Ïóäæà - öóã óëñèí õ´â-šèðºëä òóñëõ Õàëüìãèí øàší ëàìèí óò íàñ 碢ëºíä íåð³äñí øàšíà éîñðõë äåêàáðèí 19-ä ê¢ö³ãäõìí

Áóðõí Áàãøèí Àëòí ñ¢ìä ýí šèëèí äåêàáðèí 19-ä øàšíà èê éîñðõë - ïóäæà ãèäã íåðò³º³ð ê¢ö³ãäõèí òóñêàð áèäí óðäíü 糜ãëë³âèäí. Èèì éîñðõë èê ÷èíð 碢í³. Îí÷òà éîâäëëà èðëö¢ëš êåãäí³. Îþíè áàãø áîëí òåð¢í³ ñóðºóëü÷íðèí õîîðíäê çàëºëäàã óëì 㢢ä¢ëõ³ð, øàšíà íîìèã äàñëºíä ³ìòèã îëàð îðëöóëëºíä, öàºàí ñåäêëèí êåðã-¢¢ëäâðì¢ä óëì èê äåëãðëò àâ÷, ³ìòí³ šèðºëä áàò îðì ýçëòõ³ ãèñí ê¢öëò³º³ð øàšíà èèì éîñðõë ê¢ö³ãäí³.
Õàëüìãèí øàší ëàìèí óò íàñ 碢ëºíä ýííü íåð³äãäš³í³. 26 šèë õîîðàí Äàëà ëàìèí ãåã³í³ åâ³ë³ð Õàëüìãèí áóääèñòíðèí Íèèö³ã Òýëî Òóëêó ðèíïî÷å òîëºàëñìí. Òåð öàãàñ àâí òàœº÷ä áóðõí-øàšíà íîì òàðõàëºíä ÷èäë³í öàãàí, ìåäðë³í í´´ëãî øàší ëàì öåðãëš éîâíà. Ýí öàãèí éîâóäò òàœº÷ä øàšíà íîì äåëãð³ä, ñåë³ä³ð õóðëìóä, ñóâðºóä òîñõëºíà, ì´ðã¢ëèí ãåðì¢ä ñåêëºí³ ê´äëìø êåãäâ. Øàšíä ø¢òäã óëñ íîìä îðš, êåðãò³ íåã çààâð àâ÷, òåð¢ã³ðí šèðºëä³í ºàðäâð êåš, ì´ðãš çàëüâðõ òààëòà áîëñíä øàší ëàìèí à÷íü éèð èê.
²ìòíä øàšíà íîìèã ÷èê öåâð á³³äëäíü ê¢ðãñí äååð³í, Õàëüìãèí øàší ëàì ìàðòãäñí øàšíà êåñã àâúÿñìóä ñåðã³ëºíä, òåäíèã ä³êí³ñ šèðºëä áàòëëºíä ç´âò³ ò³âö³í îðóëâ. ¥âêíðèí àâúÿñìóä øèí³ñ šèðºëä îðóëšàõèíü, áàº÷óäò öàãøàâäûí ñóðºìš ´ãëºíä èê êèëìš ´ã÷³õèíü ³ìòí òààñíà. Õóðë, ñóâðºí ñåêãäí¢ àëüäíü áîëâ÷í øàší ëàì îðëöš, øàšíà ¢¢ëäâðèã ºàðäš, ãåëœã¢äë³ õàìäàí öóã òîîòûíü øàšíà çîêàëàð êåí³. Ýííü áàñ ³ìòí³ ê¢íäëëº îëíà.
Õàëüìãò øàšíà íîì éîñíäàí ñ³í äåëãðëò àâñíä øàší ëàìèí èê à÷-òóñ á³³í³. Óðäê šèëì¢äò Õàëüìãèí áóääèñòíð øàší ëàìèí óò íàñíà ò´ë³ ïóäæà øàšíà éîñðõë áàñ ê¢ö³š éîâëà. Ýí šèë èèì øàšíà ¢¢ëäâð ê¢ö³õ ñåäâ³ðèã Šååšèõí³ ³œãèí ³ìòí ºàðºâ. Ýäí³ ñåäâ³ðèã Öóòõëœ õóðëä ä´œí³ä, ÿìàðàí ´äð êåõë³ ñ³í áîëõíü éè뺚 àâãäñìí.
