Êåñã ¢éíðèã õàìöóëñí áàéð

Õóëºí ñàðèí 27-ä Ê´êò³í Ýëä³í íåðò³ Ýðäíèõí³ äóíäûí øêîëä ê¢÷ò³ ñ³³õí áàéð äàââ. Ýí ñ³³õí ºàçðò ò¢ð¢í øêîë ñåêãäñí³ 100 šèëèí ´´íèí êåðã-¢¢ëäâðò îëí óëñ îðëöâ: øêîë ò´ãñ³ñí óëñ, á³³ðí ìåä³òíð, ýê-ýöêíð áîëí ê¢íäò³ ãèè÷íð.
Ýí îí÷òà ´´í³í äàâóëõèí ´ìí áåëäâðèí èê ê´äëìø êåãäâ: ò¢ð¢í øêîëûí, ä³ê³ä äîëàí áîëí í³³ìí šèë³, äóíäûí øêîëûí òóñê àðõèâèí ìàòåðèàë øèí³ñ äèãëãäš õ³ë³ãäâ. Ýäíèã ìàäíä óðäíü Õàëüìã Òàœº÷èí àðõèâä ê´äëš éîâñí, ìàíà øêîë ÷èë³ñí Á¢¢ð÷èí Ñîôüÿ ýâð³ííü ¢ð ꢢêí³ííü, ìàíà øêîëûí áàãø ê´äëš éîâñí Äàëàí Íàì÷àí Ñâåòëàíàí ñóðâðàð õ³³º³ä îëš ´ãñìí. Ýäí éèð ò´ðñêí÷ ñåäêëò³ óëñ ãèš ìàäí òîîëšàíàâèäí. Öóã ýí ìàòåðèàëûã õàëüìã êåëí³ áàãø Ìàíõàåâà Íèíà Ãàðÿåâíà äèãë³ä áåëäñìí.
Àðõèâèí áîëí ´äã³ öàãèí øêîëûí šèðºëèí òóñê ìàòåðèàëìóäûã íåãä¢ë³ä, õ³³âðèí êåðã-¢¢ëäâð ê¢ö³º³ä, áàãøíð Áîëäûðåâà Ã.È., Ñåíãëÿåâà Ý.Ñ. áîëí Àâãàíîâà Â.Á. "Ìèíè ò´ðñêí øêîëì" ãèäã ñîíüí ïðåçåíòàö îëíà îíüãò òóñõàš, äàâñí öàãèí éîâäëìóäûã ñåð㳚, êåñãèííü ñåäêëèí ³ðóí ÷èâºñ ê´íä³â, þœãàä ãèõë³ ìàíà øêîëûí òóóšä êåñã ñîíüí, îí÷òà éîâäëìóä ó÷ðëà: "Êëàññàðí öóºàð ò´ðñêí ºàçðòàí ê´äëèé", "Øêîëûí ìèêðîôåðì", "ËÒÎ" ãèäã šèñ³í, "Îðãàíèçàöèÿ ÓÂÏ â ïîëèêóëüòóðíîé ñðåäå" ãèäã ýêñïåðèìåíò, ¡ñòèí ðàéîíä ò¢ð¢í ñåêãäñí êåëí-óëñèí êëàññ áîëí íàíü ÷èãí.
Ìàíà áàéð, çàœøàë áîëñí øêîëûí ëèíåéê îëí ç¢ñí öàãèí áè躳ñ òîãòñí ôëåøìîáàð ýêëâ. Ýí¢ã 5-8 êëàññèí 30 ºàð ꢢêä áèèëæ, öóãëðñí óëñò ìàðòãäñí áຠöàãèí äóðòà áèèºèíü òîäëóëâ. Ýí ôëåøìîá îðñ, ºàçàäûí áîëí õàëüìã óëñèí áè躳ñ òîãòâ. Ê¢÷ò³ ñ³³õí íààäí-áè îëí ꢢêä íåã ê¢í êåâò³ áèèëñèíü õ³ë³ñí óëñò èê áàéð, îìã ¢¢ä³â. "Ýäí ìàíàõíà, Ýðäíèõí³, ꢢêä!", - ãèš ê¢í áîëºí áàõòâ. Ëèíåéêèã ÷àäìã êåâ³ð áàñ ìàíà øêîë ÷èë³ñí óëñ, àíãëü êåëí³ áàãø Óëàíîâà Ë.Í. áîëí ôèçêóëüòóðèí áààõí áàãø Àíãèðîâ À.Â., äàâóëâ. Èðñí óëñèã øêîëûí äèðåêòîð Ëèäæèåâà Ç.Í., Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà áàãø Ìàíõàåâà Í.Ã. áîëí ñåë³í³ àõëà÷ Êàøàåâ Í.Ý. á¢ë³í ¢ãì¢ä³ð òîñâ.
