Ýœêð òàœº÷àí áóóëÿä…

Õàëüìã Òàœº÷ ìàíà -
Õàëóí ýœêð íóòã.
Õîðòí-ä³³ñí óãà
Õîîðíäàí òèíüãð šèðºí³.

¥ðãí õàëüìã òååãì
¥íð-áàéí ºàçð,
Îëí êåëí-³ìòí
Îíüäèí šèðºëò³ á³³í³…
- ãèš áèëãò ò´ðñêí òàœº÷àí áóóëÿä áè÷ë³.

Ìàíà óíèâåðñèòåòèí äîöåíò, ø¢ëã÷ Äàðâàí ϸòðèí áè÷ñ³ð, Ãåä³í Íàìðóø ñîíüí ê¢í áèë³. Ø¢ëã¢äèíü îëí ³ìòí òààñš óìøäã á³³ñìí. "Àëòí Õàëüìã Òàœº÷ì" ãèäã ø¢ëã¢äèí õóðàœºóíü áàº÷óäò èê òóñòà áîëñìí. Þœãàä ãèõë³ ò´ðñêí÷ ñåäêëò³ Íàìðóø ×åìèäîâè÷ ýâð³ ºàçð-óñíäàí äóðòà áèë³.
Ãåä³í Íàìðóø õàëüìã óëñèí òóóšàð, àëäð öåðã÷íðèí áààòð éîâäëìóäàð ñîíüìñš éîâëà. Òåã³ä áèëãòèí ¢¢ä³ëòä ýí ò´ðì¢äò íåð³äãäñí ø¢ëã¢ä, êåëâðì¢ä á³³í³. ¡ëã¢ðëõä, "Óâø õàí" ãèäã ø¢ëãò³í 1771 šèëä áîëñí òóóšëã÷ éîâäëûí òóñêàð áè÷ë³. Ìàçí áààòðèã ÷èãí áóóëÿä áè÷ñí ¢¢ä³âð á³³í³.
Ìåðãí áààòð Ìàçí
Ì´ðò³ öåðã³í äàõóëíà.
Ìàðëûí ÷èêò³ ì´ðäíü
Ì´ñò³ ºîëûã ºàòëíà.

Ìàçí íîéíà öåðãíü
Ìàõí óëàí òóãòà,
Ëó ºàëàð õàñí
Ëàâòà ñåíð çóðãòà…
Íàìðóø ×åìèäîâè÷ êåëâðì¢ä, òîäëâðìóä ñîíüíàð áè÷äã áèë³. Êåëõä, "Ò´ðñêí ºàçðì, ÷àìëà êåç³ õàðºõóâ?" ãèäã êåëâðò³í õàëüìãóäûã öààšëà õàðºóëñí öàãèí òóñêàð áè÷ñìí. Àðâí íàñòàäàí ´ðê-á¢ëò³º³í êèèòí Ñèâðò òóñàä, èê çîâëœ ýäëñ³í îëíä ìåä¢ëë³. "Çàíûí ÷èêò³ õàí" ãèäã õóó÷í öàãèí äîìã, "Àõ-ä¢ ºóðâí", "Àëòí òîºñòí" ãèäã òóóëüñ áîëí é´ð³ëì¢ä óìøõä áàñ ñîíüí. "Àëòí Õàëüìã Òàœº÷ì" ãèäã ø¢ëã¢äèí õóðàœºóä 200 ºàð ¢¢ä³âðíü îðñìí. âí ìåäðëò³ Ãåä³í Íàìðóø êå糜ê òóóšèã ñåð㳺³ä áè÷ñí äååð³í ´äã³ öàãèí á³³äë-šèðºëèã ¢¢ä³âðì¢äò³í ñ³³í³ð ¢ç¢ëš éîâëà.