Òàœº÷äàí - ê´ãšìèí ñ³³õí áåëã

Ê´ãšì - êåëí-óëñèí ¢íëš áîëøãî èê ç´´ð. Òåð¢ã õàäºëš, ¢é³ñ ¢éä ê¢ðãš éîâõ ê´ãšìèí çåâñã¢ä - äîìáð, òîâøóð, šèœí¢ð, êåœêðã, ñàðàòîâñê ãàðìóëü áîëí íàíü ÷èãí çåâñã¢ä ýí àñõí äóõóöš ñîœñš, ÷èêí³ õóšðàí õàœºàõ òààë îðêåñòð ´ãâ. Õàëüìãóäûã šèðºëèí òóðøàðò äàõš, áàéð-çîâëœãèíü õóâàëöš éîâõ ê´ãšì, ê´ãšìèí çåâñã¢ä, äóó÷íð áîëí ê´ãšì÷íð ìàäíä ýí ´äð áèëã³í íåð³äâ.
Òåð çåâñã¢äèã óðí ºàðàðí êåš, ê´ãèíü îðóëš, ìàíà öàã ê¢ðòë õàäºëš àâ÷ èðñí êåñã ¢éèí áèëãòíðò õàíëòàí ìåä¢ëõ êåðãò³. Öóã òåð çåâñã¢ä, òåð¢ã îëçëš, àéñèíü îðóëäã áèëãòíðèã íåãä¢ëñí îðêåñòð Õàëüìãò ºó÷í šèë õîîðàí á¢ðä³ãäñí áîëäã.
Îí÷òà ýí ´´íä íåð³äñí áàéðèí êîíöåðò íîÿáðü ñàðèí 2-ò áîëâ. ªó÷í šèë õîîðàí òîãòñí êîëëåêòèâ ýí öàãèí òóðøàðò ´ñ³ä ò´ëš³ä, Õàëüìãèí ê´ãšìèí šèðºëä ç´âò³ îðìàí ýçëâ. Õàëüìã Òàœº÷èí èñêóññòâèí à÷òà ¢¢ëä³÷ Ñàâð Êàòàåâèí ºàðäâðò êîëëåêòèâ ê´ãšìèí îìãòà ꢜêë àéñ òàòš êîíöåðòèã ýêëâ. Îëí šèëèí òóðøàðò áèëã³ðí ³ìòèã áàéðëóëšàõ òàœº÷èí à÷òà àðòèñò Ýäóàðä Áóðëàêîâ õàëüìã äóóäûã ´ðãš äóóëñíü èê ñåðãìšò³ áîëâ. Õàëüìã òååãèí õàìãèí ñ³³õí á³³äëèã ¢ç¢ëñí "Õàâðèí äóí" òàœº÷èí à÷òà àðòèñòê Åëåíà Êàäæèåâà ñåäêë àâëš äóóëñíü áàéðòà áîëâ. Áóäæàëîâ Åãîð áîëí Ñàíãèíîâ Õîíãîð õîéð áè÷ñí äóí éèðòìš ñåðš³õ ´âðìšò³ á³³äë³ð, ºîîšñí ýâë¢í ñ³³õí àéñàð öóã ³ìòèã ýí àñõí àâëâ. Ïåòð ×îíêóøîâ áîëí Òà÷èí Àíšà áè÷ñí "Òååãèí òîðºà ꢢêí" ãèäã äóí Åëåíà Êàäæèåâàí áèëãò³ êåâ³ð ´ðãñí àéñèí 䢢ð³í íåã ¢ë¢ ´ðãìšò³ áîëâ.
Õàëüìã Òàœº÷èí ñîéëûí ìèíèñòåðñòâèí íåðí äååð³ñ ìèíèñòðèí äàðóê Ãàëèíà Áàäàåâà íåðò³ êîëëåêòèâèã ´´íë³íü é´ð³â. Êåëí-óëñèí îðêåñòð òàœº÷äàí á³³òõ³ öóã ²ð³ñ³ä íåð ºàðñí êîëëåêòèâ áîëšàõèíü òåìäãë³ä, Ãàëèíà Àëåêñàíäðîâíà Ìîñêâàä, ²³äðõíä, Ñòàâðîïîëüä, Âëàäèêàâêàçä íàíü ÷èãí îëí áàëºñäàð êîíöåðòì¢ä³í ¢ç¢ëñèã, êåñã ôåñòèâàëüä îðëöš, õàëüìã ê´ãšìèã îëíä òåìäãò³ áî뺚 éîâõ îðêåñòðèí à÷-òóñèíü ¢íëš êåëâ. Õàëüìã Òàœº÷èí óëñèí àðòèñòêèí ´´ä³í íåðí Åëåíà Êàäæèåâàä 碢ëºãäâ. Îðêåñòðèí ê´ãšì÷íð Ä.Çàðàõàåâà, Å. Óáóøèåâà Òàœº÷èí ïðàâèòåëüñòâèí Ê¢íäëëºí³ ºàøãóäàð à÷ëãäâ. ¥´ä³í à÷ëâðèã àðòèñòíðò ìèíèñòðèí äàðóê Ãàëèíà Áàäàåâà á³ð¢ëš ´ãâ.
