул-сүүрәрнь соньмсдг әмтнд тернь ик соньмслт үүдәнә. Хуучн цага хурлмудт орад, ке-сәәхн тоотынь һәәхәд, деедс олн бурхнд зальврад, энд ирсн әмтнә седкл төвкнүн хәрнә. Зурачнр, бичәчнр, седкүлчнр, зургчнр энд ирхләрн ик урмд авна. Уулта һазрин ке-сәәхн тоотыг һәәхҗ нүдн ханхш. Тедү дүңгә өвәрц олн тоот энд бәәнә. Маднла әдл нег бурхнд шүтдг непальцнр шагшавдын төрмүдт, оюни делгрлтд, ухан-санаһан батлҗ чик седкләр бәәлһнд ик оньган өгнә. Тер учрар бурхн-шаҗна әрүн ормсла таньлдхар, ном умшад, мөргүлмүд кегдәд бәәдг бәәрнд күрч зальврхар кесг әмтн Непалд ирдгнь чинртә гих кергтә.
Шаҗна халхарнь авад хәләхлә, энд ик зунь индуистск бурхнд шүтнә. Буддистнр чигн баһ биш. Мусульманмуд бас энд бәәнә. Болв чигн нег өвәрцнь индуизм болн шар шаҗн хоорндан өөрхн залһлдата мөн. Непальцнрин ик зунь хойр шаҗна бурхнд әдлднь мөргҗ, әдләр күндлҗ зальврна.
Непалд 30 һар келн-улс бәәнә. Эднә бәәдл-җирһлд, заң-авцд индуизмин болн шар шаҗна иткл, медән, заңшал әдлдән батрсмн. Теднә келнд эн хойр шаҗн нилчән күргсинь непальцнр бийснь темдглнә. Керг-үүлин халхар болн хулд-гүүлгәнд англь келн ик зуудан олзлгдна.

әрүн тоот энд олн
Кемҗәһәрн ик биш эн орн-нутгт бурхн-шаҗнла залһлдата әрүн олн бәәрн бәәдгчн. Пашупатинатхгтдг нертә олн хурлмуд бәәх бүрдәцд олн күн җил болһн ирнә. Тер мет Боднатх болн Сваямбунадтх суврһудт күрхәр седдг әмтнә то тасрхш. Даншинкали болн Кумари-Гхар, Копан хурлмудт зуульчнр дурлҗ ирнә. Кезәңк Лумбини чигн әмтнә оньгас алдрхш.
Непал Эверестәс нань йиртмҗин олн парксарн болн заповедникүдәрн нер һарсмн. Келхәс, Катманду балһснас 200 дуунад бәәдг Читван заповедникд, зан унад амрсн деерән зерлг аңгуд йирин бәәдлд яһҗ бәәхинь үзҗ чадҗанат.
Уулта эн нутгар автобусар зуульчлҗ болна. Таксиһәр болн машиһәр чигн йовад, цуг тоотынь һәәхҗ болхмн.
Гималайин тал дунд бәәнә
Москван цагла дүңцүхлә, деернь 2 час 45 минут немхлә непальск цаг болҗана. Непалын йосна келнь непали, цуг әмтнә 45 процентнь тер кел олзлна. Непалын әмтнә ик зунь орн-нутгт ирдг зуульчнриг тетклһнә халхд көдлнә. Катманду хотл балһснд болн әмтн бәәдг нань чигн ик балһсдар әмтн англь келәр күүнднә.
Әрәсәһәс Непал күртл зуг самолетар күрч болхмн. Ар үзгәснь Непал Ик Гималайск уулын ташуд бәәнә. Нутгин һазрин 40 процентнь теңгсин меҗә деер һурвн миңһн өндрт бәәнә. Келхәс, Гималайин уулмуд орн-нутгин һазрин ик зууһинь эзлҗәнә. Нутгин өмн үзгтнь даңгин чиг икәр бәәдг тропическ ө-шуһу модд урһна. Тиим бәәрнд непальцнр селәнә эдл-ахун эдл-уушан урһаҗ авна. Әмтнә ик зунь энд бәәршлнә. Непальцнр хоорндан ниитәһәр бәәдг улс, талдан әмтнд чигн эдн мууһан хальдахш. Болв чигн энд тогтсн авъясмудыг медҗ, бийән һольшгар бәрх кергтә. Зурган цокулхар бәәхлә, эрк биш зөвән суртн.

сән таалта цаг
Нааран ирҗәх зуульчнрин ик зунь моһа-хөн сармуд, һаха-үкр сармуд шүүҗ авна.
Хот уудг герт одсн цагтан европейск хотыг зуг хая үзҗ болхмн. Келн-улсин хотас амсх саната болхла момо авч үзтн. Тернь мана бөөргин бәәдлтә, дотрнь темсн эс гиҗ хөөнә махн чикәтә болх. Тутрһас болн улан бурцгас кесн хотыг бәәрн әмтн дурлҗ эдлнә. Үстә цәәһинь амсч үзтн.
Непалд одсн цагт тадниг Эверест, нань чигн өндр уулмуд, ке-сәәхн йиртмҗ, шаҗна оюни күчтә ормст гиичлүлгч седклтә әмтн тосч авхмн.

ХӨӨЧИН Галина