Базрт зер-земш, темсн элвг

Сән авъяст тохрсар зуни чилгчәр болн намрин эклцәр өрк-бүл болһн олн зүсн темс болн зер-земш эд-бод кеҗ, үвлд белднә. Шидр бидн Элст балһсна ар үзгт бәәдг базрт одад, темснә үнәр соньмсвидн. Амрлһна өдрлә әмтн нааран хулд кехәр олар ирсиг үзҗ болхмн. Кесгнь өрк-бүлән теҗәхин төлә сән чинртә болн кимд темс хулдҗ авхар хулдачнрла күүндҗ, альдас терүг авч ирсәр соньмсна.
Хотл балһснд бәәдг олн үртә Саңһҗин Людмила берлә бидн күүндәд, эн темс хулдҗ авхар нааран долан хонг болһн ирдгиг медвидн. Энүнә келсәр, эн базрт темсн болн зер-земш балһсна төв базрас невчк кимд болна. «Амрлһна өдрмүдт нааран ирәд, темс болн зер-земш хулдҗ авнавидн. Энд таньл хулдачнр бәәнә, тегәд ямаран темс хулдҗ авхин туст эдн сүв-севлг өгнә, Мана ууһн хойр көвүн талдан балһсдт ик сурһульд сурчана, тегәд темс болн зер-земш хулдҗ авч эд-бод кеһәд үвлд белднәв, хөөннь теднд күргҗ өгнәвидн. Эдн бичкнәсн авн сенр, сән чинртә болн шимтә хотд дурта, тегәд би мах, темс болн зер-земш эд-бод кеҗ элвгәр белднәв. Мана таңһчин Үстин болн Яшкулин райодт урһасн темсн базрт бәәхнь темдгтә. Адамчин нег киил 35-40 арслң күрнә, нег яршгнь 11 киил татна. Дәкәд шар луувң, цуунг, бурш болн сермсг хулдҗ аввидн, асхндан темсиг эд-бод кехв. Сара хонг хооран хаяр хулдҗ авад үвлд белдсн биләв», –гиҗ Людмила бер келв.
Элстин базрт зәрм ормар адамч 35 арслң күрнә, зәрмнь терүг 40 арслңгар хулдна. Энд Әәдрхнә мүҗәс авч ирсн темсн бас бәәнә. Бурш 80 арслң, сәрмсг 250 арслң, мәңгрсн болн шар луувң 50 арслң күрнә. Әәдрхнә боднцгиг бас 50 арслңгар хулдҗана. Сүл цагт хаяр зөвәр үнтәрәд, 120 арслңгар чигн хулдгдҗав. Мадниг базрт ирсн кемд темсн кимдрәд, 65 арслң болсиг үзвидн. Нег ормд нам 35 арслңгар чигн хулдҗ авч болхмн билә.
- Мана таңһчин фермермүд темс урһахар шундгнь бас йир сән. Эн җил бидн Цаһан Амн селәнд болн Яшкулин районд урһасн темс хулдҗанавидн, әмтн бәәрн эдл-уушиг таасч авна. Келхд, эн җил темснә үн ниднәклә әдлхн болв, зәрм темсн нам кимдрв гиҗ келҗ болҗана. Адамчиг арвн кииләс үлүһәр авх саната улст 35-40 арслңгар хулдҗанав. Темсн кимдрсн цагт таньдг улст җиңнүләд зәңглнәв. Зуни кемд үвлд идх хотан белдәд, олн зүсн темс эд-бод кеҗ авх кергтәг медәд, эднд тиигәд дөң болнав. Темснә үн дарунь сольгдад үнтәрхд юмн биш. Теңгрин бәәдл, тосн-түләнә үн болн нань чигн учрар хот-хоолын үн сольгдна. Тегәд кимд цагт цугинь хулдҗ авч белдх кергтә, - гиҗ базрт олн җилдән темс хулддг Бадмин Валентина маднд селвглв.
Байрин керг-үүлдврмүдин йовудт таңһчин селәнә эдл-ахун министерств яарм бүрдәҗ давулдг авъяс бәәнә. Терүнд таңһчин эдл-ахус болн фермермүд урһасн тәрә-темсиг кимдәр хулдна. Тегәд эврән олн зүсн темс болн зер-земш эд-бод кеҗ үвлд белдснь олзта-туста болдгнь лавта.

ДООҖАН Наталья
ЗУРГТ: балһсна базрт әмтн темс хулдҗ авчах кем