Éîñòà õàëüìã áåðèí çàœøàëàð

Õàëüìã êåë, àâúÿñ-çàœøàë ñ³³í³ð ìåääãíü áàñ ýýšèí íèë÷ áîëšàíà. Ýýš³í äàõàä ¢¢ë á³ðõë³, òåðíü õàëüìã òóóëüñ, äîìãóä, ¢ëã¢ðì¢ä êåëš ´ãäã á³³ñìí. Ýíäð Ñâåòëàíà "Èíüãë³í" ãèäã íèèö³í³ ãåø¢í áîëàä, õàëüìã óëñèí àâúÿñìóäûí òóñêàð ìàñòåð-êëàññìóä äàâóëíà, òàœº÷óð èðñí ãèè÷íðò êåëš ´ãí³. Êåëõä, ýí šèëèí ìàðò ñàðä 1-÷ êàíàëûí "¥ð¢í³ ºàðö" ïðîãðàììä "²ð³ñ³í îëí êåëí-óëñèí ´â³ðö õîò-õîë" ãèäã ñîœñõâðò Àäæèåâèõí³ ´ðê-á¢ëèã ¢ç¢ëñí áèë³. Ñâåòëàíà äîòð, õóóðñí ìàõ, õîòî, ñåìšíä îðàñí ýëê, šîìáà áîëí áîîðöã ê庳ä, îðí-íóòãèí öóã òåëåõ³ë³º³÷íðò õàëüìã óëñèí õîò-õîîëûí òóñêàð êåëš ´ãâ. Õ´´ííü Àñòðàõàíñê îáëàñòèí òåëå¢çë³ð ýäí³ ´ðê-á¢ëèã "¥â³ðö Õàëüìã Òàœº÷" ãèäã ñîœñõâðò ¢ç¢ëâ. Öóòõëœ "Ïîåõàëè" ãèäã òåëåêàíàë áàñ õàëüìã ö³³ºèí òóñê ñîœñõâð áåëäñí öàãò Ñâåòëàíà áàñ îðëöñìí.
Îëíà êåðãò îðëöõèí ò´ë³ öàã êåðãò³, áîëâ àâàëüíü Ñâåòëàíàã ä´œíš, öóã õàëõàðí ä´œ-òóñàí ê¢ðãí³. Ýäí òàíüëäàä, àðâí í³³ìí šèë áîëâ. Ýí šèëì¢äèí ýðãöä ýäí³ äóðíà çàëü áàòðàä, ýäí íåã-íåãíä³í èòêëò³, êåí-íåãí³ííü ñåäêë ìåääã óëñ áîëâ. ¥ðê-á¢ë³í ´íä³ëº³ä, õàíüöñíà öàãò ýäí á³³äã ãåð ÷èãí óãà áèë³, îëí šèëä³í ê¢¢í³ ãåð í³³ì³äëš á³³ñìí. Ýí šèëì¢äò ýäí êåñã ò¢ð¢-ç¢ä¢ ¢çâ, êåä¢ ê¢íä áîëâ ÷èãí íåã-íåã³í ä´œí³ä, ê´ë äååð³í áàòðâ. Êîíñòàíòèí ýê-ýöê óãàºàð ´ññìí, ýí¢ã ýã÷íü àñðñìí, òåã³ä çóã ýâð³ííü àðº-÷èäëä³í í³³ëõ êåðãò³ á³³ñìí. Ãåðèí ýçí ÓÔÑÈÍ-³ õàëõàð îëí šèëä³í ê´äë³ä, îäà à÷òà àìðëºíä á³³í³, òàâí šèë õîîðàí ê´äëš³ñí ºàçðàñí ïàòüð àââ. Îäà ýäí ä´ðâí ¢ðò³: Ñàð Ãåðë áîëí Ýíêèðà ꢢêäíü áîëí Àëäð Íàðí õîéð ê´â¢äíü ýê-ýöêä³í õàâðèí íàðí ìåò áàé𠢢䳚, áàõìš áîëíà.
