Ðåãèîíìóäûí òóóšèã í³ðí³ð øèíšëõ êåðãò³

Íààðàí ¥ìí ¢çãèí áîëí Àð ¢çãèí Êàâêàçèí ôåäåðàëüí îêðóãóäàñ, òåð òîîä Êàðà÷àåâî-×åðêåñÿñ, Êàáàðäèíî-Áàëêàðÿñ, Ñòàâðîïîëèí êðàÿñ, ²³äðõí³ îáëàñòÿñ áîëí êåñã íàíü ÷èãí ðåãèîíàñ íîìòíð èðš òîîëâðàðí õóâàëöâ.
- Ýíäð ìàíà êîôåðåíöä õ³ë³š³õ ò´ð îëí ³ìòèã öàíü óãàºàð èê³ð ñîíüìñóëšàíà, ÿºàä ãèõë³ Îêòÿáðüñê ðåâîëþö äåëãðëòèí òàëäàí õààëº ¢ç¢ëš ñàÿä óëñèí šèðºëèã îœäàðóëâ, óðäíü áè÷ã-òàìº óãà á³³ñí êåñã êåëí óëñò ñóðºóëü-ýðäì ´ã÷, ñîéëûíü, ýêîíîìèêèíü äåëãð¢ëš äåâøëòèí õààëºä ºàðºñìí. Òèèì êåâ³ð ðåâîëþö íåã õàëõàñíü ³ìòíä îëç àâ÷ èðñìí, òàëäàí õàëõàñíü ò¢¢í³ñ ê´ëò³ ãðàæäàíñê ä³³í³ éîâóäò êåñã ñàé ³ìòí ³ìí³ñí õàºöñìí. Ýíäðê ìàíà êîíôåðåíöä áèäí òåð íåã éèëºâðò³ áèø öàãèí òóñêàð õ³ë³ö³í ìåä¢ëš ÷àäõâèäí, - ãèš êîíôåðåíöèã ñåêš³º³ä Õàëüìã ÃÓ-í ðåêòîð Áàäì Ñàëàåâ êåëâ.
Äàðóíü íîòìíðèã êîíôåðåíö ñåêãäñí éîâäëëà òàœº÷èí Óëñèí Õóðàëûí (Ïàðëàìåíòèí) Àõëà÷èí äàðóê Íèêîëàé Íóðîâ é´ð³š, áèéèííü áîëí öóã äåïóòàòíðèí, ïàðëàìåíòèí Àõëà÷ Àíòîëèé Êîçà÷êîí íåðí äååð³ñ îëíà õóðãò ê¢ö³ìš äóðäâ. Ðåâîëþöèã îäà ê¢ðòë ñ³³í³ð øèíšë³ä óãà òåã³ä ÷èãí êåñã òîîòíü ö³³ëºãä³ä óãà òåð ìåò ðåãèîíìóäûí òåð öàãà òóóšèíü óëì í³ðí³ð áîëí îíüãàí ´ã÷ øèíšëõ êåðãò³ ãèš Í.Íóðîâ òåìäãëâ.
Òåð ìåò òàœº÷èí ïðàâèòåëüñòâèí áîëí òåð¢í³ Àõëà÷ Èãîðü Çîòîâèí íåðí äååð³ñ íîìòíðò óëì øóíëòòà áîëí ñ³í àøòà õ³³âð êîíôåðåíöä êåòí ãèš ïðàâèòåëüñòâèí Àõëà÷èí äàðóê Áîîâà Áàäìàåâ äóðäâ. Ýëñòä Îêòÿáðèí ´´íèã ´ðã³ð òåìäãëõ, ýí¢í³ ò´ë³ á¢ðä³ìšèí êîìèòåò òîãòàãäâ, íîÿáðèí 7-ä áàéðèí õóðã áîëõìí. Ìàíà òóóšàñ óõà àâ÷, ìàíà îáùåñòâèã öààðàíäíü õàìöóëëºíà ýâ-àðº õ³³õ êåðãò³, òèèãõë³ öààðàíäíü ÷èãí îëí ³ìòíä òóñòà ñîöèàëüí ïîëèòèê ê¢ö³š ìàíà îðí-íóòãèã, ðåãèîí áîëºíèã öààðàíäíü äåëãð¢ëš áîëõìí ãèš Áîîâà Âàñèëüåâè÷ àøëš êåëâ.
