Үкр җил ямаран болх

11-12-2020, 18:14 | Общество

Хулєн љил єарад, Ўкр љил орв. Тогтсн сііхн авъясар Бурхн Багшин Алтн сўмин зурхач Санан гелњ орљах љилин зурха белдв.

Гелњгин тааврар, орљах љил бўклдін му биш болх. Ончта болвчн амр биш болсн давсн љил імтні уханд коронавирус гем тўгсір, экономическ біідл муурсар, тењгрин біідл догшн болљ, хагсу єањ зун болсар тодлгдв.Эмнўлин халхар кґдлљіх улс йосндан ик даавртаєар кґдлсинь темдглх кергті. Єундл болхд, кесг кўн хорсинь чигн мартљ болшго.Болв хамгин икір тодлгдсинь, хальмг улс хамцљ, нег-негніннь зовлњгиг хувалцљ, біісірн дґњ болхар зўтксинь Санан гелњ темдглв. Хальмгуд альд йоввчн эврі тґрсн єазрин улст дґњ болхар шунснь ик ицлті болн урмдта йовдл мґн.Арвн хойр љилин эргциг эклдг хулєн љил йириндін дала сін болдгоєинь зурхач темдглв. Эклц болдг йовдл кезі амр болдг біісмб?!Орљах ўкр љил урдкасн невчк љґґлн, тґвшўн болхмн. Імтнд чигн, мал аєруснд чигн туста љил болхмн. Эрўл-мендин халхар біідл ясрх,зурєан сардан тесід, мергљлтнрин заавр кўцієід, чирієін хааєад, єаран уєаєад, цеврір бііхлі, юн чигн юмн кўўнд харш болшго. Тегід давсн љилд учрсн сін тоотыг ґмнін авад, кўцсн тоотан холванд ґскхір шин љилд зўткхмн. Кўн болєн ґрк-бўлиннь, тањєчиннь тґлі чидлін, медрлін, чадмган хамцулљ ўўлдх зґвті. Тер цагт ямаран чигн љилд бидн єару угаєар бііхвидн.Эн љил Зул бар сарин 10-д болв.Иргчдін эн байр бар сарин 29-д болхмн. Давхр сар учрад тиим болљана.Ўкр љил. Эн љил 12, 24, 36, 48, 60, 72 нас кўрсн імтні љилнь орљана.12 кўртлін кўўкд-кґвўд бичкдўд гиљ тоолгддг. 12-ас авн арвтнр болдг.Эдні љирєлд амр биш біідл учрљахинь медљ, бичкдлірн љґґлнір кўўндљ, седкл-ухаєинь медљ авч, килмљ єарєљах кергті. Эрўл-мендинь хіліљ,
саглулљатн. Отчи Манла бурхна ном умшулљатн.24 наста імтнд љил бўклдін му бишболвчн, зеткріс, аюлас бийін саглљ болљана. Юмнас унхасн саглљ йовтн. Хаалєан секдг номд орљатн. 36 наста імтнд љирєлднь іімшг учршго. Эрўл-мендин туст невчк сагар біітн. Тґвшўнір бііљ, дала юм келго, мґњгін хоршаєад, иргчдін олзлхд белдтн. Хаалєан сектн. 48 наста імтнд љил дала іімшг учрашго. Болв невчкн саалтг імтн хоорндк хірлцінд єарх. Цаєан Шўкрті бурхна, сікўсні номд ортн. 60 наста імтнд килмљін ґгх кергті.Тедні љирєл сольгдад, эдн ірі юмнд седклірн зовдг одна. Байр икті ўўлдврт орлцад бііхлі, седклнь таварн бііхмн. Зовлњта, кўнд гемті улс бііх нань чигн тиим єазрт одхасн саглтн.Хотан ястн, яс-ўснд туста витаминмуд аршалљ эвірнь біітн.72 наста імтнд љил дала іімшг уга, ик зуудан тґвшўн болхмн. Иигід ўкр љилті улс эвріннь љилдін тґвшўн біідлд ик зуудан бііхмн. Лу љил. Эн љилті імтн эрўл-мендін батллєнд оньган ґгх зґвті. Тиигчкід гемиг эртіснь саглљ, бийін цеврір бірљ, цогц-махмудан батлљ, даарлго, витамин ууљ, хотан ясљ бііхлі эмнўллєнд чигн цаган болн мґњгін геешгот. Хаалєд йовхларн бийін сагар біртн.