Îðêåñòð òàëäàí ¢¢ä³ã÷ êîëëåêòèâñëà áàò çàëºëäà á³ðš ¢¢ëäí³. Èèã³ä, 15 šèë õîîðàí "Ìèð Êàâêàçó" ãèäã ôåñòèâàëüä Àð ¢çãèí Îñåòèí êîëëåêòèâëà, äóó÷ Ýäóàðä Äàóäîâëà ýäí òàíüëäëà. Òåð öàãàñ àâí êåñã êîíöåðòä, ôåñòèâàëüä ýäí õàðºàä, õàìäàí äóóëàä, ¢ð-èíüã¢ä áîëñìí. Àð ¢çãèí Îñåòèí óëñèí àðòèñò Ýäóàðä Äàóäîâ ¢¢ðì¢äèííü áàéðò îðëöõàð èðâ. Àõ-ä¢ ðåñïóáëèêèí ñîéëûí ìèíèñòåðñòâèí é´ð³ëèí áè÷ã àâ÷ èð³ä, Ýäóàðä Äàóäîâ Ê¢íäëëºí³ ºàøãóäûã îðêåñòðèí äèðåêòîð Äàíàðà Øàëõàíîâàä, õóäîæåñòâåíí ºàðäà÷ Ñàâð Êàòàåâä á³ð¢ëš ´ãâ. Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà àðòèñòê Äàíàðà Øàëõàíîâàëà õàìäàí ýäí "Ê¢ðãí" ãèäã øîãòà äóóã õàëüìã êåë³ð äóóëñèã çàë íèðãš òîñâ. Òåð ìåò Ýäóàðä Äàóäîâ Ìåðãåí Êèìëà áîëí Äàíàðà Øàëõàíîâàëà îñåòèí äóóã òåäí³ êåë³ðíü äóóëñíü áàñ éèð ñîíüí áîëâ.
Îðêåñòðèã äàõš, îëí šèë ê¢ö³ìšäíü ç´âò³ ò³âö³í îðóëš éîâõ Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà àðòèñòê Òàòüÿíà Áóðëàêîâà îðñ êåëí-óëñèí äó äóóëš, öóãëðñí óëñèí ñåäêëèíü áàéðëóëâ.
Îðêåñòðèí ò¢ð¢í õóäîæåñòâåíí ºàðäà÷, ²ð³ñ³í Ôåäåðàöèí à÷òà àðòèñò Âëàäèìèð Êàðïåíêîí èê à÷-òóñíü ýí ´äð áàñ òåìäãëãäâ. Îäà Ñòàâðîïîëüñê ôèëàðìîíÿ "Ñëîáîäà" ãèäã àíñàìáëèí îðêåñòðèã ºàðäšàõ Âëàäèìèð Âëàäèìèðîâè÷ êîëëåêòèâàí àâ÷ èðš, áàéðò îðëöóëâ. Êåñã ê´ãšìèã õàëüìã îðêåñòðëà ýäí íààäâ. Áèéñíü áàñ îðñ áîëí êëàññè÷åñê ê´ãšì òàòš, ³ìòíä áàéð áåëãëâ. Ýëñòèí áîëí Õàëüìãèí àðõèåïèñêîï Þñòèíèàí îðêåñòðèí áàéðèã ¢íí ñåäêë³ñí ¢íë³ä, óëì èê ê¢ö³ìš äóðäâ. Óëñèí èíüãëëòä êîëëåêòèâèí îðóëšàõ ò³âöèã òåìäãë³ä, àðõèåïèñêîï Âëàäèìèð Êàðïåíêîä, Äàíàðà Øàëõàíîâàä îðñ øàšíà à÷ëâðìóä á³ð¢ëš ´ãâ.
Êåëí-óëñèí îðêåñòðèí êîëëåêòèâèã ´´íë³íü Òàœº÷èí Óëñèí Õóðàëûí Àõëà÷èí äàðóê Íèêîëàé Íóðîâ é´ð³º³ä, Âëàäèìèð Êàðïåíêîä Óëñèí Õóðàëûí Õàíëòûí áè÷ã á³ð¢ëš ´ãâ. Ýëñò áàëºñíà õóðãèí äåïóòàò Íàòàëüÿ Êóðåïèíà òàœº÷èí óëñèí àðòèñòê Åëåíà Êàäæèåâàä "Ýëñò áàëºñíä à÷-òóñ ê¢ðãñí ò´ë³" ãèäã òåìäã³ð à÷ëâ.
