Öàãàí òóñòàºàð äàâóëíà

Êåëõä, ³ìòí³ ñîöèàëüí òåòêâðèí òàœº÷èí êîìïëåêñí öóòõëœ ñîöèàëüí ò´ñâñèí ìàðºàíä "Ðàäóãà" ñîöèàëüí-ðåàáèëèòàöèîíí ïðîãðàìì" ãèäã ò´ñâ ê¢ö³ëºí³ ò´ë³ä ãðàíò ø¢¢š àâñìí. Òåð ä´œöë ì´œã³ð õîéð šèëèí ýðãöä "Ðàäóãà" ïðîãðàìì ê¢ö³ëºí³ éîâóäò á¢ðä³ãäñí êåðã-¢¢ëäâðì¢äò 400 øàõó ºàð ꢢêä-ê´â¢ä îðëöñí áèë³. Áè÷êä¢äèí áîëí óéí íàñòà áàº÷óäûí ò´ë³ öåðã³-ïàòðèîòè÷åñê ëàãåðüì¢ä ¢¢ëäâ, ñïîðòèâí íààää áîëí ìàðºàñ, ñîíüí óëñëà õàðºëòñ, çóðã çóðëºíà, ò´ìð öóòõëºíà, ì´ð óíš äîâòëºíà çàíÿòüñ, ñîöèàëüí-ïñèõîëîãè÷åñê òðåíèíã¢ä äàâóëãäâ. Ê¢¢êä-ê´â¢ä Àºø áàëºñíóð ýêñêóðñüò îäâ, íàíü ÷èãí êåñã ñîíüí áîëí òóñòà êåðã-¢¢ëäâðì¢ä áîëâ.
Öóòõëœä îðäã ìåä³ò³ óëñ êîìïüþòåð îëçëëºíà êóðñìóäò îðñìí. Ìåä³òíð êîìïüþòåð äàñàä àâñíàííü õ´´í Èíòåðíåò³ð äàìšàä, òàëäàí áàëºñäò á³³äã ýëãí-ñàäíëàðí áîëí òàíüë óëñëàðí çàëºëäà á³ðäã àðºòà áîëâ. Àíãëü êåë äàñëºí ýíòí ´äã³ öàãèí íåêâð áîëšàíà. Òåã³ä àõ ¢éèí óëñ ÷èãí áàº÷óäàñ àðä ¢ëäõ³ð ñåäš³õø. Íèíà Øóíãàåâà ýäí³ ò´ë³ ´œã³ð êè÷³ëì¢ä äàâóëš, ìåäðë³ðí õóâàëöšàíà. Ìåä³òíð àðäíü îðš ºàçàäûí îðíà êåë äàñ÷àíà. Ýäí øêîëä ñóð÷àõ à÷íð-çååíðò³í àíãëü êåëí³ êè÷³ëì¢äò ãåðèí ê´äëìø êåõäíü í´êä áîëš ÷àäõíü ìàºä óãà.
Ñâåòëàíà Âÿ÷åñëàâîâíàí êåëñ³ð, ýí šèë áàñ êåñã øèí ò´ñâñ òîõðàõ ñàíàòà. ¡ëã¢ðë³ä çààõëà, ìàðò ñàðàñ àâí "Ò´ðñêí êåë³í äàñ÷àíàâèäí" ãèäã ò´ñâ ýêë³ä ê¢ö³š³í³. Îëíà á³³äë-šèðºëä øóíš îðëöäã, õàëüìã êåëíä õàðó Ìàéÿ Êàðóåâàí íåðíü òàœº÷ä òåìäãò³. Ýí ñåäâ³ðò³, öàºàí ñåäêëò³ ꢢêä ê¢í ýí šèëèí ìàðò ñàðàñ àâí ³ìòí³ ñîöèàëüí òåòêâðèí òàœº÷èí êîìïëåêñí Öóòõëœãèí ê´äë³÷íðò õàëüìã êåë äàñõ÷àíà. Ò´ðñêí êåëí³ ò¢ð¢í êè÷³ë õàëüìã ¢ëã¢ðì¢äò íåð³äãäâ. Ýííü îðòà, þœãàä ãèõë³ óóë õàëüìã êåëí³ ñ³³õí, ÷èìëºò³, õóðö òîîòíü öåöí, ñóðºìšòà ¢ëã¢ðò òîâ÷ëàä êåëãäñí áîëäã. Òåð ìåò Ìàéÿ Êàðóåâà Öóòõëœãèí ê´äë³÷íðò àìí óðí ¢ãèí ç´´ðèã ê¢ðãš ìåä¢ëñí äååð³í õàëüìã óëñèí àâúÿñ-çàœøàëìóäëà òàíüëäóëâ. Êåëõä, ö³³ºèí àâúÿñ ýäíä ö³³ëºš ´ãâ.
