Хальмг хувцна ке-сәәхнәрнь бахмҗ кей

10-09-2022, 12:02 | Общество, Таңһчин зәңгс

Хальмг хувцна өдр таңһчд темдглгдх гисн зәңг әмтн дунд ик тааслт олв. Хальмг Таңһчин Улсин Хуралын депутатнр «Хальмг Таңһчд байрин болн санлын өдрмүдин туск» гидг заканд немр орулад, «Хальмг келн-улсин хувцна өдр» гидг байр тогтаҗахин туск шиидвр эн җилин моһа сард батлҗ авгдла.

Мана таңһчд шин нег байрин өдр улсин седклд өргмҗ үүдәҗ, җил болһн һаха сарин хойрдгч долан хонгин амрлһна өдрлә темдглх болҗ зарлгдла. Улсин Хуралын шиидврәр Хальмг хувцна өдр иигәд улсин җирһлд орулгдад, түрүн болҗ эндр темдглгдҗәнә.

Өцклдүр «Җаңһр» театрин ул деер эн төрт нерәдсн этнофорумд йосна үүлдәчнр, номтнр, артистнр, хувц уйдг болн ухалҗ һарһдг эрдмчнр болн олн нань чигн әмтн цуглрад, хальмг хувцна тууҗин болн өдгә цага бәәдлин тускар күүндвр кесмн. Улсин тууҗин болн сойлын нег ик хүвнь болгч келн-улсин хувцн цагин йовудт ямаран сольврла харһсна туск номтнрин шинҗллт соңсҗ, тер мет өдгә цагт өвкнрин хувциг шин эдәс эндрк өдрин бәәдлд өөрдхҗ уйҗ өмслһнә төрмүдәр әмтн тоолврарн хувалцсмн.

Эндр бас кесг керг-үүлдвр давхмн. Таңһчин сойлын болн зуульчллһна министерств терүгинь белдҗ давулҗана. Экономикин болн сурһуль-эрдмин министерствсин болн Элст балһсна һардврин шунмһа дөңгәр цуг эн тоот күцәгдҗәнә.

Эн өдр хальмг хувцан өмссн олн улс хотл балһснаннь цутхлңд цуглрҗ ирәд, байрин ик йовлһнд орлцхмн. Йириндән бидн байрин өдрмүдлә артистнрас нань эгл әмтн хальмг хувцта ирсинь үзҗ байрлнавидн. Эн өдр болхла, әмтн цугтан хальмг хувцан өмсҗ байрт орлцхмн. Ямаран сәәхн йовдл!

«Долан хонгин күрдин» талвңгас экләд, хальмг хувцта, йосндан кеерсн әмтн Баатрмудын аллейяр йовад, Диилврин талвңд ирхмн. Татьяна Милованова һардҗах Театрин артистнр, үүдәгч коллективс, сурһуль-эрдмин бүрдәцсин сурһульчнр, оютнр эн ик бахмҗта йовлһнд орлцҗ, ни-негн седклән медүлҗәнә. Диилврин талвңгин тәәз деер өдгә цага хальмг хувцна ик хәләвр болхмн. Дарунь әмтн байрин ик концертд орлцҗ, ду-би һәәхсн деерән өдгә цага хувцн ямаран болдгинь дәкн нег хәләҗ, өдр болһни хувцндан хальмг ямаран зег болн нань чигн тоотыг орулҗ болхинь шинҗлҗ медҗ авхмн.

Хальмг хувцна өдрт нерәдәд, «Калмыкия» РИА зургудын марһа зарлсн билә. Зургудын дөңгәр келн-улсин хувциг олн дунд тархах күцл тәвсн Хальмгин зәңгллһнә агентств эн өдр марһана ашинь диглҗ, дииләчнриг мөңгнә мөрәһәр ачлхмн.

Хальмг улсин авъясмудыг болн сойлыг хадһлҗ цааранднь делгрүллһнә туст килмҗ һарһгдҗ эн шиидвр авгдсна тускар депутат Ольга Бадма-Халгаева тоолвран медүлв. Өдгә цагт улсин авъясмудын дөңгәр сойлын делгрлтиг цааранднь өргҗүлх төр ик чинр зүүҗәнә. Өвкнрин авъясмудт сойлын зөөр хадһлгдсн деерән сурһмҗин ик чинр бәәнә. Келн-улсин байрин болн авъясмудын дөңгәр баһчудт төрскнч седклин сурһмҗ өгәд, улсин зөөриг холванд өскҗ делгрүлҗ йовх арһ эн өдр цуг маднд өгчәнә.

Хальмг улсин авъясмудыг делгрүллһнд эннь ик туста болхмн, гисн тоолвран Хальмг Таңһчин билг-эрдмин ачта үүлдәч Татьяна Милованова ухан-седкләрн хувалцв.

«Келн улсин сән өдрмүдин то икдснь сән. Өвкнр темдглҗ йовсн Зул, Цаһан сар, Үрс Сар, деер өдгә цагт Бамб цецгин байр болн нань чигн сән өдрмүд хальмгудын кезәнк авъясмудыг цааранднь делгрүлхд туслҗана», – гиҗ күч-көлснә ветеран Таисия Босхаева седклән медүлв.

«Өвкнрин зөөр болҗах келн-улсин хувцн мана җирһлд тиигәд зөвтә орман олҗ, үйнрин залһлдаг улм батлх», – гиҗ эңкр ээҗнрин дүриг тәәз деер бүрдәсн билгтнр Шорван Феликс болн Гарян Лиҗ иткүлҗ келв.

Таңһчин сойлын ачта көдләч Иван Басанговин тоолврар, келн-улсин иим байрин өдриг темдгллһн улсин хувц уйдг эрдмчнрин үүлдврт килмҗ һарһҗ эн халхиг делгрүллһнд урмд өгхмн. Хальмг хувцнд – махлаһас авн һосн-башмг күртл – цугнь эвтә кевәр, нәәһинь олҗ кегдсн юмн. Тиигәд улсин авъяс цуг халхарн сергәгдхнь сән йовдл болҗана. «Урднь улан залата хальмг махлата залус үзхләрн цугтан өврҗ хәләдг билә. Ода болхла хальмг хувцна өдр кеҗәхнь ик байрта йовдл болҗана», – гиҗ Иван Нимгирович тоолврарн хувалцв.

Әрәсәд улсин сойлын зөөрин Җил гиҗ зарлгдсн җилд таңһчд тиим сән өдр батлгдснь нег үлү чинртә болҗана. Сойлын цуг халхсар, тер дотр үүдәгч коллективсин үүлдврт уралан ишкдл кегдхд, дотр-дундын зуульчллһ делгрүллһнд чигн байрин эн өдр тусан күргхнь маһд уга.

Келн-улсин байрла ирлцүлҗ, таңһчд ирҗәх зуульчнрин то икдүлх арһ бас учрхмн. Болв чигн һоллгчнь келн-улсин тууҗин болн сойлын, авъясмудын ул деер өсч йовх үйнртән цуг халхин сән сурһмҗ өглһнә таал тогтагдҗана.


ХӨӨЧИН Галина