"Áóìáèí îðí" - ´âêíðèí áîëí ´äã³ öàãèã çàëºñí ¢¢ä³âð

Ìàðò ñàðèí 21-ä áîëí 22-ò ýí èê ¢¢ä³âð îëíà îíüãò òóñõàãäâ. Ìàðò ñàðèí 22-ò ñîéëûí šèðºëä èê ÷èíð 碢ñí éîâäëä Õàëüìã Òàœº÷èí Òîëºà÷ Àëåêñåé Îðëîâ èðš, ïðåìüåðèã õ³ë³â. Íààäíà õ´´í Àëåêñåé Ìàðàòîâè÷ ê´ãšì÷íðèí êîëëåêòèâä, íààäíä îðëöñí öóã óëñò õàíëòàí ´ðã³ä, èèì êîíöåðò-íààäûã öóã ³ìòí õ³ë³õ ç´âò³ ãèš ´´ä³í ¢íëâ. "Òàäí - ìàíà ñîéëûí ç´´ð!"- ãèš àðòèñòíðèí ê¢ö³ñí ¢¢ëäâðèã Òàœº÷èí Òîëºà÷ òààñâ.
Êîíöåðò-íààäí ãèš íåð³äãäñí ýí ¢¢ä³âðèã á¢ò³ëºíä Ñàâð Êàòàåâ ºóðâí šèëä³í ê´äëâ. "Šàœºð" äóóëâðèí ºîë ó÷ð-óòõíü ýí¢íä óðìä ´ãâ. Êåëí-óëñèí áèëã-ýðäìèí ÷èëøãî ç´´ð áîëã÷ ýí ÷èíðò³ çîêúÿëä ¢¢ä³âðèí îëí ç¢ñí ÿíç á³³õíü áຠíàñòà ê´ãšì÷ä ñîíüí áîëâ. ¥âêíðèí ¢¢ä³ñí, õ´´òê ¢éíðò³í ç´´ð ãèš ¢ëä³ñí ¢¢ä³âð ê´ãšì÷ä óðìäûí ÷èëøãî áóëã áîëâ. Êåëí-óëñèí ê´ãšìèí ¢¢ä³âðèí ´â³ðöèíü ìåä¢ëõ³ð óò äó áîëí íàíü ÷èãí êåëí-óëñèí àéñèã êîìïîçèòîð îëçëâ. Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà àðòèñòíð Äàíàðà Øàëõàíîâà, Ýäóàðä Áóðëàêîâ äóóëñíü íààäíà óëñèí ñ³³õí ÿíçèã ìåäš àâõä èðëö³ä á³³â. Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà àðòèñò Êóòëàí Ìóêóáåíîâ õîîëàí øàõš äóóëñíü, ì´ðí õóðò àéñèã îðóëñíü íåã ¢ë¢ êîíöåðò-íààäíà ´â³ðöèíü ñ³³õí ìåä¢ëâ.
Áààòðëüã äóóëâðèí ó÷ð-óòõèíü ìåä¢ëñí ê´ãšìèí ýí èê ¢¢ä³âðò àðâí ºóðâí ³œã îðñìí. Äóóëâðò ìåò ýêëö á³³í³. Òåð ìåò àøëã÷ êåìíü ÷èãí ñîíüíàð êîìïîçèòîð øèèäñèíü ¢çš áîëõìí. Êåç³í³ ³ìòí äóíä îëçëš éîâñí ê´ãšìèí çåâñã¢äèã Ñàâð Êàòàåâ ¢¢ä³âðò³í îðóëâ. Øàíç, öóð, äóíã, ÿòõ, ì´ðí õóð îëí ç¢ñí àéñ ºàðºš, ê´ãšìèí ¢¢ä³âðèã ñîœñõä, óëñèí ê´ãšìèí ç´´ð ÿìàðàí îëí ç¢ñí á³³ñèíü ìåäõä éèð èê³ð òóñëšàíà. Çàëä ñóóñí óëñ Æàœºðèí ´ðã³ä òóññí áîëš, ê´ãšìèí àéñò àâëãäíà. Õàëüìã óëñèí àðòèñò Àðñëàí Øàâãóðîâèí òîîëâðàð, êåëí-óëñèí îëí çåâñã¢äèí ³íü øèí³ñ ñåðã³ãäš, ê´ãšì÷èí ¢¢ä³ñí àéñòíü éîñòà êåâ³ð Áóìáèí îðíà öàãò ꢜêíš³ñí êåìèã ñåð㳚³í³. Íààäíà ïðåìüåðò áåëä³ä, øèøëœ óéóëñí êåëí-óëñèí ñ³³õí õóâöí ÷èãí óëàí çàëàòíðèí çàœ-àâöèã áîëí ñîéëûã ìåä¢ëõä òóñëàä á³³í³.
