Ачнр-зеенртән йоста үлгүр-бахмҗ

23-12-2020, 16:22 | Общество, Таңһчин зәңгс

75 җилин туршарт хөн сарин 9-д Диилврин өдр болна. Эн өдрт мадн Төрскән харсгч Алдр дәәнә орлцачнриг йөрәнәвидн. Фронтд йовсн салдсмуд әмән әрвллго дәәлдҗ йовла. Тылд көдлҗәх күч-көлсчнр цугтан чидлән нөөлго көдлв. Дөрвн җилин туршарт эдн Диилврин өдриг өөрдхҗ йовсмн.
Тедн дунд мини элнцг наһц аав билә. Дорҗин Иван мини экин наһц аав болдмн. «Усна экн булг, күүнә экн наһцнр», гиҗ кезәнә келчксн хальмг үлгүр бәәнә. Эн күүнә җирһл нанд болн мини элгн-саднд оньдин үлгүр болдмн.

Мини элнцг наһц аав Дорҗин Иван хулһн сарин 15-д 1929-ч җилд Хальмг АССР-ин Приволжск улусин Богорда селәнд (өдгә цагт Әәдрхнә мүҗин Наримановск район) төрлә. 1942-ч җилд арвн һурвта көвүн Әәдрхн – Кизляр төмр хаалһин тосхлһнд орлцла. Элнцг наһц аавм 2-ч болн 3-ч тосхлһна һазрт төмр хаалһин Линейная станцин болн магистральн һазрин тосхлһнд көдлҗ йовсмн. Мөрн тергәр эн ус болн тосхлһна материал зөөдг билә. Кергтә цагт төмр хаалһ тосхлһна төлә, диилврин төлә һаӊ халунд чигн, киитнд чигн ик-бичкн уга көдлмшән кедг бәәҗ. Эдн өрүн эртәс авн нарн суутл көдлдг бәәсмн. Цааранднь мини элнцг аавин җирһлд тууврин цаг учрв. Өрк-бүләрн эн Красноярск крайин Назаровск района Зверево нертә селәнд бәәһәд, олн зүсн көдлмш кедг бәәсмн. Көдлн бәәҗ, элнцг наһц аавм 1953-1954-ч җилмүдт агрозоотехническ курст сурад, «сән» гидг темдгәр шүүвр өгсмн. Тер цагас авн элнцг наһц аавм йоста тракторист болсмн. 1953-ч җилд элнцг наһц аавм эврәннь өрк-бүлән өндәлһсмн. Сиврин хөөн 1964-ч җилд Әәдрхнә мүҗин «Астраханский» совхозд эн механизаторар көдлсмн. Элнцг наһц аавм көдлмштән йир шунмһа билә, социалистическ дөрлдәнә дииләч болад, эн района 30-гч болн Әәдрхнә мүҗин 15-ч партийн хургин төләлгч (делегат) болсмн.
1976-ч җиләс авн элнцг наһц аавм Яшкулин района «24 съезд КПСС» нертә совхозд тракторист-машинист болҗ көдллә. Наснаннь туршарт эн сәәнәр, седклән өгч көдлдг бәәсмн. Элнцг наһц аавм олн һашгудар ачлгдла. 1986-ч җилд эн Хальмг АССР-ин селәнә эдл-ахун «Ачта механизатор» гидг цол зүүсмн.
1988-ч җилин мөрн сарин 22 элнц наһц аавм СССР-ин ВДНХ-д орлцсмн. Эн Цугсоюзин механизатормудын марһана дииләч болсмн. Элнцг наһц аавм Күндллһнә дипломар болн «Москвич-412» гиигн машиһәр ачлгдсмн. Тер җилд элнцг наһц аавин тускар таӊһчин «Хальмг үнн» газетд «Дамшлтта тракторист» гидг статья барлгдла.
Элнцг наһц аав элнцг наһц ээҗ хойр тавн үрән өскәд, ачнр-зеенртә болад, җичнрән чигн үзсмн. Мадн цугтан оньдин эднә тускар саннавидн, эднә җирһл маднд үлгүр болна, юӊгад гихлә элнцг наһц аав-ээҗ хойр Әәдрхн – Кизляр төмр хаалһин тосхлһнд орлцла. Сиврт тусад, күнд цаг дааһад, олн җилдән күүкдтән, ачнр-зеенртән түшг болсмн.

Үлмҗин Айта,
Яшкулин района Улан-Эргин дунд сурһулин 10-ч әңгин сурһульч
(багшнь ДОЛГАН Баира)

Ачнр-зеенртән йоста үлгүр-бахмҗ

Видео