Ôëåøìîá áèèëñí ꢢêä-ê´â¢ä ãèè÷íðèã ºàðàñíü ê´òëš, øêîëûí õîéðäã÷ äàâõðò àâ÷ èðâ. Ýíä øêîëä ê´äëñí òåõïåðñîíàëûí, çàâõîçìóäûí, æîëà÷íðèí, çàì÷íðèí áîëí áàãøíðèí, äåãòðèí ñàíãèí ê´äë³÷íðèí òóñêàð áåëäñí ñîíüí áîëí áàéí ìàòåðèàëìóäëà òàíüëäöõàâ. Èðñí ê¢í áîëºíä áàãøíð ´´íèí òåìäã á³ð¢ëš ´ãâ. Äèðåêòîðèí äàðóê Ìåíêååâà À.Ñ. áåëäñí "Ãàëåðåÿ âûïóñêíèêîâ" ãèäã º³³õ¢ëä ãèè÷íð áèéñ³í, ¢¢ðì¢ä³í ¢çš áàéðëöõàâ, øêîëûí ìóçåéä, Òóóðìšèí çàëä, ñóð÷ éîâñí êàáèíåòì¢äò³í î÷, çóðãàí öîêóëš, ñåäêëíü íåãò áàéðëš, íåãò ãåé¢ðš òàã÷ãðâ.
Ýêëö êëàññèí 30 ꢢêí-ê´â¢í ñ³³õí õàëüìã õóâö ´ìñš, êåëí-óëñèí "×è÷ðäã", "Èøêìäã" áè躳ð ýêëš, ä³ê³ä ýäí¢ð àõ êëàññèí ê´â¢ä "Šàœºðèí" áààòðìóä áîëš ºàð÷ èð³ä, àëäð äóóëâðàí ìàãòâ. Øêîëûí ýêëö òóóšèí òóñêàð áàãøíðèí ò³âñí àõð íààäí îëíä òîäëãäâ.
Çàëä ñóóñí óëñ ´äã³ öàãèí áîëí óðäê æèëì¢äèí õîéð øêîëûí á¢ë³í õàðºëòûí ãåð÷íð áîëöõàâ. ij³í³ ´ìí Ýðäíèõí³ øêîë ò´ãñ³ñí óëñ êåìá ãèõë³, õàðì ò´ðõä, ýíäð ´äð ³ìä-ìåíä á³³õ ö´´êí óëñèí íåðä çààš ÷àäõâèäí. Ýäíü: Áàëàêàåâà Öàãàíñàð Ìóêóêåíîâíà, Áåìáååâ Ãàðÿ, Î÷èðîâ Ãàðÿ Øîêàåâè÷, Ñàðàíãîâ Ýëüäÿ-Ãàðÿ Öåâäåíîâè÷. Ýäí ýð¢ë-ìåíäèí ó÷ðàð ìàíà í³³ðò îðëöš ÷àäñí óãà. Çóã òåäí³ñ áàº, ä³³í³ õ´´í Êàðàêóëüñê äîëàí šèë³ øêîë ÷èë³ñí Ì.Ê.Ñåãèçáàåâèí, È.Ý.Ñåíãëÿåâèí, Ê.Ý.Î÷èðîâàí, È.Ñ.Êàáëóíîâàí êåëñí ¢ãì¢ä õóðñí óëñèí ñåäêëä òîäëãäàä ¢ëäâ.
