Чоһран усна тогталын төрәр күүндв

Экологическ седвәр дөңнлһнә болн делгрүллһнә «Компас» саңгин седвәрәр болсн субботникин хөөн дәкәд нег керг-үүлдвр болв. Чоһран усна тогталын эндрк бәәдл болн терүг делгрүллһнә төрмүдәр болсн «төгрг ширән» сүүрт Әрәсән Орн-нутгин Хүүвин экологин, йиртмҗин зөөрин болн эргндк йиртмҗ харлһна комитетин ахлачин дарук Жанна Рябцева болн эрүл-менд харлһна комитетин ахлачин дарук Башанкан Бадм, экологическ седвәр дөңнлһнә болн делгрүллһнә «Компас» саңгин һардач Татьяна Ковалева, Хальмг Таңһчин залврин Ахлач Босхмҗин Гилән, энүнә дарук Җамбинә Очр орлцв. Чинртә төрәр болсн күүндврт Сарпулин крайин йиртмҗ харлһна министр Олег Безменов, Хальмг Таңһчин йиртмҗ харлһна министрин үүл дааҗадг Каминә Юрий, «Управление эксплуатации Терско-Кумского гидроузла и Чограйского водохранилища» ФГБУ-н һардач Александр Погода болн нань чигн мергҗлтнр орлцв.
Сүүриг Хальмг Таңһчин залврин Ахлач Босхмҗин Гилән нүр үгәр секәд, Чоһран усна тогтал таңһчин социальн-экономическ делгрлтин төлә ик чинр зүүҗәхиг темдглв. Эн 1960-ч җилмүдин чилгчәр эдлврт орулгдад, әмтиг усар тетклһнд болн селәнә эдл-ахуд олзлгдҗана. Ик Буурла болн Приютна райодын селәнә эдл-ахуст таңһчд бәәдг малын 60 процентнь бәәнә, тегәд эн райодын төлә Чоһран усна тогталас усар тетклһн эркн чинр зүүҗәнә. Эн райодт бәәдг улс зөөдг усар теткгднә. Сүл кесн то-дигәр эн райодт 40 миңһн күн бәәнә, тегәд эдниг сән чинртә усар тетклһн Чоһран усна тогталын үүлдврәс ирлцнә гиҗ Гилән Герасимовна келв.
- Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату үүлдән орснас авн әмтиг уудг усар тетклһнә төрт ик оньг тусхаҗана. Әрәсән Президент Владимир Путинлә болсн харһлтд таңһчин Толһач эн төриг босхад, Иҗл һолас усар тетклһнә төсвин тускар келсн билә. Эн төсвин һаруһин цаас белдлһнд 4 җува арслң кергтә, Иҗл һолас 300 дууна усна сурвлҗ тосхлһнд 40 җува арслң керглгдхмн. Эн җиләс авн төсвин-һаруһин цаас белдлһнд кергтә мөңгнә өрәлнь орн-нутгин хазнас йилһгдхмн. Эн сарин эклцәр бидн Элст балһсиг усар тетклһнә сурвлҗ тосхлһна көдлмшиг төгсәһәд, удл уга эдлврт орулхвидн. Дәкәд әмтиг тасрлтан угаһар усар тетклһнә төлә хотл балһсна 8 уульнцд усна сурвлҗ сольхвидн. Хотл балһснд 110 миңһн күн дәкәд хам-хоша бәәдг селәдт 20 миңһн күн бәәнә, тегәд усар тетклһнә төриг баһ-баһар хаһлҗанавидн. Чоһран усна тогталын төриг Сарпулин крайин һардврла хамдан хаһлх кергтә. Әрәсән Орн-нутгин Хүүвин депутатнр эн төриг босхад, маднд дөң-нөкд болхнь ик урмдта болна, –гиҗ таңһчин залврин Ахлач темдглв.
Хальмг Таңһчиг усар тетклһнә төрәр таңһчин залврин медлд үүлддг хүүвин гешүн Лавган Константин Чоһран усна тогталын эндрк бәәдлин тускар келҗ өгв. Харм төрхд, сүл җилмүдт усна тогталд усна кемҗән баһ болсн деерән терүнә чинр некрвлә ирлцҗәхш, тегәд уух биш мал асрлһнд, тәрә тәрлһнд олзллһн әәмшгтә болҗана. «Управление эксплуатации Терско-Кумского гидроузла и Чограйского водохранилища» ФГБУ-н һардач Александр Погода Чоһран усна тогталд ясврин көдлмш кегдҗәхин тускар келәд, хойр-һурвн сар давад, терүг эдлврт орулхар зуралҗанавидн гив.
Әрәсән Орн-нутгин Хүүвин экологин комитетин ахлачин дарук Жанна Рябцева сүүрт орлцачнрин ухан-тоолврла таньлдад, Чоһран усна тогтал делгрүллһнә төриг хамдан хаһлх кергтәг темдглв. Усна тогталын эндрк бәәдлин шинҗллтиг комитетд орулад, Чоһран усна тогталд эрк биш одад, дор ормднь цугинь хәләх кергтә, зуг хөөннь Әрәсән залврла хамдан эн чинртә төриг хаһлх кергтә гив. «Одахн Әрәсән Президент Владимир Путин зака үүдәчнрин Хүүвин сүүрт мана орн-нутгт эн җиләс авн эклсн келн-улсин төсвсиг күцәлһиг парламентск бүртклһнд авх кергтә гив. Эн зунар Әрәсән Орн-нутгин Хүүвд өргн сүүр болхмн, тегәд таңһчин әмтиг уудг усар тетклһнә төриг эрк биш хаһлх кергтә. Эн төриг хаһллһнд Чоһран усна тогталын делгрлт чинртә болҗахас иштә Хальмг Таңһчин болн Сарпулин крайин һардвр арһ-чидлән хамцулҗ үүлдх зөвтә. Мана комитет цуг халхар дөң күргх, бидн дәкәд харһад күүндхвидн», – гиҗ Жанна Рябцева сүүриг товчлҗ келв.
ДООҖАН Наталья