Олимпийск наадд – иргчдән итксн үүлдвр
Токиод 32-ч Олимпийск наадд төгсв. Хойр долан хонгт делкән әмтн ик чинртә болн байрта үүлдврин үлмәд бәәв. Делкән орн-нутг болһна элчнр Японя һазрт цуглрҗ ирҗ һавшун, чидлтә болн чадмг болдган үзүлҗ дөрлдв. Эвин бәәдлд әмтиг хамцулдг, ниицлтин ухани зөрүллтәр улсин седклиг дүүргдг Олимпиад төгсв.
Моһлцг һазрин әмтн харһсн әәмшгтә гемиг хөрәд, цаг зуур терүг мартад болв чигн сагллһна цуг үүлдвр күцәһәд Олимпиад бүрдәгдв. Күнд нань чигн тоотыг давҗ һарад, хооран саагдад кегдсн Олимпиад нөкцлтин болн ицлин седкләрн цуг улсиг хамцулв.
Олимпиад ик өргмҗин бәәдлд хаагдв. Олимпиадыг белдҗ давуллһна төлә ямаран ик көдлмш кегдсинь эн кемлә бидн цугтан үзвидн. Күчтә сәәхн токийск стадионд олн орлцата ке-сәәхн байрин үүлдвр күцәгдҗ, олн улсин чееҗинь девтәсн өргмҗин ик байрт хүврв. Өргмҗтә эн йовдлыг делкән саяд улс, тер тоод кесг миңһн хальмг хәләһәчнр оньган өгч хәләв.
Бәәдл амр биш эн цагт цуг улсиг иигҗ негдүлнә гиснь спорт болв. Олимпийск җисәнә һол учр-утхнь иигҗ өдгә цага спортсменмүд болн спортын халхин үүлдәчнр, цуг улс күцәҗәхин тускар Нарт-делкән олимпийск комитетин президент Томас Бах эврәннь товчлгч үгдән темдглв. «Бидн цугтан эн үүлдвриг күцәҗ чадвидн», – гиҗ келәд, Томас Бах делкән цуг спортсменмудт, Японя һардврт, Японя әмтнд, Олимпийск җисәнә элчнрт, волонтермудт, эн спортивн ик байр бүрдәҗ давулсн цуг улст үнн седклин ханлтан медүлҗ, «32-ч Олимпийск наадд төгсв», – гиҗ зарлв. Дарунь һурвн җил болад, Францд, Парижд, болх 33-ч Олимпийск нааддт харһхмн, гиҗ дуудвр кев.
Кесн тоотнь Олимпиадт соньн болн шин янзар болснь мартгдшго. Белдврин йовудт урднь олзлгдсн эд-тавриг шинәс эд-бод кеһәд кесн олн материалмуд Олимпиадын йовудт олзлгдв. Келхәс, Олимпийск медальмуд чигн хуучрсн бәәцин техникиг шинәс эд-бод кеҗ, терүнд орсн тоотынь салуднь һарһҗ авч олзлснь йир соньн. Иргчдән юмн төрүц үршгог өдгә цага технологий медүлҗәнә.
Ончта нег йовдлнь Токио балһсна мэр күүкд күн олимпийск тугиг дарук Олимпиад болх Парижин мэр-күүкд күүнд бәрүлҗ өгснь бас цагин темдг болҗана. Йосна болн керг-үүлин халхар күүкд улс залу улсас үлдлго һардгч үүлд күцәмҗтә кевәр көдлҗәхинь үзүлҗәнә.
Иргч Олимпиадт ирҗ орлцтн гиҗ дуудсн Францин баһ наста билгтә элчнр белдсн видеофильм әмтнд улм ик ицг өгв. Нег Олимпиад төгсәд, шин Олимпиад үүдән секҗәхин темдг болҗ Эйфелев бәәшңд өлгсн Олимпийск ик туг делссн Парижин теңгрт самолетмуд нисҗ, олн зүсн өңгәр теңгриг кеерүлв. Ода нарт-делкән космическ станцд көдлҗәдг французск астронавт чигн Францин частр күңкнсн цагла үзүлгдҗ, президент Мануэль Макрон болн Францин нертә спортсменмүд Олимпиадын һол дуудвриг келҗ, делкән цуг спортсменмүдт үрвр кесн фильм ик ицгтә болснь маһд уга.
Байрлх, һундх, ицл зүүх олн-зүсн кем белглсн Олимпиад ода тууҗд орв. Әрәсән хамцу команд 71 медаль авч ирсн спортивн марһаг мартҗ болхий? Залу улсин волейбольн, күүкд улсин гандбольн командс мөчлһн деер, әрә болвчн чирмәсн болхла, алт шүүҗ авх бәәсинь мартҗ болхий? Художественн гимнастикәр зарһчнр спортивн дөрлдәнә таалла ирлцән уга хаҗһр шиидвр авад, Әрәсән гимнастксиг бацсн буру йовдл һарһсиг мартҗ болхий!
Ямаран ик саалтгла харһҗ, кесг зовлңта шүүвр давҗ һарч Әрәсән хамцу команд Олимпиадт күрсинь мартҗ болхий? Бүкл ик орн-нутгин спортсменмүдиг Әрәсән титм олзллго, Әрәсән частр дуулуллго орлцулсн, тиигҗ кесг спортсменмүдин мууднь күрч дорацулсн олимпийск, европейск кесг чиновникүдин хар саната, олимпийск җисәнә учр-утхла ирлцән уга ичр уга үүлдвриг мартҗ болхий?
Әрәсән спортсменмүд орн-нутгиннь сән нернә төлә чидлән, чадмган әрвллго, йоста баатрмуд мет дөрлдәд, 71 медаль шүүҗ авсмн. Медаль болһнд спортсменмүдин, эднә дамшачнрин, өөрхн-улсин күчн-чидл бәәнә. Бесланд болсн терактла харһсн, тер әәмшгәс гетлҗ һарсн көвүд өсәд, энд Токийск Олимпиадт орлцад, Заурбек Сидаков болн Артур Найфонов алтн болн күрл мөңгн медальмуд шүүҗ авв. Хальмгин элчнр чигн Бесланд школд бәрәнд бәәсн әмтиг сулдхлһнд орлцла. Ода тедн ямаран седклтәһәр олимпийск чемпионмудын диилвриг хәләсн болх. Өдгә цага ямаран чигн нәрн бәәдләс әмтн хамцу һарад, җирһл цаарандан делгрҗ, зовлңгиг диилсн әмтнә үрд бийснь ода медальмуд шүүҗ авч, орн-нутган дуудулҗ йовна.
Парижд болх Олимпиад күртл нег болвчн хальмг спортсмен өөдән күцәмҗ бәрҗ, терүнд орлцх гиҗ ицҗәнәвидн. Ода деерән Токийск Олимпиадт тренерск командын ханьд мана һазра баһчуд Басң Боктаев, Людмила Бодниева, Алина Макаренко йовсмн. Цуг эн арвн хойр хонгин туршарт орн-нутгин әмтиг Олимпиадын йовудла сән кевәр таньлдулсн Әрәсән седкүлчнрин цуцрлтан уга, дигтә-дагта көдлмшиг бас темдглх кергтә.
Токион Олимпиадын һал унтрад, Парижин Олимпиадын ицл цугтаг ода хамцулҗана.
ҖИРҺЛИН Кермн