- Ìàíà ꢢêä ñóðºóëÿí ñ³³í³ð ñóðíà, ñïîðòàð ñîíüìñíà, çóðäã, äîìáð öîêäã áèëãò³. Óóºí ꢢêí ýí šèë øêîëàí ò´ãñ³º³ä, äååä ñóðºóëüä îðõàð áåëäš³í³. Àëäð 6-÷ êëàññò ñóðíà, ôóòáîë, øàòð íààäíà, óäë óãà Ñìîëåíñê áàëºñíä áîëõ ìàðºàíä îäõìí. Îäàõí ýí êóáèê Ðóáèêà áîëí íàíü ÷èãí ´â³ðö íààäºàñàð ñîíüìñäã áîëâ, ýí òààñëòíü ýñâ äàñõä éèð ñ³³í³ð òóñëíà. Ýíêèðà òàâòà, áè÷êä¢äèí ñàäò îðíà, áèèëõä³í äóðòà. Îòõí Íàðí îäàõí šèëò³ áîëâ, ýí ýã÷íðò³í áîëí àõäàí èê áàéð ¢¢ä³í³. Ýê-ýöê áîëºíä ¢ðíü áàò, ÷àœº-÷èèðã áîëõëà, ñóðºóëÿí ñ³³í³ð ñóðõëà íàíü òàëäàí þìí êåðã óãà. Ýííü õàìãèí ºîëëã÷íü áîëíà, òåã³ä áèäí ꢢêäò³í ÷èê ñóðºìš ´ã÷, õàëüìã àâúÿñ äàñõš, ´ëç³ò³ ñ³í ¢ðä áîëš ´ñòõ³ ãèš øóííàâèäí. Ê¢¢êäì íàìàã äàõàä ¢¢ë á³ðí³, ê´â¢ä ýöê³í äàõàä, áàñ îëí ç¢ñí êåðã ê¢ö³í³. Áèäí õàìäàí ºóéð ýëä³ä, áîîðöã áîëºõäàí äóðòàâèäí. Êåëõä, áè ýâð³í ãåðò³í ´äìã áîëºíàâ. ¥äìãèí ôîðì íàíä ýýš³ñì ¢ëäâ. Ãåðò øèìò³ õîò-õîîëûí ¢íð êàœêíõëà, ñåäêë ò´âêí¢í áîëíà, ç¢ðêí áàéðëíà, - ãèš îëí ¢ðò³ ýê òîîëíà.
Êåëõä, Ñâåòëàíà áèéíü îëí ç¢ñí õîò-õîë áîëºäã äååð³í ꢢêäò³í áîëí áèéä³í îëí ç¢ñí êå-ñ³³õí õóâö óéíà. Ýâð³ííü á¢øì¢ä³ñí áè÷êí Ýíêèðàä íåã àñõí ñóóºàä, ñ³³õí á¢øì¢ä óÿä ºàðº÷êíà. Ýí îëí ýðäìò³: ÊàëìÃÓ-ä õàëüìã êåëí³ áîëí þðèñòèí ñóðºóëü ñóðñìí, ÓÏÊ-ä óÿ÷èí, õ´´ííü õóâö èøêäã äàññìí. Ñ¢ë öàãò Ñâåòëàíà õóó÷í ´ëã-ýä øèíð¢ëäã ýðäì³ð ñîíüìñäã áîëâ. Ò¢ð¢ë³ä ýí ãåðò³í õóó÷ðñí äèâàí øèíð¢ëâ, õ´´ííü îëí ³ìòí³ ñóðâðàð ýí êåðã á¢ò³º³ä, ì´œã îëäã áîëâ. ijê³ä ýí îëí ³ìòí³ í³ð äàâóëàä, ´ðê-á¢ë³í òåš³í³. Õ¢ðìèí õàëüìã àâúÿñ ñ³³í³ð ìåääã ò´ë³äíü, ò´ðñêí êåë³ðí é´ð³ë ò³â³ä, ãèè÷íðò áàéð ¢¢ä³äã ò´ë³äíü ýí¢ã ÿìð íåã ´´í, õ¢ðì äàâóëõèã ³ìòí ñóðíà. Ýí ýðäì îëí ¢ðò³ ´ðê-á¢ëä áàñ ñ³í òåš³ë áîëíà.
