Ут дун – улсин зөөр

01-03-2022, 22:41 | Общество, Таңһчин зәңгс

Эн җил орн-нутгт улсин сойлын зөөр хадһллһна җил гиҗ зарлгдсмн. Хальмгин сойлын зөөр болхла зааҗ келхд байн тууҗта болдмн. Теднә негнь – ут дун. Ут дууг олн дунд сергәҗ батллһна ик чинртә төсвиг хойрдгч җилдән Хальмг Таңһчин ачта артистк Эрвена Оргаева үүрмүдтәһән күцәҗәнә.

Малан тууһад, сән идг хәәһәд, нүүһәд йовдг мана өвкнр олн тууль, домг, дуд, нань чигн тоотыг ухалҗ һарһсинь, тернь улсин билгин чилшго зөөр болҗ, маднд, өдгә цага үйнрт церглҗәнә. Тиим зөөрин негнь – ут дун. Терүнлә залһлдата кесг тууль, хурц үгмүд бәәнә. Нег дууна һазр, ут дууна хаалһар болн нань чигн.

Хальмг Таңһчин ачта артистк Эрвена Оргаева давсн җилд ут дуунд нерәдсн төсв белдҗ, Таңһчин сойлын болн зуульчллһна министерствин дөңнлт олҗ, көдлмшән эклсн болдг. Төсвин түрүн девсңгнь яһҗ күцснә тускар давсн җилд газетд бичгдлә.

«Ут дун. Җирһлин туршарт дахдг дун» гиҗ нерәдгдсн тер төсвин хойрдгч девсңгнь эн җилин лу сарин 13-д төгсв. Төсвин хойрдгч девсңгнь чигн, давсн җилә девсңгнь мет күцәмҗтә болсна тускар төсвиг ухалҗ, белдҗ, бәәдл-җирһлд тохрасн Эрвена Оргаева келҗ өгв.

Хальмг улсин зөөр болгч ут дууна ке-сәәхнд дурта бәәсн әмтн эн төсвд ирҗ орлцад, дууна янзла өөрхн таньлдв. Һурвн сарин туршарт терүнд орлцхар ирсн әмтн утар дуулдгиг дасч авв. Дууна эн янз яһҗ делгрҗ, җирһлин туршарт хальмг улсиг дахҗ йовсинь медҗ авв.

Төсвин бүрдәлһнд эклцәснь авн орлцсн арһлач Байрта Тостаеван келсәр, сурһулин ашар товчлгч концерт болҗ, төсвд орлцачнр ут дууг яһҗ дасҗ авсан тер концертд медүлв. Ут дууна туск төсвин йовудын бәрмт фильм белдгдв. Фильмиг цокч авч, диглҗ белдсн Байрта Тостаева болн Данара Хургунова ут дууна туск кинозурцан мөрн сард әмтнә оньгт тусхах саната.

Җирһлин туршарт күүг дахҗ, байр-зовлңгинь хувалцҗ йовсн дун өдгә цагт чигн чинрән гееһәд уга. Әмтнә җирһлд учрсн цуг тоотыг бийдән негдүлсн, тууҗин цуг йовудт седклин сергмҗ болҗ дахҗ йовсн ут дууна чинринь мартуллго, улсин сойлын авъясиг цааранднь делгрүлх күслтәһәр Эрвена эн төсвән эклсмн. Бийнь ут дууг өргҗ, эң-зах уга теегән магтҗ айслулҗ, улсин седклиг хаңһаҗ дуулдг Эрвена Оргаева өвкнрин эн сәәхн дууна янзиг әмтнд дасххар, олн улс терүг медтхә гиҗ зөрсмн.

Төсвд орлцсн әмтн дунд хальмгудас нань талдан келн-улсин элчнр орлцснь соньн гих кергтә. Уулын келн күн Написат Сулейманова ут дууг бичкндән соңсҗ йовсндан икәр таасдмн. Тер учрар энд ирҗ, ут ду дуулдгиг дасв. «Ямаран келн күн болҗахнь йилһл уга, чееҗд дуулх седкл бәәхлә дуулх кергтә. Ут дууна учр-утхнь нанд таасгдв. Хальмг келнлә таньлдсн деерән би олн үр күүкдтә болув. Ут дун мадниг хамцулсн үр-иньгин залһлдаг бидн геешговидн» – гиҗ Написат ухан-тоолврарн хувалцна.

Олнд туста эн кергиг цааранднь чигн күцәҗ, җилд хойр дәкҗ ут ду дуулдгиг даслһна курсмуд кех санаһан Эрвена Оргаева медүлнә. Ут дун урдк кевәрн мана җирһлиг дахҗ йовх зөвтә.

Ут дууг соңсхар седҗәхлә, Эрвена Оргаеван төсвд орлцсн әмтнә билг-эрдмлә таньлдх седкл бәәхлә, моһа сарин 13-д Хальмг филармоня залд болх эднә концертд ирҗ орлцтн.


ҖИРҺЛИН Кермн