Ñîöèàëüí ä´œãèã öàãëàíü ê¢ðãõ³ð

Ñ¢¢ðèã òàœº÷èí ñîöèàëüí äåëãðëòèí, ê¢÷-ê´ëñí³ áîëí ê´äëìø³ð òåòêëºí³ ìèíèñòð Ìàðèíà Îëüçÿòèåâà ºàðäš äàâóëâ. 2017 šèëä ñîöèàëüí äåëãðëòèí, ê¢÷-ê´ëñí³ áîëí ³ìòèã ê´äëìø³ð òåòêëºí³ ìèíèñòåðñòâèí ¢¢ëäâðèí áîëí 2017 šèëä ê¢ö³õ ê´äëìøèí çóðàñèí òóñêàð èëäêë ýí êåâ. Ìèíèñòåðñòâ "2013-2020 šèëì¢äò Õàëüìã Òàœº÷èí îëí ³ìòèã ñîöèàëüí õàëõàð ä´œíëºí", "2013-2018 šèëì¢äò Õàëüìã Òàœº÷èí ³ìòèã ê´äëìø³ð òåòêëºíä íèë÷³í ê¢ðãëºí áîëí ê´äëìøèí òààë ÿñðóëëºí", "2016-2020 šèëì¢äò òààëìšòà á³³äë òîãòàëºí" ãèäã òàœº÷èí øàœºà ïðîãðàììñ, ÐÔ-í Ïðåçèäåíòèí ìàé ñàðèí ç³ðëã¢ä, "2013-2018 šèëì¢äò Õàëüìã Òàœº÷èí îëí ³ìòíä ñîöèàëüí õàëõàð ê¢ðãäã òóñëìšèí îëç-òóñèíü áîëí ÷èíðèíü ´´äë¢ëëºí" ãèäã çóðà ê¢ö³â.
2017 šèëä ñîöèàëüí ä´œíëºí³ öóã ýâ-àðº õàäºëãäâ. Šèë èðâ³ñ ýí êåðãò óëì èê³ð ì´œãí éè뺚 ºàðºãäíà. Òèèã³ä 2017 šèëä óò òîîäàí 1 šóâà 289 ñàé àðñëœ éèëºãäâ, òåð òîîä ôåäåðàëüí áþäæåò³ñ - 386,5 ñàé àðñëœ, òàœº÷èí áþäæåò³ñ - 902,5 ñàé àðñëœ. Ñ¢ë òàâí šèëèí ýðãöä èðãíì¢äèí ñîöèàëüí ä´œíëºí³ êåðãò ôåäåðàëüí áîëí òàœº÷èí áþäæåòì¢ä³ñ ºàðºäã ì´œãí³ êåìš³í 1,6 õîëâàíä ´´äëñí áîëäã. Äàâñí šèëä òàœº÷ä ôåäåðàëüí áîëí ðåãèîíàëüí çàêàäëà èðëö³ò³º³ð 90,3 ì蜺í ê¢í ëüãîò àâ÷àñìí. Áîëâ óò òîîäàí 130,4 ì蜺í ꢢã ñîöèàëüí õàëõàð ä´œíñìí. Þœãàä ãèõë³ êåñãíü äåãö ç¢ñí-碢ë ñîöèàëüí ä´œíëºí³ ýâ-àðº îëçëíà.
2017 šèëä òàœº÷èí áþäæåòèí ì´œã³ð ºîëëã÷ ëüãîòí áàãèí óëñèã ä´œíñìí. Ýííü îëí ¢ðò³ ´ðê-á¢ëì¢ä, ìåä³ò³ óëñ, áຠòåòêâðò³ áîëí ´í÷í-´â¢ óëñ ýí áàãä îðíà. Îëí ¢ðò³ ´ðê-á¢ëì¢äèã ä´œíõèí ò´ë³ä òàœº÷èí áþäæåò³ñ 223,1 ñàé àðñëœ ºàðºãäâ. Óò òîîäàí 37 ì蜺í ê¢í ñîöèàëüí õàëõàð ä´œ àâñìí. 53,6 ì蜺í ìåä³ò³ ꢢíä ñîöèàëüí ä´œ ê¢ðãëºí³ ò´ë³ 531,1 ñàé àðñëœ éèëºãäñìí. Òåð ìåò 148,3 ñàé àðñëœ ºàðºš, áຠòåòêâðò³ 12,1 ì蜺í ꢢã ä´œíñí áîëäã.