Ñ¢ë öàãò "Èíüãë³í" íèèö³í³ ꢢêä óëñ Áàéðòà Òîñòàåâàí ºàðäâðò õàëüìã êåëí-óëñèí êåâ-ÿíçòà õóâöíà, õàëüìã çååãèí òóñêàð îëíä ìåä¢ëš, òåð¢ã äåëãð¢ëš éîâíà. Ñ.Àäæèåâà ýí Íèèö³í³ øóíìºà îðëöà÷ áîëàä, îëí ç¢ñí êåðã-¢¢ëäâðì¢äò îðëöíà. Îäà ýäí íàìðòàí Õàëüìãèí ñåäâ³ðò³, àðºòà ꢢêä-óëñèí èê õóðã äàâóëõàð çóðàëšàíà. Ýí êåðã-¢¢ëäâð á¢ðä³ëºèã òàœº÷èí Îëíà ïàëàò ä´œíš, òåð¢ã äàâóëëºíä ä´œ-òóñàí ê¢ðãõ³í ìåä¢ëâ. Ýí õóðãò áè÷êä¢äò ÷èê ñóðºìš ´ãëºí³, õàëüìã óëñèí àâúÿñ õàäºëëºíà, ´ðê-á¢ëèí õ³ðëö³í³ ò´ðì¢ä áîñõãäõìí. Îäàõí "Èíüãë³í" íèèö³í³ ãåø¢ä Ãðîçíûé áàëºñ îäàä, ×å÷íÿí ꢢêä óëñèí îëíà îðãàíèçàöëà õàðºàä, õàìöó ¢¢ëäâðèí òóñò çóðà áàòëâ.
Îäà Ñâåòëàíà îòõí ê´â¢º³í àñðšàõ ò´ë³ä³í àìðëºíä á³³í³, áîëâ òåð áèéíü îëíà êåðãò îðëöíà, ñîíüí ò´ñâ á³³äë-šèðºëä òîõðàëºíä ò³âö³í îðóëíà. Ñàíš Òàðáàåâèí ñåäâ³ð³ð öîêš àâãäñí "Ýäí ÷àäâ, áèäí ÷èãí ÷àäõâèäí" ãèäã ôèëüìä òóóâðèí òóñê òîäëâðìóäàðí õóâàëöšàõ ìåä³òíðë³ Ñ.Àäæèåâà õàðºñìí. Òàœº÷èí àðâí ºóðâí ðàéîíä îäàä, ä´ðâí çóí âèäåî áåëä³ä, ýí ôèëüì îëí õ³ë³º³÷íð ¢çõèí ò´ë³ Ñâåòëàíà èê ò³âö³í îðóëâ. Áຠíàñòà á´ê Õ.Ñàíäæèåâèí ñàíëä íåð³äñí "Íåâîçìóòèìûé áîðåö Õð Ñàíäæèåâ" ãèäã ôèëüì áàñ ýí áåëäñìí. Ö´´êí šèë õîîðàí Ñâåòëàíà ýí¢í³ õ¢ðì äàâóëñìí, çåòêðë³ õàðºàä ñ³³º³í õ³³õë³íü, Õðèí ýê-ýöêíü ê´â¢í³ ñàíëä íåð³äñí ôèëüì öîêš àâõàð øèèäâ. Òåð öàãò Ñâåòëàíà ñààòà áèë³, áîëâ ýê-ýöêíü ¢ðíü ò´ðš ºàðõèã ê¢ë³º³ä, öóã êåðãò³ ìàòåðèàë áåëäâ. Ýí õàâðàð ôèëüìèí ïðåçåíòàö áîëâ.
Ñâåòëàíà íåðò³ ꢢêä ê¢í ÷èê õ³ë³öò³, öåâð óõàòà, ñåäâ³ðò³, ê´äëìø÷, ¢ãò³-ꢢðò³, ³ìòíë³ ýýëò³, ´ðê-á¢ëä³í öóã êèëìš³í òóñõàäã, ñ³í ýê áîëí ãåðèí ýçí áîëíà ãèš òîîëãäíà. Ñâåòëàíà Àäæèåâà íåðíä³í çîêñí, éîñòà õàëüìã áåð ãèš ñàíšàíàâ. Øóëóí-øóäðìã, îíüäèí ¢¢ä³ã÷ õ³³âðò á³³äã, ä´ðâí ¢ðíä³í áîëí àâñí àâàëüäàí ýœêð, ò´ðñêí÷ áîëí õàëó÷ ñåäêëò³, ºàðòàí ´´ò³ ꢢêä ê¢¢í³ šèðºë ýðê áèø õ´âò³ áîëõ ç´âò³.

Íàòàëüÿ ÄÀÂÀÅÂÀ