Орн-нутгин тууҗан медхмн

07-09-2021, 14:35 | Общество

Одахн, һаха сарин нег шинд, Медрлин өдрлә Әрәсән Президент Владимир Путин Владивосток балһснд цуг орн-нутгас ирсн сурһульчнрла харһв. Эн күүндвр «Океан» бичкдүдин амрлһна төвд болв. Энд Цугәрәсән сурһульчнрин «Ик завср» марһана дииләчнр цуглрҗ орн-нутгин толһачла күүндвр кев.

Хамгин түрүнд энд тууҗин тускар күүндвр һарв. Яһад гихлә тууҗ гуманитарн кесг номиг негдүлнә, түүнә һоллгч хүвнь болна, тууҗар түшг кеһәд, мана урдкин эндүг илдкҗ, иргчин чик хаалһ йилһҗ авч болҗана гиҗ орн-нутгин президент заав. Кесг дәәнә, 1917-ч җилин Октябрин хүвсхлин, түүнә хөөн болсн иргнә дәәнә, Советин Союз уурулгдсна ашт мана орн-нутг кесг һару үзв, кемр тууҗин йовудт тиим ик һару эс үзгдсн болхла, ода Әрәсәд эс гиҗ Советин Союзд 500 сай күн бәәх бәәсмн.
Тиим ик орн-нутг өдгә цагт экономикин, социальн салврин болн нань чигн нәрн төриг амрар күцәҗ, делкәд улм өөдән орм эзлҗәх бәәсмн. Тегәд, Владимир Путинә келсәр, тууҗ маднд кезә чигн цецн ухана, эндүг чикллһнә эс гиҗ түүнәс иргчдән гетллһнә сән сурһмҗ өгнә, терүг мартлго, җирһлин йовудт өргнәр олзлх кергтә гиҗ күүндврин йовудт орн-нутгин толһач заав.
Тиигчкәд тууҗиг бүклдән медсн деерән, эврә бичкн төрскнә, селәнә, балһсна, региона тууҗиг улм нәрнәр шинҗлх кергтә. Үлгүрнь, Хол Дорд үзгин һазриг шинҗлхин, терүг Әрәсән үлмәд орулхин төлә кесг цергә улс, номтнр, зуульчнр әмән, чидлән әрвллго үүлдҗ йовсмн, нааран нүүҗ ирсн йирин әмтн чигн эн һазриг Әрәсән ханьд хадһлхин кергт ик тәвцән орулсмн. Мана өвкнр Сиврин, Хол Дорд үзгин һазрас Иҗлин көвә тал нүүҗ йовад бас эн кергт нилчән күргҗ, Әрәсән һазриг хортнас харсҗ йовсмн.
Мана өвкнр тер цагт бас эврә өрк-бүлин, нутгин, әәмгин тууҗиг хадһлхин төлә неквр тәвҗәсмн. Иигәд хальмг күн болһн эврә долан үйән медх зөвтә бәәсмн. Тер авъясиг орн-нутгин толһач бас магтв, яһад гихлә бидн мана элгн-садна, төрскн хотна, әәмгин, таңһчин тускар улм ик тоот медҗ төрскн һазртан улм итклтә болнавидн, яһад гихлә седклд өөрхн юмн кезә чигн эңкр, чееҗин киләсн болна, түүнд седклән, дуран йостаһар өгдг болнавидн.
Тегәд сурһмҗин эн көдлмшиг, «Мини бичкн төрскн» гидг марһаг цааранднь өргҗүлҗ дигтә-даратаһар бүрдәх кергтә, тиим кевәр бидн төрскнч седклтә, орн-нутгтан итклтә бичкдүдиг болн арвтнриг өскхвидн, мана таңһчин сурһульмудт эн туст хоршасн дамшлт баһ биш, сурһульчнр тиим авцта Цугәрәсән марһаст орлцҗ диилвр бәрнә.
Талдан олн-улсин авъясиг медлһн бас туста болна, тиим кевәр кесг орн-нутгла сән хәрлцә бүрдәҗ болҗана. Зуг США хөрн җилдән Афганистанд цергән бәрәд, орн-нутгин делгрлтиг түргдүлхәр, терүг болн Өөрхн Дорд үзгин орн-нутгудыг эврә үлмәд орулхар, тенд эврә даҗрлһан чаңһахар седҗәсмн.
Болв тиим ик аһута үүлдвриг Афганистана олн улсин тууҗиг, авъясиг, сойлыг, тууҗиг оньгтан авад күцәх кергтә бәәсмн, зуг США-н һардвр тер төрмүдт оньган өгчәсмн уга, аштнь хойр орн-нутгин хоорнд нөкцлт делгрҗәсмн уга. Америкин йоснд, түүнә эврә сә хәәсн үүлдврт дурго цергә улс сөрлцәһән икдүләд йовсмн, аштнь эдн диилвр бәрсмн, США-н салдсмуд болхла зер-зевән үлдәһәд орһх зөвтә болв. Тиигҗ талдан һазрас һардх, бүкл орн-нутгин олн улст уха заах седкл бүтсн уга. Тиим эндүтә үүлдвр ямаран чигн сән ашт күргсн уга гиҗ В.Путин ашлвр кев.
Күүндврин йовудт сурһульчнр талдан чигн кесг сурвран президентд өгв, экологин болн түрү-зүдүтә нань чигн төрәр тодрха күүндвр кеҗ селвгән өгч, дааврта хәләцән үзүлв. Итклтә үүрмүдән бичә марттн, тедн таднд дөң болх, төрскн һазртан итклтә бәәтн, дәкҗ тиим һазр уга гиҗ президент сурһульчнрт күүндвриг товчлҗаһад дурдв.
ҖААХАН Бадм

Видео