Урн һарин эрдмч

Н. Пальмовин нертә Келн-улсин музейд Хальмг Таңһчин сойлын ачта көдләч, Хальмг Таңһчин күндтә иргн Тазан Петрин билг- эрдмин үүлдврт нерәдсн һәәхүл көдлҗәнә. Зурач болн скульпторин 95 җилин өөнд тернь нерәдгдҗәнә.

Үүдәгч үүлдврин йовудт Тазан Петр олн үүдәврмүд бүтәсмн. Дүрслүллһнә эрдмин олн зүсн янзар билгт тер олн көдлмшән күцәсмн. Энүнә үүдәврмүд Элст балһсна уульнцст үзҗ болхмн. «Җаңһрин ачнр», «Экд нерәдсн бумб» болн нань чигн үүдәврмүдинь элстихн сән меднә. Эврә цагин кесг әмтнә зургудыг зурад, Петр Джиевич теднә дүрмүдиг тодлулсмн.
Улсин билгтә үүлдәчин үүдәврмүдиг дәкн нег хәләхәр туула сарин 25-д секгдсн һәәхүлд олн күн цуглрҗ ирсмн. Олн зүсн янзар зургдсн, кевлсн болн нань чигн янз олзлҗ кесн үүдәврмүд әмтнә оньгт тусхагдв. Эн һәәхүлд үзүлгдҗәх тоотын ик зунь музейин көрңд бәәнә.
Тавн җил болад, һәәхүлмүдән эн билгт кедгинь әмтн сән меднә. Дурта эрдмдән цаган әрвллго шундгинь, шин үүдәврмүд кехәр зүткдгинь чигн меддг улс энүнә үүдәгч үүлдвриг зөвтәһәр үнлнә. Эврәннь төрскн һазрт Ик Буурла района Манҗихн хотна өөр урднь хурл бәәсн, Уладжа багш оршагдсн һазрт Петр Джиевич суврһ тосхсмн. Тазаевихнә уңг-тохмд тернь нерәдгдв. Мөргүлин гер тосхлһнд чигн Петр Джиевич дөңгән күргсмн.
Улсин урн һарин эрдмчин үүдәврмүд Москван музейин көрңд бәәнә. Орн-нутгин хотл балһсна Төрскән харсгч Алдр дәәнә төв музейд «Мини зүркнд», «Юнгад эннь учрсм», «Бурхн Багш маднд дөң болтн» гисн нертә үүдәврмүднь хадһлгдҗана. «Ээҗ» гидг зургнь США-н Хауэлл балһсна хальмг хурлд бәәхинь нааран ирсн әмтн даңгин үзнә.
Келхәс, Петр Джиевич зурлһна болн кевлҗ үүдәвр күцәлһнә шишлң эрдм дассн уга. Зургуд зурад болн һарарн юм кевлҗ кенә гисн эннь седклин залмҗ болҗана. Ростовск инженерн-тосхлтын күрәлң Тазан Петр төгсәсмн. Күч-көлснә хаалһан механик болҗ эклсмн. Көдлмштән дамшад, ЖБИ-12 заводын һардачин үүл дааҗ йовсмн. Таңһчин экономическ делгрлтд зөвтә тәвцән орулсн эн һардач амрлһнд һарсн бийнь хара суусн уга. Дурта кергтән цуг цаган болн билгән эн нерәдв. Төрскн һазрин тууҗиг, нутгин делгрлтд тәвцән орулсн әмтиг үүдәврмүдт тохрахар Петр Джиевич зүткв. Бичкдүдт нерәдсн олн үүдәврмүд билгтә зурач үүдәсмн. Хальмг улсин тууҗиг болн авъясмудыг баһчуд бичкнәсн авн медх зөвтә гисн тоолвран бәәдл-җирһлд орулад, Петр Джиевич эврә эрдмин дөңгәр теднд сурһмҗ өгхәр шунна.
Хальмг Таңһчин күндтә иргн Тазан Петрин үүлдврт төрскнч седкл болн билг ниилҗ орад, үүдәврмүднь олн хәләһәчнрин оньгиг эзлҗәнә.
ҖИРҺЛИН Кермн
Зургудт: Хальмг Таңһчин
күндтә иргн Тазан Петр болн энүнә үүдәвр