Íîìòíð øèíšëëò³í öààðàíäíü ê¢ö³õ

Øèäð Ýëñòä áîëñí âîñòîêîâåäåíÿ íàðò - äåëê³í ôîðóìèí éîâóäò ÷èíðò³ éîâäë ó÷ðâ: Õàëüìã ãîñóíèâåðñèòåòèí, ²ð³ñ³í Íîìèí Àêàäåìèí èíñòèòóòìóäûí áîëí ºàçàäûí îðíà âóçìóäûí íîìòíð 2019 šèëä øèíšëëòèí ê´äëìø õàìöó ê¢ö³õ êîëëåêòèâñ á¢ðä³ëºí³ áîëí âîñòîêîâåäåíÿ îíö ÷èíðò³ ò´ðì¢ä³ð í´êöëòëºí³ òóñê áîîöà áàòëãäâ.
Ýëñòä 2017 šèë Õàëüìã ÃÓ-í óë äååð "Îëí õàëõèí õàìöó ýêñïåäèö êåëºí³ Íàðò - äåëê³í íîìèí öóòõëœ" òîãòàãäëà, òåð êåìä õàìöó ê´äëìøèí òóñê ò¢ð¢í òèèì áîîöàñ áàòëãäëà. Öóã òåð äîêóìåíòñ íîìèí øèíšëëòèã óëì ´´ä³í êåìš³íä ê¢ö³š, õàìöó øèíšëëò³í 㢢ä¢ëš, íîìòíð õîîðíä çàëºëäàã áàòðóëëºíà ñ³í òààë òîãòàëºíä èê íèë÷³í ê¢ðãë³. Òèèì ñ³í àøò ýäí ê¢ðõ ãèš íîìòíð ýâð³í ÷èãí ê¢ë³š³ñí óãà áîëõ, áîëâ øèíšëõ ñîíüí ò´ð, í´êöëòõ ñåäêë, ñ³í òààë á³³õë³, ê¢ö³ìš á³ðš áîëšàíà ãèš ò¢ð¢í õàìöó ¢¢ëäâðèí àøèíü äèãëš ôîðóìä îðëöà÷íð òîîëâðàí êåëâ.
Òåð¢í³ òóñêàð ÐÀÍ-à äåëê³í ëèòåðàòóðèí èíñòèòóòûí ³œãèí ºàðäà÷, íåðò³ íîìò Âëàäèìèð Êëÿóñ èèãš êåëâ: "Øèíšëòòèí àêàäåìè÷åñê êåìš³í êåñã õîëâàíä ´ñâ. Òåð ìåò óëëã÷, äåëê³í íîìëà èðëö³ò³ öóã õàìöó òîñâèí ÷èíðíü ´´äëâ. Òåã³ä ÐÀÍ-à èíñòèòóòìóäûí, Õàëüìã ãîñóíèâåðñèòåòèí áîëí ºàçàäûí îðíà âóçìóäûí, íîìòíðèí í´êöëò òèèì ´´ä³í àøò ê¢ðñí éîâäë ýí ìàíà õàìöó ¢¢ëäâð èê òóñòà áîëšàõèíü ìåä¢ëš³í³.
Òåð ìåò ÐÀÍ-à Ìîñêâàí áîëí Ñàíêò-Ïåòåðáóðãèí èíñòèòóòìóäûí áîëí ðåãèîíìóäûí âóçìóäûí, ºàçàäûí îðíà íîìòíð àðº-÷èäë³í õàìöóëàä, õîîðíäàí óëì ´ðã³ð äàìøëòàðí, íîìèí ê´ðœã³ðí õóâàëöš èê ê¢ö³ìšä á³ðâ.
Áຠíàñòà íîìòíð âîñòîêîâåäåíÿ ò´ð³ð óëì ñîíüìñäã áîëâ. Õàìöó øèíšëëò, éîâëº, ýêñïåäèö ê庳ä, äîðä ¢çãèí êåñã êåë, òóóš, òåäí³ õîîðíäê çàëºëäà øèíšëš áèäí íîìèí óëì èê èëäêë êåš ÷àäõâèäí. 2017 šèëä Ýëñòä áàò óë ò³âãäâ, õàìöó ýêñïåäèö êåëºí³ íàðò - äåëê³í öóòõëœ Õàëüìã óíèâåðñèòåòèí óë äååð òîãòàãäëà, òåðíü õàìãèí ñ³í óë-ñ¢¢ðèã ìàíà í´êöëòèí ò´ë³ ¢¢ä³ñìí, îäà ìàäíä òåð ñ³í òààëûã îëçëš óëì ã¢í, ´ðãí øèíšëëò êåõ êåðãò³".
Èèã³ä ýí ´äð Õàëüìã óíèâåðñèòåòèí, Ìëûí Õîâäñê óíèâåðñèòåòèí, Âàðøàâñê óíèâåðñèòåòèí, Êèòäèí ¥âð Ìëûí óíèâåðñèòåòèí áîëí Õàêàññê óíèâåðñèòåòèí õîîðíä äîðä ¢çãèí êåëí-óëñèí ôîíåòèêèí ò´ð³ð õàìöó øèíšëëò³í 2019 šèëä öààðàíäíü êåõ áîîöàí áàòëãäâ. Æèë áîëºí òèèì áîîöàí øèíð¢ëãä³ä, áàòëãäàä á³³õ, êåñã îðí-íóòãèí íîìòíð áîëõëà Õàëüìã óíèâåðñèòåòèí óë äååð á¢ðä³ñí êîìïëåêñí ýêñïåäèö êåëºí³ íàðò - äåëê³í öóòõëœãèí òóñê áîîöàºàð ò¢øã êåš õàìöó êîëëåêòèâñ á¢ð䳚 ¢¢ëäõ.
Òåð ìåò õàëüìã óëñèí í¢¢äëèí ýäë-àõóí ò´ð³ð øèíšëëò êåõèí ò´ë³ Õàëüìã óíèâåðñèòåòèí, Ìëûí áîëí Êèòäèí âóçìóäûí íîìòíð áîîöà áàòëâ. Ìàíà êåëí-óëñèí òóóšèí áîëí ýòíîãðàôèí òóñê êåñã òîîòûã èëäêõ àðº ýí ´ðãí í´êöëò ´ãõíü ëàâòà.
ijê³ä äîðä ¢çãèí êåëí-óëñèí ôèëîñîôèí, ´´ðä áîëí íàíü ÷èãí êåëí-óëñèí áè÷ìðèã, ãðàììàòèêèã øèíšëëºí³ ò´ð³ð íîìòíð áîîöàºàí áàòëàä, í´êöëòèí ýâ-àðºàí, ç´ð¢ëëò³í èëäêâ. Øèí á¢ðäñí õàìöó êîëëåêòèâñèí íîìòíðò, ºàðäà÷íðò Õàëüìã ÃÓ-í ðåêòîð Áàäì Ñàëàåâ õàíëòàí ´ðãâ. Õàìöó ê´äëìø ñ³í àøòà áîëâ, öààðàíäíü ´ðã³ð í´êöëòš, óëì ´´ä³í ê¢ö³ìš á³ðòí. Òàíà õàìöó ¢¢ëäâðèã Õàëüìã ÃÓ-í ºàðäâð ôèíàíñèí õàëõàð ä´œíõ ãèš ðåêòîð òîâ÷ëâ. Òèèì êåâ³ð íîìòíðèí îëí õàëõèí í´êöëò øèí êåìš³íä ºàð÷, óëì ñ³í àøòà áîëõíü ëàâòà.
Ò¡ÐÂ²Í ªóíà