Òåð ìåò ýíä íàñòà óëñèã îëí ç¢ñí êåðã-¢¢ë³ð áîëí áèëã-ýðäì³ð ñîíüìñóëäã êðóæîêóä áîëí ñòóäüìóä ¢¢ëäš³í³. Êåëõä, êåñã šèëèí ýðãöä ìåä³òíð íààðàí èðš, êå糜ê áîëí ´äã³ öàãèí äóä äàñäã á³³ñìí. Õîðò îðëöà÷íð áàéðèí êåðã-¢¢ëäâðì¢äò îðëöš, ³ìòíä ñåðãìš ¢¢ä³ñí áîëäã. Øèäð Öóòõëœä ìåä³ò³ áîëí ýðìäãò³ óëñèí ò´ë³ "Ñåðåáðÿíûå ïðÿäè" ãèäã øèí ñòóäü ñåêãäâ. Õîðåîãðàô Îëåã Êîëãèí ýäíèã áè áèèëäã äàñõ÷àíà. Îäàõí ýí ìåä³òíðò "×è÷ðäã" ãèäã õàëüìã áè çààš ´ãâ.
Öóòõëœãèí ê´äë³÷íð ¢ðò³ ´ðê-á¢ëì¢äèã áîëí áè÷êä¢äèã áàñ îíüãàñí àëäõø. Ýäí³ ò´ë³ äàðó-äàðóíü ñîíüí áîëí òóñòà êåðã-¢¢ëäâðì¢ä á¢ðä³í³. Îäàõí Öóòõëœä ñîöèàëüí òåòêâð àâ÷àõ ´ðê-á¢ëì¢äèí ꢢêäèí ò´ë³ ïñèõîëîãè÷åñê òðåíèíã¢ä á¢ðä³ãäñìí. 8-11-ò³ áè÷êä¢ä "Ò´âêí¢í á³³õìí" ãèäã òðåíèíãä îðëöâ. Á³³äë-šèðºëä þí ýñ ó÷ðíà, ÿìð íåã ¢¢ì³ò³ éîâäë ó÷ðñí öàãò ÿºš áèé³í á³ðõèí, ò´âø¢í, ò´âêí¢í á³³äë õàäºëõèí òóñê ìåäðë àâ÷ ýäí äàìøâ. 12-15 íàñòà óéí áàº÷óä "Ê¢¢í³ õ³ë³ö ìåäëºí-ê¢ö³ìšèí ò¢ëê¢ð" ãèäã íåð³äëºò³ òðåíèíãä îðâ. Ýäí ¢¢ðì¢äèííü óõàí-ñåäêëèíü ìåäëöõ, ꢢíë³ ýýëò³ áîëõ, íàñíü öàöó ꢢêä-ê´â¢äë³ íåã-íåãí³ííü ¢ãä îðš, ¢¢ðëäãèí òóñêàð ìåäðë áîëí äàìøëò àââ.
Òèèã³ä ³ìòí³ ñîöèàëüí òåòêâðèí òàœº÷èí êîìïëåêñí Öóòõëœãèí ê´äë³÷íð öàãàí, ÷èäë³í í´´ëãî, ñåäêë³í ´ã÷, íèèò³º³ð ê´äëš, ìåä³ò³ áîëí ýðìäãò³ óëñò, ¢ðí-ñàäòà ´ðê-á¢ëì¢äò, ꢢêä-ê´â¢äò ä´œ-òóñàí ê¢ðãš, á³³äë-šèðºëäíü õàðºäã ê¢íä-ê¢÷ð òîîò äààš ºàðõäíü í´êä áîëíà.
Ìàðãàðèòà ÀÐÇÀÅÂÀ