Эрмдгтә улсин җирһлин таал ясрулхар

Гем келҗ ирдго гидг. Кесг улс олн зүсн учрар өвчн учрад, зеткртә йовдлла харһад, бийән асрҗ чаддг арһ уга болна. Элгн-саднь тиим улст нүдн-амн болад, дөңгән күргҗ арднь орҗ хәләнә. Болв гемтә-шалтгта улст олна бәәдл-җирһлд орлцҗ, талдан әмтнлә харһҗ, билг-эрдмән үзүлҗ, арһ бәәхлә көдлмш олҗ авх кергтә. Эрмдгтә улсин төрмүд хаһлҗ, эдниг хамцулхин төлә олна бүрдәцс бүрдәгдҗ, эднә җирһлин таал ясрулхин төлә үүлднә. Мана таңһчд олна ниицәс дунд нүднә харань муурсн улсин бүрдәц онц орман эзлнә.
Нүднә харань муурсн улсин Әрәсән ниицәнә әңг (КРО ВОС) Хальмг Таңһчд дәәнә өмн, 1931 җилин мөчн сарин 6-д, бүрдәгдсмн. Эн җилмүдин эргцд олна бүрдәц гемтә-шалтгта улсин зөв харслһна, социальн теткврин, буйнч седклин дөң күрглһнә болн нань чигн төрмүд хаһлҗ үүлдҗәнә. Ода эднә ниицәнә ханьд 500 гешүн бәәнә, теднәснь 50 гешүн насни дигт күрәд уга бичкдүд болна. Нүднә харань муурсн улсин әңгиг 2021 җиләс авн Эрнцнә Людмила һардҗана, энүнә нөкд болҗ Оруса Лидия күцәмҗтәһәр үүлдҗ, олн төрмүд хаһлхд дөң болна.
- Бидн түрүн болҗ 2021 җилд таңһчин коммерческ биш бүрдәцс дунд болсн марһанд орлцад, «Ил делкә» гидг төсв бәәдл-җирһлд тохрасн биләвидн. Шүүҗ авсн мөңгәр бидн нүднә харань муурсн улсин төлә 10 «Samsung» тамһта телефо хулдҗ авлавидн. Нүднә харань муурсн Мушан Алдр Москва балһснд тер телефо олзллһна туст шишлң сурһуль сурад, энд гемтә-шалтгта улсла кичәл давулдг болв. Дәкәд тер мөңгәр бидн сохр улсин төлә шишлң дөөв болн шатр хулдҗ авсн биләвидн, ода терүг марһас давулхларн олзлнавидн. Шүүҗ авсн түрүн мөрәг бидн олзта-тустаһар олзлад, дәкәд тиим марһанд орлцх күсл тәввидн. Тиигәд, 2022 җилд бидн дәкәд нег мөрә шүүҗ авад, «Седкләрн үзсн делкә» гидг керг-үүлдвр күцәввидн. Терүнд Элст балһсна 4-ч тойгта «Нарн» бичкдүдин садын күүкд-көвүд орлцад, 50 һар зург зурв. Теднәснь бидн 15 зург шүүҗ авад, бичкдүдин садын эрст зурлавидн. Мана әңг «Нарн» бичкдүдин садла хамцу үүлднә. Эн сурһулин бүрдәцд нүднә харань муурсн болн олн зүсн нүднә гемтә 90 күүкн-көвүн орна, тегәд бидн эднлә хамцу үүлдҗ бат залһлда бәрнәвидн, – гиҗ региональн әңгин ахлачин нөкд Оруса Лидия келнә.
Хойр җил дарандан коммерческ биш бүрдәцс дунд болсн марһанд диилвр бәрәд, мөрә шүүҗ авснь олна ниицәнә һардврт ик урмд өгв. Нидн эдн дәкн мөрә шүүҗ авв, терүнә мөңгәр эдн «Аудиогид –зүркәрн соңс» гидг төсв күцәҗәнә. Мөрн сарин 20-әс авн хөн сарин чилгч күртл эн төсвин медлд нүднә харань муурсн улсин төлә Элст балһсар экскурсь давулгдх. Эдн хотл балһсна төв талвңгас авн Алтн Босхар давад, Цаһан Аавин көшә болн җаңһрч Ээлән Овлан бумб күртл күрәд, Баатрмудын аллейәс Бурхн Багшин Алтн Сүмд күрхмн. Хальмг Таңһчин сойлын болн зуульчллһна министерств аудиогид келҗәдг тоотыг бичҗ авхд дөңгән күргв. Эн төсвсин медлд 100 һар күн мана хотл балһсар зуульчлҗ сергмҗтәһәр амрхмн гиҗ зуралгдҗана. Келхд, эн төсвин йовудт ЮФО-н регионмудас болн Татарстанас гиичнр ирҗ Элст балһснла таньлдхмн.
- Мана олна ниицән һурвн дәкҗ мөрә шүүҗ авч, гемтә-шалтгта улсин төлә соньн төсвс күцәв. Нүднә харань муурсн улс дунд спортивн, билг-эрдмин керг-үүлдврмүд давулгдна, эдн регионмуд хоорндк болн Цугәрәсән марһаст орлцҗ дииләчнрин тоод орна. Эдн гемин уршгар делкән сәәхн тоотыг үзҗ чадхш, тегәд эднд хамдан цуглрад, цаган тустаһар болн сергмҗтәһәр давулхин төлә сән таал тогтаҗ, җирһлднь байр үүдәхәр шуннавидн. Һурвн җил дарандан шүүҗ авсн мөрәг бидн олзта-тустаһар олзлҗ, мана ниицәнә гешүдин җирһлин таал ясрулҗ, сергмҗтә керг-үүлдвр бүрдәҗ чадвидн. Цаараднь чигн эн халхар үүлдҗ, мана гешүдин төлә соньн керг күцәх күсл тәвҗәнәвидн, – гиҗ Лидия Эренценовна товчлҗ келв.

БАТАН Сәәхлә
ЗУРГТ: нүднә харань муурсн улс аудиогид олзлҗ экскурьст орлцв