Мал өсклһнд ик тәвцән орулв

08-10-2022, 11:00 | Общество, Таңһчин зәңгс

Җил болһн мана орн-нутгт хулһн сарин долан хонгин хойрдгч нарн өдрлә селәнә эдл-ахун халхар көдлдг улсин сән Өдр темдглнә. Эн өдрт мал өсклһнә, урһц тәрлһнә, эдл-ууш кеҗ һарһдг халхар үүлддг олн мергҗлтнриг йөрәҗ, ач-тусинь хәрүлдг йоста. Мана таңһчд селәнә эдл-ахун халх экономикин һоллгч халхнь болна. Урднь мана орн-нутгт АПК-н халхар көдлхәр седҗәдг мергҗлтнриг олар белддг бәәсмн. Өдгә цагт болхла шин технологин цаг ирәд, баһчуд амр көдлмш хәәһәд йовна. Селәнә эдл-ахун халхд насн-җирһлән нерәдсн улсин то баһчуд дунд ода ховр, зуг ах үйин улсин дунд тиим әмтн олар харһна. Теднә негнь Тамара Бадмаева (Манджиева) болна. Тамара Дмитриевна күч-көлснә хаалһан селәнә эдл-ахун халхд нерәдсн күн мөн.

Киитн Сиврин Новосибирск мүҗин Барабинск района Зюзя селәнд һарсн күүкд күн. Бичкн күүкнә санлд хальмгуд Сиврәс хәрү теегтән ирлһнә кем тодлгдна. 1972-ч җилд Тамара Целинн района Балковский поселкин дунд сурһулян төгсәһәд, тер дарунь гилтә эцкдән нөкд болхар хошт көдлхәр шиидв. Келхәс, йисн үртә эднә өрк-бүлд балһснд күүкән сурһхд күнд бәәсмн. Тиим кевәр Тамара эврәннь хаалһан олв. Өдр ирвәс гиҗгтә күүкн көдлн бәәҗ эцкәсн ик дамшлт хоршав. Удл уга эцкиннь эдл-ахун ул деер комсомольск-баһчудын бригад бүрдәгдсн билә. Бригадын һардачин үүл эрк биш дааврта күүкн Тамарад даалһгдв. Тамара Дмитриевнан келсәр, тер цагт «Балковский» совхоз таңһчин селәнә эдл - ахун халхар даңгин күцәмҗ бәрҗ, түрүн зергләнд йовдг эдл-аху бәәсмн. Совхозин малчнр болн хөөчнр төл авлһна болн ноос кирһлһнә кемд ик күцәмҗтәһәр көдлдг билә. Тамара эцктәһән хамдан зун хөөнәс зун арвн хурһ авдг бәәсмн.

Мал өсклһиг күцц кевәр дасад, «Улан альчур» («Красные косынки») җисән эклхд Тамара тенд бас шунмһа кевәр орлцв. Үвлин цагла трактор залдг сурһульд орад дасв. Шунмһа күүкн дәкн нег эрдмтә болв. Күч-көлснә хаалһин йовудт Тамара Дмитриевна олна бәәдл-җирһлд шунмһа кевәр орлцҗ, комсомолын обкомин болн партин гешүн болсмн. 1980-1985-ч җилмүдт СССР-ин Деед Советин депутатар үүлдв.

Тер цагт Басан Бадьминович Городовиковла харһсан Тамара тодлна. Эн нертә үүлдәчин тускар келхлә төрскнч седклтә, дааврта, ик медрлтә күн бәәсиг Тамара Дмитриевна темдглнә, өдгә цагт тиим улс ховр гинә. Нег дәкҗ арвн нәәмтә Тамара Хальмг Таңһчин үүлдәчнрлә хамдан Моңһлын орн-нутгур Октябрин Сән Өдр темдглхәр йовсмн. Тиигхд таңһчин нертә үүлдәчнрлә, селәнә эдл-ахун дамшлтта көдләчнрлә таньлдҗ, эн йовдлд орлцсндан Тамара хөвдән ханлтта бәәнә.
Онц темдглхд, өдгә цагт чигн Тамара Дмитриевна мал өсклһнд орлцад, Церн көвүндән хошт нөкд болна. Владимир Церенович авальтаһан хамдан көвүндән сүв-селвгәрн, дамшлтарн хувалцхар даңгин зүткнә.

Олн җилдән седклән тәвҗ, үнн-чик седклтәһәр көдлҗ йовсн Тамара Бадмаева кесг ачлврмудар темдглгдсн болдг. Зуг энүнә келсәр, ачлврмуд дунд «Тавн җилин баахн гвардейцин медаль» болн Күч-көлснә Улан Тугин орден хамгин үнтәнь болна.
Мадна өөр күч-көлснә йоста баатрмуд бәәхиг бидн зәрмдән медхшвидн. Эднә тускар тууҗин дегтрмүдәс биш, өдр-бүүрин йовудас медҗ болна.

КАРСАНА Евгения
Зургт: Целинн района дәәнә болн күч-көлснә ветеранмудын Советин һардач Давид Башанкаев АПК-н 100 җилин өөнд нерәдсн медалиг Бадмин Тамард бәрүлҗ өгчәх кем