Ìàíà òàœº÷ä 5400 ºàð ´íð ´ðê-á¢ë á³³í³. Îëí ¢ðò³ ´ðê-á¢ëì¢äèã ä´œíëºí³ òóñê çàêàí šèë áîëºí ãèëò³ õ¢âðí³. Äàâñí šèëä ðåãèîíàëüí ýêèí êàïèòàëûí çàêàíä ñîëüâðìóä îðóëãäâ. Òåð¢í³ñ èøò³ ´ðê-á¢ëì¢ä òåð ì´œã³ð ãåð-ᢢðèí êàïèòàëüí ÿñâð êåõ ç´â àââ. ²ð³ñ³í Ïðåçèäåíò Â.Ïóòèí "Áè÷êíäê öàãèí àðâí šèë" ãèš çàðëâ. Òåã³ä ÷èãí ýí šèë³ñ àâí ôåäåðàëüí áþäæåò³ñ ò¢ð¢í ¢ð ºàðºñí ýêíðò ê¢ñäóíäóð íàñ ê¢ðòëíü ñàðà ä´œöë ì´œãí ´ããä³ä á³³õ. Òåð ìåò òàœº÷èí Òîëºà÷ À.Îðëîâèí áàòëñí ç³ðëã³ñ èøò³ ýí šèë³ñ àâí ºóðâäã÷ ¢ð³í ýñ ãèš äàðóê ¢ð³í ºàðºñí ýêíðò ¢ðäíü ºóíòà áîëòëíü äåìèí ì´œãí ´ããäõìí.
Äàâñí šèëä ê´äëìø³ð òåòêëºí³ òóñò á³³äë ÿñðšàõèíü òåìäãëãäâ. Äóíä šàëâèí êåìš³í 2017 šèëä óðçíàêàñ 7,9 ïðîöåíòä ´´äëñìí. Òèèã³ä äàâñí šèëä äóíä šàëâ 23 ì蜺í àðñëœ òîãòàâ.
2017 šèëä ýðìäãò³ óëñèí ò´ë³ òààëìšòà á³³äë òîãòàëºíà òóñò ê´äëìø ê¢ö³ãäâ. Ýí êåðãò óò òîîäàí 22,7 ñàé àðñëœ éèëºãäâ. Ñîöèàëüí òåòêâðèí, ³ìòèã ê´äëìø³ð òåòêëºí³ áîëí ñóðºóëü-ýðäìèí ó÷ðåæäåíüñò ýäí³ ò´ë³ èðëöœã¢ êåö-òààë òîãòàãäâ. Òåð ìåò ýðìäãò³ óëñèí ò´ë³ øèøëœ ê´ëãí-ê¢÷í õóëäš àâãäâ.
Ñ¢¢ðèí éîâóäò òàœº÷èí ñîöèàëüí äåëãðëòèí, ê¢÷-ê´ëñí³ áîëí ê´äëìø³ð òåòêëºí³ ìèíèñòðèí äàðóê Åâãåíèÿ Ãîðäååâà ³ìòí³ ñîöèàëüí òåòêâðèí êîìïëåêñí öóòõëœãóäûí ¢¢ëäâðèí àøèí áîëí 2018 šèëä ê¢ö³õ ê¢ñëèí òóñêàð èëäêë êåâ. Ýí šèëä ìèíèñòåðñòâèí ê¢ö³õ ¢¢ëäâðèí ºîë ê¢ñëíü ýíòí öàãëàíü ñîöèàëüí ä´œíëºí³ äààâðàí ê¢ö³ëºí ãèš Ìàðèíà Îëüçÿòèåâà òåìäãëâ. Ýí šèëèí ÿíâàðü-ôåâðàëü ñàðìóäò öóã ëüãîòí áàãèí óëñò äåìèí ì´œãí ´ããäâ, ýí òóñò ´ðí óãà.
2018 šèëä ñîöèàëüí òåòêâðèí õàëõàð áàñ êåñã ÷èíðò³ ê¢ñë ò³âãäš³í³. Ñàðïàí ïñèõîíåâðîëîãè÷åñê ãåð-èíòåðíàòä îðìàð òåòêëºí³ ÷ååð¢äèã óóðóëõ êåðãò³. Ýí ò´ðèã õàºëõèí ò´ë³ òåð ãåð-èíòåðíàòä 120 ç³³ò³ øèí êîðïóñ òîñõãäõ. Ýëñòèí ãåìò³-øàëòãòà ꢢêäèí ãåð-èíòåðíàòä ´äð³ð ¢¢ëääã ä³ê³ä íåã íåìð áàã ñåêõ³ð á³³í³. Áè÷êä¢äèí áîëí íàñíè äèãò ê¢ð³ä óãà ꢢêä-ê´â¢äèí ñîöèàëüí ïðèþòä ÿñâðèí ê´äëìø êåãäõìí. Ýðìäãò³ áè÷êä¢äèí ðåàáèëèòàöèí Öóòõëœä ê¢ðãš³õ òóñëìšèã áàñ ´ð㚢ëõìí.

Ìàðãàðèòà ÀÐÇÀÅÂÀ