Лу љилті імтн ўўрмўдлірн бірљіх залєлданд килмљін ґгх зґвті. Ґґрхн улсан бичі ґґлўлтн. Ўнн ўг келхлірн дегід єооднь, модьрунар келід, ўр-ґњгтін, ґґрхн улстан зўркнднь шав єарєхит. Терўгинь медіт, невчк љґґлнір ґґрхн улсларн кўўндљітн.Мґњгні туск тґрмўдтін дигті болтн,ґгсн ўгін эрк биш кўціљітн. «Сікўсн номд» орад бііхлі, біідл нег ўлў тґвшўн болхмн.Туула љил. Эн љилин залу чигн, кўўкд улс чигн бийдін тустаєар сіінір давулљ чадхмн. Туула љилті улст йир сін болљах љилін кўцц кевір олзлљ, сін тоотыг кўціљ ўзх кергті. Ямр нег ик керг кўціхір бііхлі энтн йир сін цаг. Гер хулдљ авхар, талдан єазрт кўрч амрхар, тосхлт эклхір бііхлі,удан ухаллго сансан кўцітн. Зірм саалтг харєхла, хурлд ирід, гелњгўдір ном умшулад, кергін кўцітн.Бар љил. Орљах ўкр љил эднд му биш болхмн. 2022-ч љилдін белдід, цуг тоотан зуралад, зуралсан кеєід авчкх кергті. Юнгад гихлі эврі љилдін шууган уга, тґвкнўн бііх кергті гиљ тоолгдна. Нег ўлў чинрті кергўдін кўціљ ўзтн. Залу улст љил невчк седклднь зовлњта болад чигн бііхмн.Љил бўклднь авад хіліхлі ііх юмн уга. Кўрх єазртан кўрід, эмнлєн кергті болхла терўгін арднь орљ сіінір эмнўлід, мґњгні біідлін ясрулљ ўзтн.Біідл сін болљана гиљ суулго, шамдљ ўўлдід, дала керг кўціљ ўзтн. Иргчдін туста болх. Хулєн љил. Љилнь орсн цагт імтнд му биш болдмн. Дікід болхла хулєн љилті імтн єарсн ґдрірнь авад хіліхлі біідлнь ідл болхш. Тегід кергті болхла, хурлд ирід, гелњгўдлі харєљ шишлњ бийиннь литиг секљ хіліх кергті. Эврі љилин ґмн болн дарук љилнь залу улст дала сін болдго йовдл бііні. Болв бўклднь авад хіліхлі, ўкр љил эднд дала ик іімшг уга, тґвшўн болљана. Давсн љилд хаалєд йовхасн, ик хулд эмнўллє кехісн саглљасн болхла, эн љил залу улс чигн,кўўкд улс чигн кергін кўцієід, альдаран болвчн йовљ чадљана. Эмнлєндін оньган ґгч, цуг керг-ўўлдврін кўціљ чадљана. Хулєн љилд єарсн кўўкд улс ґрк-бўлдін болн ґґр эргндк улслаєан керўл-цўўгін уга, невчк љґґлнір бийін бірхлі сін болхмн, залу улст љил му биш болх. Мґрн љил. Эн љилин імтнд орљах љил йир сін болхмн. Давсн љил эднд амр болсн уга. Эрўл-менднь муурад,гем-шалтгнь диилід, кесг тоотан эдн кўціљ чадсн уга. Эн љил болхла эдн бийін сіінір эмнўлід, ўкр љилд учрљах сін таалыг кўцц сіінір олзлх цаг эднд ирв. Ґрк-бўлд, ўўрмўд дундан цугтан ни-негн бііх, шин ўр-иньгўдті
болх. Хаалєд єарч йовад, шин єазр ўзхд, хўрм кехд йир таалта цаг. Дўўрњ љирєлір біітн.Моєа љил. Орљах љил эднд му биш болљана. Ўкр, моєа, така љил – єурвн