Òåðíü òåã³ä äåêàáðèí 19 áîëš ºàðâ. Öóã õàëõàðí òààñòà ýí ´äð Õàëüìãèí öóã ³ìòí Òýëî Òóëêó ðèíïî÷åí óò íàñ 碢ëºíä íåð³äñí ïóäšà øàšíà éîñðõëä îðëöõìí. Òàœº÷èí ³ìòí³ñ íàíü òàëäàí ºàçðò á³³äã îëí õàëüìãóä ýí êåðã-¢¢ëäâðèã ä´œíš, ì´ðã¢ëä îðëöõ ñåäêë³í ìåä¢ëš³í³. Òàœº÷èí ìåš³ ºàòö ÷èãí ýâð³ öóöðëòàí óãà ¢¢ëäâð³ðí øàší ëàì îëí óëñèí òààñëò îëñìí.
Õàëüìãèí øàší ëàì ²ð³ñ³ä, Ìëä, ÑÍÃ-í íóòãóäò Äàëà ëàìèí ãåã³í³ ê¢íäò³ ýë÷ áîëñíü òåã³ä éèðèí éîâäë áèø. Ýíòí øàšíà íîì äåëãð¢ë뺳ð, óëñèí õîîðíäê çàëºëäàã áàòðóëëºàð Òýëî Òóëêó ðèíïî÷å êåš³õ èê ê´äëìøèã ¢íëñí éîâäë áîëšàíà.
Ïóäæà ãèñí éèð í³ðí áîëí èê äààâðòà øàšíà éîñðõë áîëšàíà. Áóðõí Áàãøèí Àëòí ñ¢ìèí àäìèíèñòðàòîð Éîíòåí ãåëœãèí êåëñ³ð, òåð¢ã ê¢ö³ëºíä øàšíà èê ÷èíð 碢ëºãäí³. Áóðõí Áàãøèí öîãöèí, êåëí³ áîëí óõàíà ÷èíðò³ òåìäãíü áîëã÷ òîîò ì´ðã¢ëä îëçëãäíà. Áóðõí Áàãøèí ê´ø³, íîìòà ºàð áè÷ìð, ñóâðºí, òåð ìåò óò íàñ çàÿäã áóðõäûí ä¢ðì¢ä, ×àêâàðòèí (Äåëê³í ýçí³) äîëàí ¢íò³ òåìäã, í³³ìí ¢íò³ êåãäëì¢ä, ê¢ö³ìšèí, áîëí àìóëœ-ìåíä šèðºëèí í³³ìí éèëºë òåìäã¢ä, òàâí ç¢ñí ýä, áóóäÿí 碢ò³ òîîò (è÷ì³í, òóòðº, öàºàí áóóäÿ, ôàñîëü, ãîð÷èö, çàðì), öåöã³ñ, êåâñì¢ä, äàðöãóä, øèí õóâöí áîëí íàíü ÷èãí òîîò ì´ðã¢ëèí éîâóäò îëçëãäíà. Îëçëãäšàõ òîîò áîëºí ýâð³ ÷èíðò³ áîëñí äååð³í óò íàñ 碢ëºíä òóñëäã åâ³ëò³ áîëíà.
Áóðõíà íîì òàðõàšàõ Áàãøèí óò íàñèã äóðäëºíä ì´ðã¢ë èê ÷èíð 碢š, Áàãøèí áîëí ñóðºóëü÷íðèí õîîðíäê çàëºëäàºèíü óëì áàòðóëíà. Òåðíü òåã³ä éèðèíä³í šèðºë ÿñðëºíä, øàšíà íîì áàòðóëºíä òóñëíà. Ïóäæà êåš³õ éîâóäò ãåëœã¢äèã äàõš, ì´ðã¢ëä èðñí óëñ ÷èãí íîì óìøš ÷àäšàíà. Òåð¢í³ ò´ë³ õàëüìã áîëí îðñ êåë³ð áàðëãäñí íîì áåëäãäñí á³³í³.
Øàšíà ýí éîñðõëä Ìëûí ãåëœã¢ä, Ìîñêâàí, Ñàíêò-Ïåòåðáóðãèí, ²ð³ñ³í íàíü ÷èãí áàëºñäàð á³³õ áóääèñòíð îðëöõìí. Õàëüìã Òàœº÷èí 13 ðàéîíà áîëí Ýëñò áàëºñíà ýë÷íð áàñ óò íàñ äóðäëºíà éîñðõëä îðëöõìí.
Áóðõí-øàšíà íîìèí êå糜ê àâúÿñàð áîëí çîêàëàð êåãäõ óò íàñ äóðäëºíà éîñðõë Áóðõí Áàãøèí åâ³ëä ê¢ðòõ òààë ´ã÷³í³. Õàëüìã îëí ³ìòí îþíè Áàãøòàí áîëí ºàðäà÷äàí - øàší ëàìäàí óò íàñ äóðäàä, öóã óëñèí àìóëœòà áîëí õ´âò³ šèðºëèí ò´ë³ ì´ðãõìí.
ÓØÊÀÍÀ Ñóâñí