Îðñ êåëí³ ÷èíðèíü ´´äë¢ëš

- Ìàíà ñåìèíàðò îëí ãèè÷ èðñí á³³í³, öóãòàí ýäí îðñ êåë ýâð³ííü îðí-íóòãòàí áîëí äåëê³ä òàðõàš éîâíà, òèèì äàìøëòûã Õàëüìã ÃÓ-í áàãøíð áàñ õîðøàñí á³³í³, ýäí³ íèë÷³ð êåñã îðí-íóòãóäò îðñ êåëí³ öóòõëœãóä ê´äëš³í³, öàã èðâ³ñ ýäí³ òîíü èêä³ä éîâíà,- ãèš ñåìèíàðèã áàéðèí á³³äëä ñåêñí êåìä ðåêòîð Áàäì Ñàëàåâ îíö òåìäãëâ.
Òåð ìåò Ïóøêèí³ íåðò³ îðñ êåëí³ èíñòèòóòûí êàôåäðèí ºàðäà÷ Ñâåòëàíà Åëüíèêîâà, "Îðñ äåëê³" ("Ðóññêèé ìèð") ñàœãèí ñóðºóëü-ýðäìèí ïðîãðàììñèí çàëëòûí ºàðäà÷ Âèêòîð Áóÿíîâ, Õàëüìã óíèâåðñèòåòä ¢¢ëäš³õ Êîíôóöèéèí íåðò³ èíñòèòóòûí äèðåêòîð, ¥âð Ìëûí óíèâåðñèòåòèí äîöåíò ×æåí Ôàíü áîëí íàíü ÷èãí ê¢íäò³ ãèè÷íð é´ð³ëèí ¢ã³í êåë³ä îðñ êåë òàðõàëºíä, ºàçàäûí îðíà îþòíðèã äàñõëºíä Õàëüìã ÃÓ-í èê íèë÷èã òåìäãëš í´êöëò³í ´ð㚢ëõ ñàíàºàí ìåä¢ëâ.
Ïëåíàðí ñ¢¢ðò ÐÀÍ-à Äàãåñòàíñê íîìèí öóòõëœãèí êåëí³ áîëí ëèòåðàòóðèí èíñòèòóòûí äèðåêòîð, ïðîôåññîð Ìàãîìåä Ìàãîìåäîâèí ñîœñõâð ñîíüí áîëâ. Îäà ýäí³ ðåñïóáëèêä 3 ñàé ê¢í á³³í³, ýäí 32 êåëí óëñèã ýë÷ëš³í³, òåð òîîä 18 êåëí ýâð³ áè÷ìð óãà. 1938 šèëä Äàãåñòàíä öóã êåëèã êèðèëëèöä îðóëâ, òåã³ä îðñ êåë äàñõëºíä ýí êåðã áàñ íèë÷³í ê¢ðãâ.
Ðåñïóáëèêèí ´ìí ¢çãò àçåðáàéäæàí êåë îëçëšàñìí, òåð ìåò êóìûêñê áîëí àâàðñê êåë³ð òàëäàí çàõä ꢢíäš³ñìí. Îäà ºîëëã÷äàí öóãòàí îðñàºàð êåëí³. Ìàíà òàœº÷ä ìåò, Äàãåñòàíä áàº÷óä ò´ðñêí êåë³í ìóóºàð ìåäí³, öóã ñóðºóëü÷íðèí 90 ïðîöåíòíü ò´ðñêí êåë³í ìåäõø, ãèš ïðîôåññîð òåìäãëâ. ߺàä ãèõë³ òåð¢ã îëçëäã àºóíü áàºðàä éîâíà. Òåð ìåò ò´ðñêí êåë³í ìåääã, óóë çààãò á³³ñí ³ìòí òåíä³ñ í¢¢š šèðºëèí òààëàí ÿñðóëõàð ñåäí³, ýäí ÷èãí êåë³í ìàðòíà. Òåã³ä ýí ò´ðèã Äàãåñòàíä õàºëõ ê¢öë ò³âãäš³í³.
Öààðàíäíü ÐÀÍ-à Âèíîãðàäîâèí íåðò³ îðñ êåëí³ èíñòèòóòûí í¢¢ðëã÷ ê´äë³÷ Ñâåòëàíà Ñàâ÷óê îðñ êåëí³ ýëåêòðîíí ê´ðœãèã îëçëëºíà êîðïóñ íîìòíðò áîëí éèðèí óëñò îðñ êåëí³ ê¢÷ð-ê¢íä òîîòûã ò¢ðã³ð äàñëºíä, ñåëâã àâëºíä ÿìàðàí èê ä´œ ê¢ðãõèí òóñêàð êåëš ´ãâ.
Õàëüìã óëñ 1970-1990 šèëì¢äò îðñ êåë ÿºš îëçëšàñíà òóñêàð Õàëüìã ÃÓ-í ïðîôåññîð Òàìàðà Åñåíîâà òîäðõàºàð êåëš ´ãâ, áàº÷óä õàëüìã êåë³í ìóóºàð ìåäí³ ãèš áàñ òåìäãëâ. Òàëäàí ÷èãí íîìòíð ñ¢¢ðò èëäêë êåâ. Ïëåíàðí ñ¢¢ðèí ÷èëã÷³ð Õàëüìã ÃÓ áîëí ÐÀÍ-à Âèíîãðàäîâèí íåðò³ îðñ êåëí³ èíñòèòóòûí, ä³ê³ä ²ð³ñ³í ãèäðîìåëèîðàòèâí óíèâåðñèòåòë³ í´êöëòèí òóñê áîîöàí áàòëãäâ.
¡äèí õ´´í ºàçàäûí îðíà îþòíðò îðñ êåë äàñõëºíà, îð÷óëëºíà ò´ð³ð ºóðâí ñåêöèí ñ¢¢ð áîëâ. Ýíä ²ð³ñ³í, ÑÍÃ-í áîëí ºàçàäûí îðíà âóçìóäûí áàãøíð äàìøëòàðí õóâàëöš êåñã ò´ð³ð èëäêë êåâ. Òèèì êåâ³ð ýäí³ õîîðíä í´êöëò ´ñš îðñ êåë äåëê³ä òàðõàëºíä ä´œ áîëšàíà. Ýäíèã Õàëüìã óíèâåðñèòåò íåãä¢ëš³õíü áàñ èê ÷èíð 碢š³í³.
Ò¡ÐÂ²Í ªóíà