Седвәртә улсин нилчәр

Эндр селәнә һазрт бәәдг улсин то баһрад йовхнь һундлта. Баһчуд дунд сурһулян төгсәһәд, орн-нутгин балһсдт ик сурһуль төгсәҗ, нурһлҗдан тенд үлдәд көдлнә. Бичкн селәдт альд көдлхмб гисн сурвр даңгин үүднә. Мал өсклһнә халхар эс гиҗ дунд сурһуль бәәхлә багшар көдлҗ болхмн. Талдан бүрдәцс цөн, тегәд баһчуд балһсн тал темцнә.

Зуг зәрм баһ наста улс талданар тоолҗ, төрскн селәдтән үлдҗ көдлнә. Целинн района Ик Чонс селәнә муниципальн бүрдәцин толһач Хөөчин Валентина эн үүлдән 2018 җиләс авн көдлҗәнә.
Нег һазра улсин келсәр, эндрк толһачин һардврт селәнд кеҗ-күцәсн тоотнь олн гиҗ темдглх кергтә.
Валентина Дандыровнан келсәр, өдгә цагт Ик Чонс селәнд 600 шаху күн бәәнә. Тер тоод 230 пенсионер болн 210 бичкн мөн. Эндрк цагин кемҗәһәр эннь баһ биш гиҗ тоолгдна. Целинн района Троицкое төв селәнәс Ик Чонс 17 дуунад бәәнә. Селәнә дунд сурһульд тәвн шаху көвүн-күүкн сурна. Хөрн багш сән медрл болн сурһмҗ эднд өгнә. Багшнрар нурһлҗдан Ик Чонст өсч-боссн улс көдлнә, терүнәс нань багшлҗадг берәчүд бас баһ биш.
Тер мет Ик Чонст «Отхн» нертә бичкдүдин сад көдлнә. Өдр болһн бичкдүд нааран ирәд, дамшлтта сурһмҗлачнрин хәләврт өсчәнә. Көвүд-күүкд бичкнәсн авн уңг-тохман, төрскн келән, тууҗан, авъяс-заңшалан дасна.
Шидр селәнә тал дунд футбол нааддг спортын өдгә цагин талвң тосхгдад, бәәрн улсин төлә байр-бахмҗ үүдәсн болдг (зургт). Седвәргч халхар мөңг һарһҗ өгәд эн талвң тосхгдв. Целинн района муниципальн бүрдәцин толһачин дарук Бадмин Елена, архитектурин әңгин һардач Кадуша Баатр, Ик Чонса СМО-н депутатнрин хургин ахлач Любовь Степанова, нег һазра улс болн талдан гиичнр талвң секлһнә байрин керг-үүлдврт орлцв. Күндтә гиичнр икчонса улсиг йөрәһәд, футболын талвңд ик-бичкн уга цогц-махмудан батрулад дамшҗ чадхиг темдглв.
Хөөчин Валентинан үгәр, футболын талвңгин аһунь 800 дөрвлҗн метр тогтана. «Дархан» тосхлтын бүрдәц энд көдлв. Тосхлтын көдлмшин мөңгнә ик зунь таңһчин хазнас йилһҗ өгв, арвн процент мөңгн Целинн района хазнас, дәкәд арвн процент седвәртә нег һазра улс һарһҗ өгсмн. Спортын талвң секлһнә байрин чилгчәр Ик Чонса баһчуд селәнә ветеранмудла футбол наадад, эврәкстән байр-бахмҗ үүдәв.
Ик Чонса уульнц болһнд хату девскртә хаалһсиг ясх кергтә болҗана. Валентина Дандыровнан келсәр, ирх 2026 җилд ясвран зуралҗана. Селәнд газ болн усн бәәһәд, әмтн эврә эдл-ахусан бүрдәдг арһта болв. Ик Чонст 19 КФХ болн 45 ЛПХ тоод авгдсн бәәнә. Фермермүд малын хотан хоштан зөөҗ орулад, хаша-хаацан ясад, үвлзлһнә кемд белдв.
Немхәс, района төв селән күртл өдрт хойр дәкҗ олна көлгн йовна. Эннь бас сән йовдл, әмтн өрүн эрт һарад, кергүдән күцәһәд, асхнднь хәрҗ ирнә.
Өдгә цагт Ик Чонст өсч-боссн көвүд цергә шишлң керг-үүлдврт орлцад, Төрскән зөргтәһәр харсчана. Икчонсахн болхла теднә төлә буйнч седклин кергүд күцәһәд, мах, хот-хол, хувц-хунр болн талдан тоот цуглулад даңгин тиигәрән йовулна.
Тегәд дурн бәәхлә, бичкн селәнд чигн бәәһәд көдлҗ болна. Селәнд дунд сурһуль бәәхлә, үрдән өскәд, малан асрад, төрскн һазр-усан босххад делгрүлх арһ бәәнә, гиҗ Хөөчин Валентина келнә.

КАРСАНА Евгения