Ýëñò ºîëàí öåâðëõèí ò´ë³

Õàëüìã Òàœº÷ä ÷èãí òèèì ³³ìøã á³³í³. Þœãàä ãèõë³ ³ìòí áîëõ-áîëøãî ºàçðò, ñàëà-ñàäðãóäò, ºîë-íóóðò õîã-áîãàí àñõš, ýðãíäê á³³äëèã áóçðäàíà, éèðìòšä ìóóºàí õàëüäàíà. Òàœº÷ä éèðòìšèí ç´´ðèí áîëí ýðãíäê á³³äë õàðëºíà ìèíèñòåðñòâèí, éèðòìšèí ç´´ðèã îëçëëºíà òóñò á¢ðòêëº êåäã ôåäåðàëüí öåðãëëòèí Çàëëòûí ñïåöèàëèñòíð áîëí òàœº÷ä ê´äëš³õ ýêîëîãóä éèðòìšèã õàðëºíà òóñò êåðã³í ê¢ö³š³í³. Áîëâ îëí ³ìòí ÷èãí ýí ÷èíðò³ êåðãò îðëöàä á³³õë³ ñ³í áîëõìí. Õàìãèí ò¢ð¢íä ýâð³ á³³õ ºàçðàí áóçðäàëãî öåâð³ð á³ðõ³ð ç¢òêõë³ ÿºíà. Çóí áîëºí çàëì óðºìë (ëåáåäà) èê³ð óðºàä, ´â÷ò³ óëñò õàðøëíà. Òåã³ä ê¢í áîëºí ãåðèííü ´´ð óðºšàõ ýí óðìëûã ÷àâ÷š óãà êåõ ç´âò³.
Òîîëâð óãà, õîîìà óëñ õîã-áîãàí ç´â óãàºàð áàëºñíà çàõä, óóëüíöä ÷èãí ºàðºàä õàÿä, éèðòìšèí áîëí á³³õ ºàçðèííü ä¢ð-á³³äëèã ¢ð³í³. Øèøëœ öåðãëëòñ èèì õàšºð éîâäëìóä óóðóëš, ç³ðì ºàçðàñ êåñã òîíí øåã-áîã àâ÷ ºàðºíà. Ýí ê´äëìø êåõèí ò´ë³ êåä¢ ÷èäë, öàã, ì´œãí ºàðºãäíà ãèš õàšºð óõàòà óëñ òîîëõëà ÿºíà.
Óñí óãà - šèðºë óãà ãèš êåëãäí³. Òåðíü ¢íí. Óñèã áàñ ³ðâëõ, öåâð öåã³í³ð á³ðõ êåðãò³. Áîëâ õ´´òê³í ñàíäãî, çàëõó óëñ ãåðèííü ´´ð-øèäðê ºîëûí àìíä õîã-áîãàí àñõàä, óñèã áîëí ýðãíäê ºàçðèã áóçðäàíà. Òåã³ä ÷èãí õóð èê³ð îðñí öàãò, óñíà îðó áîëàä, ãåðì¢äèã óñí àâíà. Á³³õ ºàçðèííü ºîëûí óñèã áóçðäàšàõ éîâäë ýíòí èê êèëíöò³ éîâäë ãèš ñàíãäíà.
Õîòë áàëºñíä á³³äã ¡ëìš Íèìàøêååâ Ýëñò ºîëûí áåë÷ð öåâðëõ³ð ñåäâ³ð òàòâ. Ýí áààõí çàëó áàëºñíà ´ìí ¢çãò á³³í³. Ýëñò ºîë òåð¢í³ óóëüíöàñ õîë áèø. Òåã³ä õîã-áîãàð áóçäðàñí ºîëûã ¢çõë³ðí ýâãî áîëíà. Òåã³ä îäàõí ýí òàãòûí ´´ð-øèäð ºîëûí áåë÷ðèã öåâðë³ä, êåñã ìèøã õîã-áîãàð 䢢ðãâ. Öààðàíäíü ýí ê´äëìøèã ê¢ö³õ³ð á³³í³. Éèðòìšä äóðòà ³ìòí á³³õë³, áàñ ýí ê´äëìøò îðëöòí ãèñí äóóäâð êåâ.
Òåìäëãõä, ¡ëìš îëíà ¢¢ëäâðò øóíìºàºàð îðëöíà. Ýí "Îðºàõíà ³³ìã" ãèäã îëíà íèèö³í³ õàíüä îðš, êåñã ñîíüí ò´ñâñ á³³äë-šèðºëä òîõðàíà. Òåð ìåò ò´ðñêí ºàçðèííü òóñò áîëí íåã ³³ìã³ óëñèí êåðã-ò´ðì¢ä õàºëõàð ç¢òêí³. ijê³ä áîëõëà ýíòí Äàíàðà àâàëüòàºàí õîéð ê´â¢ ´ñêš-áîñõšàíà, êåí àõàí ê¢íäëš, êåí 䢢º³í ´ê³ðëš, ´âêíðèííü àâúÿñ-çàœøàë á³ðí³. Õàëüìã àâúÿñàð ýê-ýöêíð ê´ãøðõë³ðí ê´â¢í³ííü ãåðò á³³º³ä íàñàí áàðíà. Òèèã³ä ¡ëìš óóë àâúÿñ á³ðš, ê¢íä ãåìò³ ýê³í ñ¢ë ´äð ê¢ðòëíü õ³ë³š, ýâð³ ãåð³ñí îðøàâ. ¥äã³ öàãò ê´ãøí ýöêíü ýí¢í³ ´ðê-á¢ëä àëü ñàíñàðí, ñ³í-ñ³³õí á³³í³. Ê´â¢íü ýöê³í àðäíü îðš õ³ë³º³ä, šèë áîëºí ñàíàòîðüò àâ÷ îäàä, ýð¢ë-ìåíäèíü áàòðóëíà. Òèèã³ä ¡ëìš ýâð³ííü ê´â¢äò³í ¢ëã¢ð-¢çìš áîëš, ÷èê ñóðºìš ´ã÷³í³.
Óäñí óãà ºàíöàðí ê´äëš³ñí ¡ëìš Íèìàøêååâèí ñåäâ³ðèã Ìåðãåí Î÷èðîâ ä´œíš, ýí ³ð¢í ÷èíðò³ êåðãò îðëöâ. Ýöêíð³í äàõàä, ꢢêäíü áàñ ºîëûã öåâðë³ä ê´äëâ. Òåð ìåò ³ìòí ýäíèã ä´œíš, õîã-áîã ç´´š ºàðºëºíà òóñëìšèí ì´œãèíü äààâ. ijê³ä áîëõëà õàëóí ö³ áîëí áîîðöã ýäíä ê¢ðãš ´ã³ä òîîâ.
Éèðòìšèã áîëí ýðãíäê á³³äëèã ³ð¢í³ð õàðš á³³õ êåðãò³, òèèãõë³ á³³õ ºàçðèííü ´ëç³-êèøãò áàãòš ê¢ðòõìí. Éèðòìš³í õ³³ðëõ êåðãò³ ãèš ¡ëìš Íèìàøêååâ áîëí áàñ èèì óõàí-ñåäêë 碢š³õ, ýí¢í³ ñåäâ³ðèã 䴜횳õ óëñ òîîëšàíà.

Ìàðãàðèòà ÀÐÇÀÅÂÀ