Öààðàíäíü ÐÀÍ-à Êîìïëåêñí íîìèí-øèíšëëòèí èíñòèòóòûí ³œãèí ºàðäà÷, òóóšèí íîìèí êàíäèäàò Àáäóëà Áóãàåâ ÷å÷åí êåëí óëñèí àâòîíîìü 1917-1936 šèëì¢äò ÿºš äåëãðš³ñí³ òóñêàð äîêëàä êåâ. Óóëûí óëñ èê ïîëèòèêä þí áîëšàõèíü ìåäš³ñìí óãà, òèèì áîëâ ÷èãí ýäíèã äàšðšàñí îðñ õààíà éîñí õîëüâðñèã ýäí ä´œíâ. Òåð öàãò á³³õò³ ÷å÷åí óëñ îëíà šèðºëä èê íèë÷³í ê¢ðãš³ñí óãà, áîëâ òåð ñààìä øàšíà ÷èíð èê á³³ñìí, õàì-õîøà á³³ñí êåëí óëñëà ÷å÷åíì¢ä ìó áèø õ³ðëö³ á³ðš³ñìí. Áîëâ ìàë èäøë¢ëõ, ò³ð³ ò³ðõ ºàçð óãà áîëàä, ÷å÷åíì¢ä õàçãóäëà íîîëäšàñìí. 1920 šèëèí àïðåëü ñàðä ÷å÷åí óëñèí ºàçðò Ñîâåòèí éîñí çàðëãäñìí. Õ´´ííü íîÿáðü ñàðä Ãîðñê ÀÑÑÐ çàðëãäñìí, òèèãš ÷å÷åí óëñ ýâð³ ýêîíîìèê³í ýêë³ä òîñõš, ñîéëàí äåëãð¢ëš éîâñìí.
Öààðàíäíü Àð ¢çãèí Êàâêàçèí ôåäåðàëüí óíèâåðñèòåòèí ïðîôåññîð Ìàðèíà Êîëåñíèêîâà, Êàðà÷àåâî-×åðêåññê óíèâåðñèòåòèí ïðîôåññîð Àñêåðáèé Êîé÷óåâ, Õàëüìã ãîñóíèâåðñèòåòèí ïðîôåññîð Âëàäèìèð Óáóøàåâ áîëí êåñã íàíü ÷èãí íîìòíð ¢ã àâ÷ Àð ¢çãèí Êàâêàçä, Ïîâîëæüåä áîëí Õàëüìã Òàœº÷ä êåëí-óëñèí-ãîñäàðñòâåíí òîñõëò ÿºš ê¢ö³ãäš³ñí³ òóñêàð êåëš ´ãâ.
Êîíôåðåíöèí éîâóäò Ãðîçíûé áàëºñíà âóçìóäàñ èðñí íîìòíð Àáäóëëà Áóãàåâ áîëí Ìóññà Èáðàãèìîâ Õàëüìã ÃÓ-í ïðîôåññîð Âëàäèìèð Óáóøàåâèã 80 íàñíà ´´íë³ é´ð³š, ýí¢ã ×å÷åíñê Ðåñïóáëèêèí Íîìèí Àêàäåìèí éîñòà ãåø¢íä ñ󜺚 àâñí èòêë öààñ á³ð¢ëš ´ãâ, òåð ìåò íåðò³ õàëüìã íîìòûã ×Ð-èí Èíòåëëåêòóàëüí öóòõëœãèí ì´ð³º³ð áîëí "Ýðäìèííü ñ³í íåðí³ ò´ë³" ãèäã ìåäàëÿð à÷ëš íàíü ÷èãí áåëã³í á³ð¢ëš ´ãâ. Âëàäèìèð Áàäàõàåâè÷ õàëüìã áîëí ÷å÷åí íîìòíðèí í´êöëòèã äåëãð¢ëëºä èê íèë÷³í ê¢ðãš³í³, õàëüìã òóóš øèíšëëºíä èê ò³âö³í îðóëâ ãèš ê¢íäò³ ãèè÷íð òåìäãëâ. Õàëüìã íîìò ýäíä õàíëòàí ´ðã³ä, ìàíà èíüãëëò áîëí í´êöëò öààðàíäíü ´ñ³ä ´ðãš³ä éîâòõà ãèš äóðäâ.
¡äèí õ´´í êîíôåðåíöèí ºóðâí ñåêö ê´äëâ, ýíä Îêòÿáðüñê ðåâîëþöèí õ´´òê òóóšèí êåñã ò´ð³ð íîìòíð òîîëâðàðí õóâàëöš í´êöëò³í áàòðóëâ.

Ò¡ÐÂ²Í ªóíà