Õàëüìã Òàœº÷èí ñîéëûí à÷òà ê´äë³÷ Èâàí Áàñàíãîâ îðêåñòðèí ¢¢ëäâðèí ÷èíðèã òåìäãë³ä, šèë èðâ³ñ ýðäìíü ´ñ³ä, ñ¢ë öàãò îðêåñòð Ñàâð Êàòàåâèí ºàðäâðò "Áóðõí-øàšíä ê´ãšìèí áåëã" ãèäã èê ÷èíðò³ ò´ñâ ê¢ö³º³ä, òàœº÷ä ê´ãšìèí äåëãðëòä ç´âò³ ò³âö³í îðóëšàõèíü òåìäãëâ. "Áàìá öåöã" ãîñóäàðñòâåíí àêàäåìè÷åñê àíñàìáëèí õóäîæåñòâåíí ºàðäà÷ Âàëåðèé Ýðäíèåâ êîëëåêòèâèã ´´íë³íü á¢ë³í³ð é´ð³â.
Ñ¢ë òàâí šèë êîëëåêòèâèí õóäîæåñòâåíí ºàðäà÷ áîëí äèðèæåð áîëš Ñàâð Êàòàåâ ¢¢ëäš³í³. Êåëí- óëñèííü ê´ãšìèã ³ð¢í³ð õàäºëš, îëíä ê¢ðãš éîâíà. Óëñèí ê´ãšìèí óë äååð øèí ¢¢ä³âðì¢äèã "Óëàí çàëà" ì´ð³í ëàóðåàò ¢¢ä³š³í³. Äàâñí šèë ýí¢í³ ºàðºñí "Áóìáèí îðí" ãèäã ê´ãšìèí íààäí èê òààñëò îëñìí. Ýí àñõí òåð ¢¢ä³âðèíü íåã ³œãèíü îðêåñòð áîëí Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà àðòèñò Êóòëàí Ìóêóáåíîâ ê¢ö³ñíü ê´ãšìèí õàëõàð óðàëàí øèí èøêäë êåãäš³õèíü ¢ç¢ëâ. À÷òà àðòèñòíð Ýäóàðä Áóðëàêîâ áîëí Êóòëàí Ìóêóáåíîâ õîéð õàìäàí õàëüìã äóä äóóëñíü éèð ñåðãìšò³ áîëâ. Õàëüìã Òàœº÷èí óëñèí àðòèñò Àðñëàí Øîâãóðîâ öóãëðñí óëñèã äîìáðèí àéñìóäàð áàéðëóëâ.
Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà àðòèñòê Äàíàðà Øàëõàíîâà äóóëñí "Ñàðèí ñàðóë" ãèäã äóí îëíà òààñëò îëâ.
Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà àðòèñò Ìåðãåí Êèì áîëí Àð ¢çãèí Îñåòèí óëñèí àðòèñò Ýäóàðä Äàóäîâ õàìäàí äóóëñí èòàëüÿíñê äóí ³ìòíä òààñãäš, íèðãñí àëüõ òàøëºàð òîñãäâ.
Îðêåñòðèí ´´íèí êîíöåðò éîñòà èê áàéðèí á³³äëä äàââ. Òóóšèííü òóðøàðò ýíä ê´äëš éîâñí öóã óëñèí íåðä çààãäâ, öóãòàºèíü ê¢íäë³ä, ê¢í áîëºíà òóñêàð á¢ë³í ¢ãì¢ä êåëãäâ. "Ê¢í àõòà, äåâë çàõòà" ãèñí ¢ëã¢ð³ð êîëëåêòèâä ¢éíðèí çàëºëäàí áàòðšàõèã ýííü ìåä¢ëš³í³. ijê³ä áîëõëà ýíòí éîñòà èíüãëëòèí êîíöåðò áîëâ. Ýíäðê äåëê³ä öàãèã äàõš, îëí ç¢ñí ê´ãšì äóíä õàëüìã ê´ãšì³í ç´âò³ êåâ³ð ¢ç¢ëš³õ êîëëåêòèâ ÷èê õààëºàð óðàëàí ç´ðš éîâõèíü òåðíü ¢ç¢ëš³í³. Õààëºíü îíüäèí öàºàí áîëòõà!
Ãàëèíà ÕÅÉ×ÈÅÂÀ
È.Ìóçðàåâàí öîêñí çóðã