Áèé ¢êäã, íåðí ¢êäãî

Îäàõí áè òàœº÷èí ñóðºóëü÷íð äóíä çàðëãäñí "Ñëàâà òåáå, ñîëäàò!" ãèäã í³³ð¢ëš áè÷ëºí³ ìàðºàíä îðëöàä, 2-÷ îðì ýçëë³â. Ýí òàœº÷èí ìàðºàíä îðëöñíäàí áè áàéðòà á³³í³â, þœãàä ãèõë³ òåð¢íä áîñõãäñí ò´ð íàìàã èê³ð ñîíüìñóëâ. Ò´ðñê³í õàðñëºí, õàëüìãèí íåð³í ´´ä³í á³ðëºí, ´ñ³ä-áîññí ºàçðòàí äóðòà áîëëºí - ê¢í áîëºíà ê¢ñë áîëõ ç´âò³. Ìàíà áè÷êí Õîøóä ñåë³íä ª³ð³í Ïàâëûí íåðèã èê-áຠóãà öóºàð ê¢íäëš, ³ð¢í³ð õàäºëš éîâíà. Ýí¢íë³ áè õàìäàí íåã óóëüíöä ´ñ³ä-áîñëàâ, íåã øêîëä ñóð÷ éîâëàâèäí.
ª³ð³í Ïàâåë Õîøóä ³œã³, ìë àðâíà à÷ ê´â¢í á³³ñìí. Ýê-ýöêíü ìàíà ñåë³í³ øêîëûí áàãøíð áîëíà. Áîðèñ Øîðâàåâè÷ ê´ãšìèí áàãø, ²ð³ñ³í ñóðºóëü-ýðäìèí à÷òà ê´äë³÷. Âàëåíòèíà Ïàâëîâíà áîëõëà îëí šèëä³í ýêëö êëàññèí áàãøàð ê´äëñìí, îäà à÷òà àìðëºíä ºàðñí á³³í³. Áè÷êí³ñí àâí Ïàâåë öóã íààäê ê´â¢ä³ñ éèëºðäã á³³ñìí, íîìºí çàœòà, ñóðºóëüäàí ºàâøóí, ÷àœº-÷èèðã, äó-áèèä áîëí ê´ãšìä äóðàí ´ãñí áèëãò³ ê´â¢í áèë³. 1987 šèëä 1-÷ êëàññò îðàä, øêîëàí ò´ãñ³ñí³ õ´´í Ï.×îíêóøîâèí íåðò³ ê´ãšìèí ó÷èëèùä õàëüìã óëñèí çåâñã¢äèí ³œãä ñóðñìí. 2000 šèëèí áàð ñàðëà Ïàâåë öåðãò ìîðäâ. Öåðã³ ñóðºóëÿí ò¢ð¢ë³ä ²³äðõí áàëºñíä ñóðëà, äàðóíü Äàãåñòàíà Êàñïèéñê áàëºñíä òóñàä, ýöê ààâ õîéðàí äóðàºàä ìîðôëîòä öåðãèí õààëºàí ýêëñìí. Õàìäàí öåðãëš éîâñí ¢¢ðì¢äíü òîäëñàð, öåðãèí ñóðºóëüíü àìðàð äàâñí áèë³. Ãîðÿåâèõí óœã-òîõìàðí òåœãñèí ôëîòä öåðãëš éîâñìí, òåã³ä áàñ òèèã³ð³í òóññíäàí Ïàâåë áàéðòà áèë³.
Òåìäãëõ³ñ, Ïàâåë îëí ç¢ñí çåâñã òàòäã áèëãò³ á³³ñìí. Ãàðìà òàòõ, ãèòàð öîêõ, ì´ðí õóóð áîëí íàíü ÷èãí çåâñã ýí ºàðòàí àâ÷ ÿìàðàí áîëâ ÷èãí ê´ãšì íààäàä, àéñèíü ºàðºäã áèë³. Òåð ò´ë³ä öåðãëš éîâñí âçâîäòàí Ï.Ãîðÿåâ "âàëòîðíèñò" áîëš öåðã³ îðêåñòðò íàà÷ éîâñìí.
