Өрк-бүлмүдиг болн медәтнриг дөңнҗәнә

02-08-2022, 12:23 | Общество, Таңһчин зәңгс

Хальмг Таңһчин социальн делгрлтин, күч-көлснә болн көдлмшәр тетклһнә министр Өлзәтин Марина таңһчин әмтнә социальн харслтын, көдлмшәр тетклһнә, олн үртә өрк-бүлмүдиг болн медәтнриг дөңнлһнә туст күцәгдҗәх керг-үүлдврмүдин тускар келәд, эн җилин түрүн өрәлд кеҗ-күцәсн көдлмшин аш диглв.

Министрин темдглсәр, орн-нутгин болн таңһчин һардвр әмтнә социальн теткврин, олз-ору икдүллһнә, нилхд төрлһиг урмдуллһна төрмүдт ик оньг өгнә. Тиигәд, сүл һурвн җилин эргцд мана таңһчд әмтнә социальн теткврин халхд 10 туслмҗ немгдв. 2021-ч җилд әмтнд социальн дөң күрглһнд ут тоодан 3 җува 400 сай арслң олзлгдв. 2020-ч җиллә дүңцүлхлә, эн кергт олзлгдсн мөңгнә кемҗән 10 процентд өсв, 2019-ч җиллә дүңцүлхлә хойр холванд икдв.

- Эн җил социальн дөң күрглһнд таңһчин бюджетәс 3,5 җува арслң һарһгдхмн. Эн җилин мөрн сарас авн пенсионн саң 8-әс авн 17 күртл наста бичкдүдиг асрҗах өрк-бүлмүдт дөңцл мөңг өгдг болв, тегәд эн кергт 2 җува арслң һарһгдҗана. Тегәд таңһчин бюджетәс болн ПФР-ин халхар әмтнд дөң күрглһнд ут тоодан 5,5 җува арслң йилһгдхмн. Бичкдүдиг асрҗадг өрк-бүлмүдиг дөңнлһн чинртә керг болна. Эн җилин мөчн сарас авн сарин теҗәлин мөңгнә кемҗән өсв, тегәд демин мөңгнә кемҗән бас өсв. Тиигәд, бичкдүдиг асрҗадг өрк-бүлмүд үрндән баһ гиснь 6526, ик гиснь 13053 асрлңга дем авна. Бичкдүдиг асрҗадг өрк-бүлмүд 3-ас авн 7 күртл, 8-әс авн 17 нас күртлнь демин мөңг авна, дәкәд түрүн үрнь, һурвдгч болн дарук үрнь төрҗ һарсн, 25 нас күрәд уга цаһан төр болсн күүкд улс шаңһас дем авна. Тиигәд, эн җилин эклцәс авн 275 баахн эк 30 миңһн арслңга дем авв. 2019-ч җилин туула сарин эклцәс авн төрҗ һарсн үрнә төлә өрк-бүлин экин сертификат 112 миңһн арслң болв, эн җилин түрүн өрәлд 449 өрк-бүл терүг авв, - гиҗ Марина Петровна келв.

Олн үртә өрк-бүлмүдиг дөңнлһнә туст таңһчин заканас иштә эднд жилищн-коммунальн һаруһинь даңцана, сурһульд орҗадг бичкдүдт халун хотднь сар болһн 1 миңһн арслң өггднә гиҗ министр цәәлһв. Заканд сольвр орулсна хөөн давсн җиләс авн бичкдүдиг сурһульднь кергтә хувц-хунрар теткхин төлә 5 миңһн арслң өгдг болв. Ноха сарин 20 күртл олн үртә өрк-бүлмүдт җил болһн өгдг демин мөңгиг өгхмн, таңһчин финансин министерствла эн төрәр күүндвр кегдҗәнә гиҗ дааврта һардач темдглв. Сүл кесн то-дигәр, мана таңһчд 10471 күүкн-көвүнд дем өглһнд 52 сай арслң керглгдҗәнә.

Ах үйин улст дөң күрглһнә тускар министр онц келәд, таңһчин бюджетәс эдниг дөңнлһнд 600 сай арслң йилһгднә гив. Әрәсән болн Хальмг Таңһчин күч-көлснә ветеранмудт, цааҗла харһсн улст демин мөңгн өггднә. Тер мет дәәнә бичкдүдт 2021-ч җиләс авн сар болһн 500 арслңга дем өгдг болв. Селән һазрт көдлдг сурһуль-эрдмин болн эрүл-менд харлһна көдләчнрин ЖКУ-н һару даңцалһн бас таңһчин даавр болна.

Көдлмшәр тетклһнә, җирһлин күнд таалд туссн улсиг дөңнлһнә төр бас эркн чинртә төр болҗахиг министр заав. Таңһчин социальн бооца батллһна көтлвр сән йовудтаһар күцәгдҗәнә гиҗ Марина Петровна келәд, давсн җилд 256 күн социальн бооца батлад, эврә керг экләд, дөңцл эдл-аху бүрдәҗ бийән даадг болв. Эн җилин түрүн өрәлд дәкәд 268 иргн социальн бооца батлснь темдгтә. Эднәс ик зунь эврә керг бүтәҗ арһлач болҗ үүлдҗәнә. Таңһчин әмтн олн зүсн халхар туслмҗ күрглһнә, хот-хол кеҗ һарһдг, хувц уйдг керг бүтәнә. Темдглхәс, эн җилин така сарин 1-әс авн Әрәсән Президентин даалһврар эврә керг бүтәлһнд урднь өггддг бәәсн 250 миңһн арслңгин ормд 300 миңһн арслң, дөңцл эдл-аху бүрдәлһнд 100 миңһн арслңгин ормд 200 миңһн арслң өгдг болв. Тегәд социальн бооца батлх улсин то икдхнь лавта.

Таңһчин социальн делгрлтин, күч-көлснә болн көдлмшәр тетклһнә министр әмтн гер күртлән газ оруллһна көтлврин, социальн харслтын халхар күргдг шаңһа туслмҗин болн нань чигн төрмүдәр тодрхаһар цәәлһвр өгв.

ДООҖАН Наталья