Базрт хулдгдҗадг тәрә-темсн кимдрҗәхш

20-06-2024, 13:31 | Общество, Таңһчин зәңгс, Зіњг

Зунын кем гүргүдән орчкв. Сүл сармудт мана таңһчд эдл-уушин үн хаврин сармудла дүңцүлхлә невчкн баһрв, гиҗ келх кергтә. Хаврин эклцәр хот-хоолын, темснә болн зер-земшин үн өсдгинь цуһар меднә. Тер мет өдр болһн эдлдг үсн, махн, тосн, бас үнтәрнә. Махн болхла өдр болһн гишң үнтәрнә биший... Үкрә махн 400 арслңгас авн 600 күртл хулдгдна, һахан махна үн үкрә махнла әдл болв, хөөнә махн хамгин үнтә, 650 арслңгас авн 800 күртл күрәд әмтиг икәр үүмүлҗәнә.

Зунар әмтн амрлһндан һарч, теңгсин көвәд сергмҗтәһәр цаган давулна. Герин эзн күүкд улс болхла, мел эн цагла болвсрсн тәрә-темс, зер-земш хураһад үвлд белднә. Герин эдл-ахуһан һартан чадмгар бәрдг күүкд улс эврә һарудасн эс гиҗ базрт темс хулдҗ авад, энүг давслад шимтә хот белднә, зер-земшәс болхла, әмтәхн шүүс кенә. Шидр зер-земшин болн темснә үн медхәр Элст балһсна негдгч микрорайона ца бәәдг базрт одвидн.
Өдр болһн хоттан орулдг шар луувң, хавстн, боднцг, мәңгрсн темснә үн тогтнв. Энүг нурһлҗдан Сарпуль, Әәдрхн, Волгодонск, Краснодар, Нальчик балһсдас авч ирнә, эдл-уушин гүртм үн деер икәр немлго хулднавидн, гиҗ темс хулдҗадг Очра Галина келв. Икәр үнтәрүлхлә әмтн авшго, уданар хулдгдхла, тәрә-темснә ик зунь ахр цагин болзгт үрнә. Терүнәс нань Яшкульд урһасн тәрә-темсн бас хулдгдна, талдан регионмудас авч ирсн темснә үнәс невчкн кимд болна. Үлгүрлхд, хаяр 60 арслң, адамч 100-ас авн 120 арслң күртл күрнә, боднцг – 60 арслң, үүрмг боднцг – 45 арслң, хавстн – 40 арслң, шар луувң – 80 арслң, мәңгрсн – 45 арслң, әмтәхн бурш – 160 арслң, чи – 200 арслң, үстә үзм – 300-350 арслң, альмн – 100 арслң, кедмн – 250 арслң, эрднин иш – 30 арслң, теңгрин ки 280 арслң күрнә.
Балһсна ик лавксар хәләхлә, нурһлҗдан талын орн-нутгудас авч ирсн темсн болн зер-земш хулдна. Тернь амтн уга, дала сән биш болдгинь цуһар келнә.
Тегәд күүкд улс базрт эдл-ууш кимдрхинь икәр күләнә. Зәрмнь зер-земшиг чанлго, бүклднь эс гиҗ ясинь һарһад, киитрүләчд тәвәд көргәһәд, үвлдән белднә. Эннь бас чик, юңгад гихлә иим хот-хол сенр болдгнь лавта.
Мана таңһчд така сар хамгин халун болдг төләд цааранднь деер келгдсн эдл-уушин үн эрк биш баһрад бәәхмн, гиҗ нәәлгднә.

КАРСАНА Евгения

Видео