Тугтна эмч Обгена Церн

1991-ч җиләс авн эндр күртл Обгена Церн өсәд-боссн Тугтн селәндән фельдшер болҗ нег һазра улсин эрүл-менд батруллһна, эднд түрүн дөң күрглһнә халхар үнн-чик седклтәһәр церглҗ йовна. Һуч шаху җилин эргцд эн кедү күүнә әм аврсна тускар келәд керг уга гиҗ сангдна. Эндр Тугтн селәнд дөрвн зун һар күн бәәнә, теднәснь 27 медәт болн 60 бичкн болна. Күн болһн фельдшерин оньгт бәәнә, кенд тәрлһ кехинь, кенд шинҗллт кеҗ эмнлһ эклхинь эн диглҗ цугинь чаңһ кевәр бүрткнә. Эн җил гриппәс саглуллһна тәрлһиг селәнәхн цаглань авв. Хуучта, олн зүсн гемтә медәтнриг фельдшер оньгасн алдхш, эднд өдр болһн гилтә җиңнүлҗ, эрүл-мендин бәәдләрнь соньмсна. Нег үлү ода хальдврта гем түгҗәх цагла саглуллһна керг-үүлдврмүд давуллһн чинртә болҗахиг Церн Цакирович медәд, селәнүр кен альдас ирсинь шинҗлнә.
8-ч класст сурчасн цагт Церн күндәр гемтәд, больницд тусна. Тенд эмч Мария Батаевна Зунова көвүг арднь орҗ хәләһәд, шинҗллт кеһәд, чик эмнлһ кеснә ашт эдгәҗ авв. Өөдән мергҗлттә, кергән йилһән сәәнәр меддг, чадмг болн бичкдүдлә ээлтә эмч эн эрдмтә улс әмтнд тусан күргдг, гемнәд күнд бәәдлд туссн цагт әм аврдг улс болҗахиг медүлв. Тер цагт Церн педиатр болхар шиидсмн. Болв олн зүсн учрас иштә эн тер күслдән күрсн уга. Дәкәд эн биич болхар зуралҗала, эрдм-билгин училищд хореографическ әңгд невчкн зуур сурв. Болв тенд сурһулян хаяд, эн эмнлһнә училищд орв. Күнд гемәс эдгәҗ авсн эмчин үлгүрәр эн эрүл-менд харлһна көдләч болад, олн җилин туршарт әмтнд дөң-тусан күргҗәнә. Обгена Церн байн дамшлтта, өөдән мергҗлттә, кергән сәәнәр меддг, ик дааврта көдләч болна. Селәнә бәәрн улс Церн Цакировичиг күндлҗ тевчнә, энүг «мана эмч» гиҗ дуудна. Юңгад гихлә эн ямаран чигн гемиг чикәр илдкҗ авч, кергтә эмнлһ дарунь кеҗ, эдниг эдгәҗ авна.
- Эн җил мана селәнд модульн ФАП тосхгдв. Урднь бидн нурҗах герт көдлдг биләвидн. Ода болхла әмтнә болн мана төлә йир сән таал тогтагдв, энд гемтә улсиг хәләдг, тәрлһ кедг, эрүл-мендин бәәдл шинҗлдг хорас бәәнә. Дәкәд ода эмнлһнә пункт селәнә тал дунд бәәхнь цугтаднь тааста болҗана. Урднь мана ФАП селәнә захд билә, тегәд зәрм улст тиигәрән күрхд күнд бәәсмн. Көтчнрә района эмнлһиг һардҗ йовсн Бадм-Һәрән Очрин, ода һардҗах Манҗин Светланан болн таңһчин эрүл-менд харлһна министерствин дөң-тусар мана селәнд өдгә цага сән пункт үүлдҗәнә. Эннь көдлмшән улм сәәнәр күцәхд урмд өгнә. Нанла хамдан энд Моңһла Софья болн Бутан Нүүдлә көдлнә. Софья Басанговна һучн тавн җилдән энд медсестра болҗ көдлҗәнә, Нүүдлә Ханжаевна болхла энд дөч һар җилдән санитаркар көдлҗ цугнь цевр-цер болхиг теткнә. Тегәд бидн һурвулн ниитәһәр көдлҗ, нег һазра улсиннь эрүл-менд харҗ йовнавидн, – гиҗ Церн Цакирович келнә.
Келхд, селәнә ФАП-д ЭКГ «Валента» гидг көтлврәр зүркнь гемтә улсин эрүл-мендин бәәдл шинҗлҗ, таңһчин эмнлһнә кардиологическ әңгин эмчнрин сүв-севлг дарунь авна. Таңһчин эмнлһнә эмчнрин заасар эдн дарунь гемтә күүнд дөңгән күргҗ әминь аврна. Дәкәд эднд таңһчин эрүл-менд харлһна зәңгллһнә көтлврәр компьютер йилһҗ өггдв, тегәд гемтә улсин то-диг, нань чигн бәрмт цаас диглхд амр болна. Харм төрхд, селәнд түргн дөң күрглһнә көлгн уга гиҗ фельдшер һундрхна.
Одахн Церн Цакирович 60 җилин өөнән темдглв. Ончта өөнд күрсн улс кеҗ-күцәсн кергүдиннь аш диглдг, дәкәд ямаран төрмүд хаһлхин тускар зуралдг авъяс бәәнә. Селәнә фельдшерин келсәр, эн нег һазра улстан туста болҗахдан байрлна. Сул цаг учрхла зург зурхдан дурта, эннь энүнә тааста кергнь болна. «Кедү күнд болв чигн, гейүрхмн биш, өөрән бәәх улстан дөң болҗ туста болхар зүткх кергтә. Цаһан седклән әмтнд медүлҗ, көдлмшән үнн кевәр күцәх кергтә гиҗ эк-эцкм сурһмҗ өгсн билә. Тегәд теднәннь герәсәр бәәнәв», – гиҗ Церн Цакирович келнә.
ДООҖАН Наталья