Ñàâð Êàòàåâèí ýí ¢¢ä³âðò ê´ãšì, óðí ¢ãèí ÿíç, òåàòð, êèíî, ä¢ðñë¢ëã÷ ýðäì íèèëš îðñíü èê ÷èíðò³ áîëšàõèíü òåìäãëõ êåðãò³. Òåð ó÷ðàð êîìïîçèòîð ýâð³ííü ¢¢ä³âðèã á¢ò³ëºíä îðêåñòðèí ê´ãšì÷íðèã, Ãîñóäàðñòâåíí õîðèí äóó÷íðèã, Êåëí-óëñèí òåàòðèí àðòèñòíðèã, çóðà÷íðèã, îïåðàòîðìóäûã îðëöóëñíü ç´â³ð ñîíüí áîëñí äååð³í Õàëüìãèí ò³³ç äååð èèì ñèíòåòè÷åñê íèèëâð á¢ðä³ãäñ³ðí øèí éîâäë áîëšàíà. Šàœºðèí ´ðã³ä äîëàí äóœºðà ê¢ö³ä ñóóñí áààòðìóäûí, Áóìáèí îðíà öóã óëñèí ñåäêë íåãäñí á³³äëèã ¢ç¢ëëºíä À.Öåáåêîâèí íåðò³ õîð äóóíà ´´ä³í ýðäì³ðí ¢¢ëäâðèã óëì ÿíçëóëš, ê´ãšìä ÷èìãèí ñ³³õíèíü ìåä¢ëâ.
"Ýðäíèí ýêí öàãò, ýí îëí áóðõäûí øàší äåëãðõ öàãò" ¢¢äñí õàëüìã óëñèí áààòðëüã äóóëâð ê´ãšìèí ä´œã³ð ä³êí³ñ ìàíà šèðºëä îðâ. ¥âêíðèí äóóëâðò îðñí ºîë ó÷ð-óòõíü - èíüãëëò, õàìöó ¢¢ëäâð, ¢íí ÷èê á³³äëèí ò´ë³, ò´ðñêí ºàçðèí ò´ë³ ³ì³í ³ðâëëãî ¢¢ëääã àâúÿñ êåç³ ÷èãí ÷èíð³í ãååøãî. Íààäí-êîíöåðòèí ýí ºîë ó÷ðèíü òàœº÷èí ñîéëûí áîëí òóðèçìèí ìèíèñòð Õð Ýëüáèêîâ ìåä¢ëâ. "Šèëâ áàõ õîéðàí šèäèí ¢ç¢ðò ´ëãèé! Šèë íàñí õîéðàí ºàíöõí Šàœºðòàí (Ò´ðñêíä³í) íåð³äèé!" ãèñí àíäºàðèí ¢ãì¢ä êåñãò³í ³ìòí³ ÷èêíä õàäãäàä á³³â. Òåã³ä ÷èãí áຠíàñòà îþòí Ï¢ðâ³í Ñàí÷ðèí êåëñ³ð, èèì ¢¢ä³âðèã àñõí áîëºí õ³ë³š áîëõìí. Öóã óëñèã õàìöóëã÷ áààòðëüã äóóëâð ê´ãšìèí ä´œã³ð õàìöóëã÷ íèë÷³í ´äã³ áàº÷óäò ÷èãí ê¢ðãš³õíü èë áîëšàíà.
Êåëí-óëñèí îðêåñòðèí ïðåìüåð èèã³ä ºàíöõí ýí êîëëåêòèâèí ¢¢ä³ã÷ ¢¢ëäâð áîëñí óãà. Íåã êîëëåêòèâèí ìåš³º³ñ ºàòëàä, òàëäàí ¢¢ä³ã÷ ¢¢ëä³÷íðèã, àðòèñòíðèã, çóðà÷íðèã îðëöóëàä, ¢¢ä³ã÷ óëñèí õàìöó áàéðòà ¢¢ëäâð áîëâ. Õàëüìã äóóëâðèí ºîë ó÷ð-óòõíü èèã³ä êîìïîçèòîðèí áèëã³ð öóã óëñèã íåãä¢ëõ ÷èíðò³ áîëñíü ëàâòà. Ýííü ê´ãšìèí, ¢¢ä³ëòèí áîëí õàìöó øóíëòûí èê äèèëâð áîëšàõèíü òåìäãëõ êåðãò³.

Ãàëèíà ÕÅÉ×ÈÅÂÀ
Ý. Áþð÷èåâèí öîêñí çóðãóä