Насан дегц авад, ніірін кецхій!

08-12-2020, 14:07 | Культура

Гер, патьр дотркан цеврлід, шин хувц-хунр хулдљ авч Зулыг імтн тосна. Эврі герт біісн улс љил болєн Зулын ґмн герин дотрк эрсмўдиг цаєалєад, терз-ўўдін уєаєад,цеврлчксн герт ґрўн серхлі басл сін болљ медгддмн. Хот кедг ґрієіс жомбан болн боорцгин ўнр кґњкнад хамрин хуљр кґндіні. Ямаран сііхн цаг! Зулын байр Хальмгт насан авдг шин љилин байр болљ темдглгдні. Бичкнісн авн байр тиим учр-утхта болдгинь меддг мадн, ґсід-босад, эврін ґрк-бўлті болад, тер авъясиг кўўкд-кґвўдтієін кўцінівидн. Цевр герт, чик ухан-седклтієір кедг байр тиигљ мана сананд тодлгдв, мана љирєлд батрв. Аав ґрієісн єарч ирід, ширін ґґр сууєад, єанздан тімкін нерід, ута єарєна. Дарунь ээљ ґґрнь ирљ сууна. Ээљ эрт босад, зулан ґргљ мґргід,деељ бірід зальврчксн болна. Ачнр-зеенрін хіліљ,амртґвкнўн эдн сууснь уханас єархш. Эк хотын хораєас ці,боорцг авч ирљ, ширі деер тівні. Ээљ цііг самрад, цугтаднь ааєднь кељ ґгні. Аав Зулын йґріл тальвад, байрин хотан адєм угаєар цугтан ууна. Љирєлин хаалє амр болсн уга, юн эс учрв. Зулыг талдан єазрт чигн, ґрк-бўлісн холд чигн темдглх
кем кесг учрла. Болв тер бичкндк цагин Зул тиигід йоста байрин, йоста хґв-кишгин біідлірн уханд тодлгдв. Хотын амтн чигн тиигхд йир імтіхн болљ сангдна. Экин кесн хот, аав-ээљин йґрілд, эцкин ґґр сууљ уусн хот тиигљ альд йоввчигн урмд болљ мартгдхш.Тегід Зулын ґдр ґґрдід ирхлі, гертксін байрлулхар сенр хот хулдљ авад, герін цеврлід, аав-ээљін саннавидн. Хурлд одад, шишлњ мґргўлд орад, насан утдулад, байртан белднівидн. Ээљин болн экин дасхсн авъясар, ґрўн
эрт босад, ціієін чанад, боорцган шарад, нань чигн хотан белдід, байрин ширіг дўўргід, ґґрхн улсан байрлулнавидн. Кґгшдин йґрілд багтад, адєм угаєар, хоорндан кўўндід, шуугад, ниргід хотан ууснас ик байр уга. Ґрк-бўл хамдан цуглрсн байр гидгнь тер болна. Зул тиим хоорндан улм ґґрхн болх таал маднд ґгні.
Байрин ширі деер хот элвг болх зґвті, гиљ ээљ дасхснь мартгдхш. Уух-идхнь дала болн сенр болхла урєљах љил бўклдін сін болх, ґлсх-тўрх, хот хатяр болх біідл учршго гиљ ах ўйин улс тоолдмн. Тер зааврар бидн ґрк-бўлін болн гиичнрін сенр болн шимті олн хотар тоохар бедрнівидн. Зулла гиичнр тосљ авдг, элгн-садн дунд наста улс бііхлі, теднд одад золєад, белгін кўргдг сін авъясиг ўрдтін ода бидн ўзўлнівидн. Ода аав-ээљ мадн дунд уга, тегід эврі гертін хам-хоша бііх медіті улсиг йґрієід, ці,балта, кампадь белглљ, байринь хувалцнавидн. Эн љил болхла, коронавирус гем цуг делкід тўгсн учрар байрин біідл тас оњдан болљана. Бурхн Багшин Алтнсўмд болх байрин ик мґргўлиг бидн гертін онлайн янзар хіліљ орлцхвидн. Генткн учрсн аюлас єархин тґлі цугтан кўчн-чидлін агсљана. Дала ламин гегін заасн номиг умшад, цуг імтн болн імті тоот эрўл-менд біітхі гиљ зальврхвидн. ЭН ЉИЛ ОНЧТА БОЛВ Зулын ґмн љилин туршарт болсн йовдлмудан ашлх цаг ирні. Хальмгин автономин 100 љилин ґґн, Алдр Диилврин 75 љилин ґґн, Бурхн Багшин Алтн сўмин 15 љилин ґґн темдглгдв. Дікід болхла хальмг улсин љирєлд болн тањєчин делгрлтд ик ач-тусан кўргсн йосна, олна болн цергі ўўлдіч Басњ Городовиковин 110 љилин ґґн болн нань чигн нерті болн ач икті ўўлдічнрин ґґн болв. Тањєчин ўўлдвриг уралан йовулљах сурєульмудын болн ўўлдврмўдин ґґн болљ, девшлтин хаалєд тедн ямаран нилчін кўргснь медўлгдв. Єарчах хулєн љил амр болсн уга. Йиртмљин біідл селіні эдл-ахуд харшлтан кўргв. Хур уга хагсу єањ урєц бўтн кевір авгдсн уга, малын тељіл хатяр болв. Ґвкнрин авъяс бірљ, мууєинь ардан хайљ, сін тоотыг ґмнін ґргљ, хальмг улсин љирєлд учрсн цуг сін тоотыг тодлљ, діінд імін ґгсн баатрмудын санлыг кўндлљ, ўйин улсиг тевчљ, бидн мґргўллі зальврхвидн. Иргч ўкр љил дін-даљг уга болтха, імтні љирєл ясртха, цугтан кґдлмшті болтха, эрўл-менд біітхі, гиљ зальврљанавидн. Орљ йовх љил цугтад ґлзіті болљ, бат кишг імтнд заятха, гем-зовлњгас гетлгтхі, гиљ зальврхмн. Амр биш цагт кен-негндін дґњ-тусан кўргий! Ўкр љилин евілд багтљ, біісірн байн болљ, суусарн ґнр болљ, жирєљ йовцхай! Ом - мани - падме - хум!
ЉИРЄЛИН Кермн