2002 šèëä Äèèëâðèí ´äðèí áàéðèí êåðã-¢¢ëäâðò Êàñïèéñê áàëºñíä öåðã³ ïàðàä áîëšàñí êåìä òåððîðèñòè÷åñê éîâäë ó÷ðñíà àøò ìàíà íåã ºàçðà ê´â¢í Ïàâåë Ãîðÿåâ ³ìí³ñí õàºöâ. Ýí çîâëœãèã êåä¢ öàã äàââ ÷èãí îëí ³ìòí, òåð òîîä Õîøóä ñåë³í³ óëñ, êåç³ä ÷èãí ìàðòøãîâèäí. Àðâí òàâí šèë õîîðàí ó÷ðñí àþë ýê-ýöêäíü, îëí òàíüë-¢çë óëñò, ýëãí-ñàäíäíü ç¢ðêí³ ´âäê¢ð áîëš ¢ëäâ.
Áຠ䢢âð íàñíäàí ñ³³º³í õ³³ñí ª³ð³í Ïàâåë ìàíà ñåäêëä ì´œêðâ, ýí¢í³ íåðèã áèäí ³ð¢í êåâ³ð õàäºëš éîâíàâèäí. 2003 šèëä ìàíà øêîëûí áàãøíð ñóðºóëü÷èííü ñàíëä íåð³ä³ä, "Äóóíä áè ì´œêðõâ!" ãèäã ñàëäñèí äóóíà ôåñòèâàëü á¢ð䳚 äàâóëâ. Òàœº÷èí îëí ñåë³ä³ñ áîëí Ýëñò³ñ êåñã ýë÷íð îðëöš, Ïàâëûí ñàíë òåâ÷š, ñàëäñèí äóóºàí ýí¢íä íåð³äñìí. Ò¢ð¢í ôåñòèâàëüä èíüã¢äíü, àõíð-䢢íðíü îëàð öóãëðš èðñìí. "Áèé ¢êäã, íåðí ¢êäãî", ãèš õàëüìã ¢ëã¢ðò êåëãääã³ð, ýí êåðã-¢¢ëäâ𠪳ð³í Ïàâëûí íåðí ìàðòãäøãîã èë ¢ç¢ëâ. Ìèíè òîîëâðàð áèäí èèì ê´â¢ä³ñ ¢ëã¢ð àâõ ç´âò³âèäí. Äîðàñ ´ñ÷ éîâõ áàº÷óä ýâð³ êåðã³ðí, ò´ðñêí÷ ñåäêë³ðí ýâð³ ºàçð-óñíäàí äóðòà áîëšàõàí ìåä¢ëš, Ò´ðñê³í õàðñõä áåëí á³³õ³í ¢ç¢ëõ ç´âò³âèäí ãèš ñàíšàíàâ. Ýí àõð í³³ð¢ëš áè÷뺳í ñåäêë³ñí ºàðñí ø¢ëã³ð ò´ãñ³õ³ð ñåäë³â.
Áèëãò³ ê´ãšì÷ Ïàâåë
Áààõí íàñíäàí éîââ÷.
Á³³ðí³ñí ìîðäš öåðãë³ä,
Áààòð áîëš ì´œêðâ÷…
Õàìà éîââ ÷èãí, ¢¢ðì¢ä,
Õàëüìãèí íåð³í äóóäóëõìí!
Õ³³ðò³ Ò´ðñêíä³í öåðãëš,
Õàëüìã Òàœº÷àí äåëãð¢ëõìí!
Ñàíëûíü ´ðê-á¢ëäíü,
Ñåäêëíü š´´ëð¢ëš ¢ëäã,
ѳ³íè îðíä ò´ðš,
Ñàð áîëš ¢çãäã!
Àíäðåé ×ÀÃÐÀÍÎÂ,
Õîøóä ñåë³í³ øêîëûí 11-÷ êëàññèí ñóðºóëü÷