Îíüãàí ´ã÷, áîëºàìæòàºàð ýðäíèõí ê¢íäò³ ãèè÷íðèí é´ð³ëèí ¢ãì¢ä ñîœñöõàâ. Ýðäì-ñóðºóëèí áîëí íîìèí ìèíèñòð Ìàíöàåâ Í.Ã. îí÷òà ´´íèí ÷èíðèíü òåìäãëš, áàãøíðò Ê¢íäëëºí³ ºàøãóä á³ð¢ëš ´ãâ, øêîëä "Ôîðä" àâòîìîáèëü áåëãëš³õèã çàðëâ. Öóãòàí áàéðëš àëüõ òàøëäâ. ÀÞÐÌÎ-í Àõëà÷ Þ.Ñ.Î÷èðîâ Ýðäíèõí³ øêîëûí 100 šèëèí ´´íë³ öóãòàºèíü é´ð³º³ä, áàãøíðò ¢íò³ áåëã¢ä áîëí Ê¢íäëëºí³ ºàøãóä á³ð¢ëš ´ãñí äååð³í øêîëûí øèð³ëœä (ñòîëîâä) ºóðâí ïëàñòèêîâ òåðç ò³âš ´ãõâèäí ãèš êåëâ. Ñåäêëèí õàëóí é´ð³ëèí ¢ãì¢ä³í Ýðäíèõí³ øêîëûí ê´äë³÷íðò, á³³ðí óëñò, ñóðºóëü÷íðò ýðäì-ñóðºóëèí ³œãèí ºàðäà÷ Ýðäíèåâà Òàòüÿíà Ñàíæàðûêîâíà íåð³äâ, øêîëûí æîëà÷ À.Â. Õàðàåâèã áîëí òåõíè÷åñê ê´äë³÷ Ì. À. Àíæèåâàã áàñ Ê¢íäëëºí³ ºàøãàð à÷ëâ.
Øêîëä ê´äëš éîâñí äèðåêòîðìóäò Àíãåëèíà Ñåðãååâíà Ìåíêååâà õàíëòûí ¢ãì¢ä³í íåð³äš êåëñíü éèð ñ³í áîëâ. Þœãàä ãèõë³ ê¢¢í³ êåñèã ìåäëºí - öåöí³ òåìäã. Õ´ð ºàð šèëä çàâó÷, äèðåêòîð, áîëš ê´äëš éîâñí Òàòüÿíà Áîêòàåâíà Õàðàåâàí òóñê ¢ãì¢ä ñåäêëäíü ê¢ð÷, òààñëò îëâ, òåð þœãàä ãèõë³ Òàòüÿíà Áîêòàåâíàã îëí ñóðºóëü÷íü, ¢¢ðì¢äíü éèð ê¢íäëí³. Ýí ºàðäà÷ õ´ðí šèë õîîðàí øêîëûí íàéí šèë³ ´´í òåìäãëñèã òîäëàä, óðäíü äèðåêòîð ê´äëš éîâñí Ìàõìóäîâ Ñ.Ñ., Äàëàåâ Í.Á.,Èðòåëåóîâ Ð.Ã., Öåäååâ Í.Ý-Ã., Ìàíäæèåâ Ã.Á., Òîìàíîâ Ï.À., Ïåòüêèåâ Ê.Á., Êàøàåâ Í.Ý., Ëèäæèåâ Ä.Ì. - öóã ýäí³ íåðä êåëš, äèðåêòîð ê¢¢í³ äààâðòà ê´äëìøèã àéòà êåâ³ð ê¢ö³š éîâñèíü òåìäãëâ.
¥´íèí áàéðèã òîâ÷ëš, ìàäíäàí ýœêð, ò´ðñêí÷ ñåäêëò³ ê¢í, áàãø, "Ò´ðñêí øêîëì" ãèäã àêöèí ºàðäà÷ Óëàíîâà Ë.Í. ýðäíèõí³ øêîë ÷èë³ñí öóã óëñò õàíëòàí ´ðãš, òåäí³ öóãëóëñí ì´œã³ð àêòîâ çàëûí ò´ë³ 55 òîõàâ÷òà ñàíäë, 3 ïëàñòèêîâ òåðç, 70000 àðñëœãà ê´ãšìèí îáîðóäîâàíü, øêîëûí íåãäã÷ äàâõðò ´äã³ öàãèí ¢¢äí õóëäš àâãäâ ãèš çàðëâ.
Øêîëûí äèðåêòîð Ëèäæèåâà Ç.Í. ñóðºóëü÷íðò, ä³ê³ä îíö õàíëòàí "Ýðäíèåâñêèé" ÑÏÊ-í ºàðäà÷ È.Ñ. Ìàíõàåâä ´ðãâ, þœãàä ãèõë³ ýäí øêîëûí õîéðäã÷, ºóðâäã÷ äàâõðò äåëãñí ëèíîëåóì õóëäæ àâ÷ áåëãëâ. Õ´´ííü öóã ãèè÷íðèí òîîâð, àø ñ¢¢ëäíü áàéðèí ôåéåðâåðê áîëâ. Òèèãš îí÷òà ´´íèí í³ð-íààäí öóã óëñò òîäëãäàä á³³õíü ëàâòà

Çîÿ ËÈÄÆÈÅÂÀ,
¡ñòèí ðàéîíà Ýðäíèõí³
äóíäûí øêîëûí äèðåêòîð