Тґрскн кел даслєн – чинрті тґр
Октябрин 17-д Элстд, правительствин герт «Тґрскн келн» гидг тањєчин советин болн хальмг келні багшнрин ассоциацин сўўр болв. Энўні кґдлмшиг сурєуль- эрдмин министрин дарук Раиса Дякиева єардв.
Тањєчин государственн келні туск закана проектин болн хальмг кел делгрўллєні государственн программин тґсвин тускар энд ґргн кўўндвр болв. Тањєчин єардвр эн тґрмўдт єол оньган ґгні, хальмг келні багшнриг дґњнні. Иигід, тањєчин Толєачин зірлгір 2015 љиліс авн бає наста багшнр 100 мињєн арслњ дем авхмн, дікід єурвн љилин туршарт эднд љилд нег дікљ 15 мињєн арслњга дґњ ґггдх.
Тер мет Хальмг госуниверситетд хальмг кел дасљах оютнр стипендь деер 5 мињєн арслњга мґрі авхмн, тиим зірлгч бас батлгдсн бііні. Тґрскн кел дасхлєна мана тањєчин, Карачаево-Черкесин дамшлтыг Ірісін Орн-нутгин Хўўв дґњнљіні, тґрскн келні олимпиадмуд бўрдігдљіх йовдл депутатнрт таасгдв гиљ эвріннь соњсхвртан Раиса Дякиева заав. Тегід мана райодт болн Элстд хоршасн сін дамшлтын тускар хальмг келні багшнрт улм ґргір олнд медўлљ бичх кергті.
Нег ўлў Ірісін Конституц тґрскн кел делгрўллєні кергт ик зґвін ґгчіні. «Республикўдт эвріннь государственн келін тогтах зґв бііні. Государственн йосна, біірн йосна, государственн учрежденьст республикин государственн келн Ірісін Федерацин государственн келнлі дегц олзлгдна.
Тґрскн келін хадєллєна, терўг даслєна болн цааранднь делгрўллєні зґвинь Ірісін Федерац цуг терўні олн келн- улст ґгчіні», - гиљ РФ -н Конституцин 68-ч статьяд келгдљіні. Тер зґвиг маднд ґргір олзлх кергті. Тањєчин Улсин Хуралын депутатнр эн туст седвірін орулљ ирлцњгў закад белдх эс гиљ батлсн закадт немрмўд болн сольврмуд орулх зґвті. Эн тґриг олна организацсла, олн імтнлі, зґв-йос харлєна органмудла хамдан нег ик сўўр кеєід хаєлх кергті. Кўцлдін эс кўрсн болхла талдан ик сўўрт тоолврарн хувалцлєиг цааранднь кељ болљана. Тґрскн келні туст тогтсн нірн, чинврті біідлиг оньгтан авх кергті. Терўг эрк биш уурулхмн, тер кўцлин тґлі цугинь кех зґвтівидн. Хамгин тўрўнд учрежденьст, организацст імтн хальмгаєар келдгиг, хальмг кел кўндлдгиг, ґргір олзлдгиг кўцх зґвтівидн. Тиим кўцл тівљ сурєуль-эрдмин министерствин кґдлічнр закана тґсвиг белдсмн, болв зґв-йос харєна органмуд харш болхар седід бііні, тедні хіліциг бас оњдарулљ олна тоолврла ирлцўлх кергті.
Тањєчин єардвр хальмг кел дґњнљісні учрар імтн чигн терўг дасхар седљіні, бичкдўд чигн эвріннь келін эрк биш дасх кергті гиљ Интернетд бичні, тегід бііх государственн программсиг, методикиг сурєульчнрин медрлин кемљінлі ирлцўлід олзлх кергті. Школмудын директормуд хальмг кел дасхлєна тґрмўдт бас єол оньган ґгч, багшнрла селвлцљ хамдан ик керг - ўўлдвр бўрдіхлі сін болх, кел даслєнд ик нилчін кўргхнь лавта.
Хальмг келні болн литературин специалистнриг Хальмг университетд улм ґргір белдљ болљана, терўні тґлі район болєнас тґрскн келін меддг 15 кґвўд -кўўкдиг школд ирх сурєулин љил кўртл белдх кергті. Тиигхлі эдн Хальмг Тањєчин Толєачин зірлгіс ишті ик стипендь авх, дурта эрдмірн мергљлтін ґґдлўлх гиљ эвріннь селвгін КГУ-н профессор Владимир Мушаев орулв. Эн туст тањєчин правительств мана єоллгч вузиг цуг халхарнь дґњнхір бііні.
Тер мет хальмг кел дасхлєна чинринь школмудт ґґдлўллєні, нўўрлгч школмудын дамшлтынь олзллєна тускар чигн кўўндвр болв. Хальмг кел ґргљўллєні цутхлњгнь селін, район болєнд школ болх зґвті, эк-эцкнрлі кедг кґдлмшиг эн туст бас ґргљўлх кергті гиљ сўўрт орлцачнр ашлвр кев.
Тўрвін Єуна