ґґрхн ўўрмўд гиљ тоолгдна. Авъяс болсн литір љилмўд дґрвн єурвадар хувагдсн бііні. Тиим нег єурвинь бидн ода зааєад келвидн. Љирєлднь іімшг учршго,мґњгні халхнь му биш,эрўл-мендднь хар уга љил болљана.Ґґрхн улсин зовлњднь орлцљ, невчк санаєарн зовх йовдлмуд учрхмн. Ўўрмўдтін кергті цагтнь дґњгін кўргтн.Љилин туршарт кех тоотан зуралад,арднь орљ кґдлід, мґњгні, бііхті љирєлин улан батлљ ўзтн. Шунлтан єарєад ўўлдхлі, љил му биш болхмн.Ноха љил. Эн љилин імтнд ўкр љил дала сін биш. Болв насан утдулад,мґргўлд орад, хаалєан сексн імтн тґвшўнір бііхмн. Эрўл-мендін батлад,хаалєд єарч йовлго, эвір бііхин арє хііх кергті. Йириндін эдн кґдлмштін дигті-дарата імтн, зґв-йосна, зарєин халхар кґдлсн болхла эдн ик кўцімљ бірхмн. Нег мунь, эдн ґґрнь біісн улсас бас тиим диг-дара болн дааврта біідлиг некні. Эннь імтнд таасгдхш.Ямаран чигн керг йосар кегдх зґвті гиљ эдн тоолна, тиигљ ўўлдні. Ўннч хіліцті эн імтн орљах љилд бўклдін му биш бііхмн.Така љил. Бўклдін эн љилті улст ўкр љил сін болхмн. Керг кўцлєнд хаалєнь секіті. Эн љилин імтн тўргн уурлчкдг улс, болв чигн љил тґвкнўн давх. Ґґрхн улстан, элгн-садндан,ўр-ґњгтін килмљін єарєад, теднд дґњ кергті болсн цагт љирєлднь орлцљ йовхла сін болхмн. Эн љил учрљах соньн тоотыг оньгасн алдлго шин керг дасч, кґдлмштін шунлтан ґґдлўлљ ўўлдхлі цуг халхарн љирєлтн уралан девшх. Арє-чидлін агсад, учрљах сін таалыг олзлљ ўзтн. Мацг ґдрмўдлі Ноєан Діркин номд орад бііхлі, хаалє секіті болхмн.Хґн љил. Эн љилті улст ўкр љил харш љил болдг. Насан утдуллєна йосрхл кўцісн болхла, тґвкнўн біітн.Зуг сагар, кўнд кґдлмш келго, нег ўлў ґндр єазр деер єарч кех кґдлмшіс саглтн. Эрўл-мендін батлх арє хіітн.Секіті кґлгн-кўчір йовхасн саглтн,эс гиљ зеткрлі харєљ, кґл-єаран хамхлх іімшг бііні. Царцхасн бас саглљ йовтн, киитн цагла нурєан болн кґлін дулаєар бірљ, кўнд кґдлмш
кехісн саглтн. Мґњгін єарєхасн адєлго, хоршаснь деер болх. Кўўні улсла керўл-цўўгі татлєнас холд йовтн. Ўлўўздг улсин то баєрхш, тегід тедні задтатлєнд бичі орлцтн. Болх-болшго цагла єарч йовлго, ґрк-бўлдін килмљін ґгч бііхлі, љил тґвкнўн давх.Хар кел утлулад, Цаєан Шўкрті бурхна, Отчи Манла бурхна номд орљах
кергті.Мґчн љил. Эднд орљах љил сін љил, дала ііх юмн уга. Эдні харш љилнь бар болдмн. Тегід 2022-ч љилд амр болшго. Тегід эн ўкр љилд невчк шамдєаєар ўўлдід, кех кергті тоотан эртіснь кўціхлі сін болхмн. Ямаран чигн халхар кех тоотан зуралад кўціљ ўзтн. Кергірн талдан єазрт одхар бііхлі, хўрм кех саната болхла,эн болн нань чигн ик чинрті кергўдін хооран саалго ўкр љилд кељ ўзтн. Эн љил таднд туста болхмн.Єаха љил. Орљах љил эднд му биш болхмн. Йириндін болхла эн љилин імтн ухата болдмн. Зуг невчк залху, тегід эн љилд ўўлдврін шунмєадулљ,ўкр љилд учрљах сін тоотыг кўцц кевір олзлљ ўзх кергті. Соньн олнтґр єарч ирхлі, мґњгні халхар біідл ясрх таал учрхла шунмєа кевір ўўлдљ, залхурдган мартљ, кґдлх, сурєуль сурх кергті. Єаха љилті улс эвріннь ґрк-бўлдін килмљін єарєљ, ўр-ґњгтієін залєлдаєан батлх кергті. Хоорндан ни-негн бііљ, ґ-єундлан єооднь келљ, седклін медлцљіхлі сін болх.Хґрн Негн Діркин ном умшад бііхлі,цугнь таалта болхмн.
Барт белдснь
УШКАНА Сувсн