Шар шаҗна нарт-делкән ик хург секгдв

Урҗ өдр Элстд 35 орн-нутгин элчнрин орлцлһтаһар шар шаҗна нарт-делкән ик хург байрин бәәдлд секгдв. Әрәсән залврин Ахлачин дарук Дмитрий Чернышенко, Хальмгин Толһач Хаска Бату, ахнр-дүүнр болҗадг Бурять, Тыва Республикүдин толһачнр Алексей Цыденов болн Владислав Ховалыг керг-үүлдврт орлцв.
Элстин Сити Чесс шатрин балһсна ца бәәдг кеермҗтә ормд углҗ тәвгдсн ик тәәз деер «Улсин нүүдл» нертә ик наадн үзүлгдв. Келхәс, энүг орн-нутгин нертә режиссер, 2014 җилд Сочи балһснд болсн үвлин Олимпийск нааддыг секлһнә байрин түүрвәч Андрей Болтенко тәвҗ күцәв. Эң-зах уга өргн теегт шар шаҗн яһҗ делгрснь кесг домгудар болн тууляр дамҗад, нүүдл улсин тууҗла олн-әмтиг таньлдулв. Тиим ик, герлтә байриг нег һазра мана улс үзәд уга гиҗ сангдна. Тәәз деер өндртән арвн метр өдгә цагин некврлә ирлцҗ тәвгдсн 9 шишлң кергслд олн зүсн өңгтә сәәхн зургуд сольгдад бәәв. Москва балһснд көдлҗәдг нер һарсн, нег һазра режиссер болн артист Саңһҗин Евгений цуг наадна йовудт нүүдл улсин домгудыг келҗ өгв. Хальмг Таңһчин сойлын үүдәгч коллективсин артистнр нааднд орлцад, театральн йовудыг үзүләд, дуучнр болн биичнр болхла нег-негән соляд сәәхн бииһән биилҗ еңсг дууһан дуулҗ олнд соңсулв. Һаза зөвәр киитрәд, салькн көдләд чигн бәәсн бийнь тууҗлгч керг-үүлдврт орлцхар олн-әмтн ирв.
Тер өдр өрүн эртәс авн таңһчин һардвр олн орн-нутгудас ирсн делегацсла кесг харһлт давулв. Әрәсәд Моңһлын элч Улзийсайханы Энхтувшин эврәннь орн-нутгин делегациг һардҗ ирв. Харһлтын йовудт хамцу төсвсин ашнь диглгдҗ, талдан ирлцңгү төрмүд босхгдв. Тер мет сурһуль-эрдмин, сойлын, зуульчллһна болн селәнә эдл-ахун халхсар цаарандан нөкцлтхәр үгцвидн, – гиҗ Хаска Бату темдглв.
Дарунь Бату Сергеевич делкән улсин Ассамблейин делегациг тосч теднлә күүндв. Мана таңһчд кесг келн-улсин элчнр хоорндан ниитәһәр бәәхнь темдглв. Ассамблейин ах сегләтр Андрей Бельянинов болхла нарт-делкән негдгч Ассамблейиг яһҗ давулсан тодрхаһар келҗ өгв.
Әрәсәд Непал орн-нутгин элч Джанга Бахадур Чауханла бас күүндвр болв. Энүнә келсәр, Советин Союзин цагас авн мана орн-нутгуд өөрхн залһлда бәрҗ, эндр күртл олн халхар нөкцлтҗәнәвидн гив. – Катманду ик сурһулин һардачин дарук Хагендра Ачарьяла вузмудын хоорндк хәрлцәнә тускар күүндвидн. Тер мет номин хамцу хургуд давуллһиг хәләхмн, – гиҗ Хаска Бату шиидвр һарһв.
Тер асхн шар шаҗна нарт-делкән хург секлһнә байрин өмн Хаска Бату Бурять болн Тыва Республикүдин толһачнр Алексей Цыденовла болн Владислав Ховалыгла Н.Пальмовин нертә Келн-улсин музейд харһв. Хамгин түрүнд күндтә гиичнр музейин һәәхүлмүдиг хәләҗ, мана таңһчин тууҗла болн сойлла таньлдв. Мана регионмуд нег-негнәсн хол бәәсн бийнь мадниг өөрхн тууҗ, авг-бәрц болн шаҗн негдүлҗәхнь онц темдглгдв.
Хальмг Таңһчин болн Бурять Республикин хоорнд селәнә эдл-ахун, сойлын, сурһуль-эрдмин халхсар нөкцлтин бооцан батлгдв. Тер мет һурвн региона толһачнр мана таңһчд тосхгдҗадг шар шаҗна паркин зурала таньлдв. Энүнә тускар Элст балһсна һардврин ахлачин дарук Хаска Сергей тодрхаһар келҗ өгв. «Өдгә цагт мана регионмудын баатрмуд цергә шишлң керг-үүлдврт орлцад, зөргтәһәр орн-нутган харсчана. Ик кезәнәс авн ахнр-дүүнр болҗадг Хальмгин, Бурятин болн Тыван келн-улс хоорндан ниитәһәр бәәҗ, Әрәсән орн-нутгин цецгәрлтин төлә тәвцән орулҗ йовна», – гиҗ Бату Сергеевич дәкн нег тодлулв.
Һаха сарин 25-д таңһчин цуг хурлмудт ирлцңгү мөргүлмүд давулгдв. Өрүн эртәс авн Элстд олн зүсн талвңгуд көдлмшән эклв. Ке-сәәхн хувцан өмсәд, нег һазра мана улс таңһчин гиичнриг Элстин уульнцст хальмг бииһәр болн дууһар тосснь үзгдв. Келхәс, Москваһас һарсн шишлң поездәр зуульчнр ирв. Тер мет нарт-делкән хургин йовудт давулгдҗадг «Миңһн байр» наадмд орлцачнр салу концертд билг-эрдмәрн олыг байрлулв. Элстин уульнцсар йовҗадг хойр давхр сәәхн автобуст күн болһн сууһад, ирлцңгү һәәхүлиг үзҗ чадҗана.
Эн өдрмүдт шар шаҗна нарт-делкән хургт ирсн олн гиичнр, ламнр болн номтнр кесг сүүрмүдт, «төгрг ширәст» болн спортын марһаст орлцҗана. Энүнә тускар тодрхаһар мана дарани һарцст зәңглхвидн.
КАРСАНА Евгения