Селәнә улсин седвәриг дөңнәд

22-06-2024, 13:59 | Общество, Таңһчин зәңгс, Зіњг

Селән һазрт бәәдг улсин җирһлин таал ясрулхин төлә мана орн-нутгт олн зүсн шаңһа көтлвр батлгдсн бәәнә. Теднә негнь әмтнә седвәр дөңнҗ, ямр нег төсв күцәлһнд шаңһа хазнас дөң күрглһнә көтлвр болна. Эн көтлврт орлцад, әмтн селәндән сән кец-таал тогталһна, бичкдүд нааддг эс гиҗ спортивн талвң тосхлһна, нег һазра улсин санл мөңкрүллһнә керг-үүлдврмүд күцәнә. Болв седвәр татсн улс бийснь болн селәнә муниципальн бүрдәц бас эврә демән күргҗ, төсв күцәлһнд мөңгән немх зөвтә.
Сар хооран Хальмг Таңһчин залврин Ахлачин негдгч дарук–таңһчин финансин министр Шурһчин Очр 2023 җилд таңһчин хазна оруһин болн һаруһин әңгүд күцәлһнә туст ил соңсхврт селәнә муниципальн бүрдәцс эн көтлврт орлцҗ, ямаран төсвс бәәдл-җирһлд тохрасин тускар келсн билә. Дааврта һардачин темдглсәр, эн көтлврин керг-үүлдврмүд түрүн болҗ 2019 җилд эклсмн. Хамгин түрүнд дөрвн район эн көтлврт орлцв, эннь Октябрьск, Ик Буурла, Үстин болн Яшкулин райод бәәсмн. 2019-2022 җилмүдт ут тоодан әмтнәс орҗ ирсн 67 эрлһ күцәлһнд таңһчин хазнас кесг сай арслң йилһгдсмн. Нурһлҗ әмтн амрлһна парк секлһнә, бичкдүд нааддг болн спортивн талвң тосхлһна, Төрскән харсгч Алдр дәәнд болн тууврин җилмүдт әмнәсн хаһцсн нег һазра улсин санл мөңкрүллһнә керг-үүлдврмүд күцәлһнә седвәр татна. Болв нань чигн төрмүд хаһлхар әмтн эн көтлврт орлцна.
Баһ Дөрвдә района Тундутово селәнә муниципальн бүрдәцин толһач Ольга Мединцеван келсәр, эдн эн җил Ленинә нертә уульнцд әмтн йовһар йовдг хаалһ тосххар зуралҗана. Ут тоодан энд 600 метр хаалһ тосхад, өдгә цага тосхлтын материал олзлҗ сән таал тогтахмн. Селәнә муниципальн бүрдәц эн кергт 150 миңһн арслң йилһхмн, бәәрн улс бас тедү мөңг цуглулҗ авх зөвтә, болв эднә ормд арһлачнр эн кергт эврә демән күргҗәхиг Ольга Александровна темдглнә. Таңһчин хазнас СМО-д 1 сай 194 миңһн арслң йилһгдхмн гисн шиидвр авгдсн бәәнә. Тегәд эн җилин чилгч күртл селәнә һол уульнцар йовхд тааста болхнь лавта.
- Мана селән җил ирвәс ясрад йовна. Хойр җил хооран «Балһсна сән кец-таал» гидг келн-улсин төсвин йовудт бидн эҗго һазрт сән таал тогтаһад, парк секвидн. Паркиг хашалад, бичкдүдин төлә нааддг орм кеҗ чадвидн. 2019 җилд бидн дәәнә һалд әмнәсн хаһцсн нег һазра улсин санлын бумблвд эднә нердин самбр шинрүлсн биләвидн. Келн-улсин төсвин халхар энд урһа модд суулһхин төлә мөңгн йилһгдсн уга, тегәд бидн эврә арһ-чидләрн урһа модд болн цецгүд хулдҗ авад, паркиг кеерүлвидн. Эн кергт бәәрн хазнас 380 миңһн арслң йилһгдсмн. Урднь бидн ус бурһудсн биләвидн, тегәд паркд урһҗадг моддыг болн цецгүдиг бәәрн күн Андра Николай услҗ сәәнәр асрна. Ода селәнә бәәрн улс асхнднь нааран ирҗ, цаган сергмҗтәһәр давулна. Әмтнә седвәр дөңнҗ, шаңһас мөңг йилһҗ өглһнә көтлврт орлцҗанавидн, тегәд селәнә әмтнә җирһлин таал улм ясрхнь лавта, - гиҗ Ольга Александровна келнә.
Ик Буурла района Хомутниковский селәнә әмтн бас эн көтлврт шунмһаһар орлцҗана, гиҗ темдглх кергтә. Селәнә муниципальн бүрдәцин толһач Бочкан Валентинан келсәр, хойр төсв күцәлһнд шаңһас дем авв. Түрүләд селәнәхн спортивн талвң тосхлһна керг күцәв. Эдн бас спортивн талвң тосхад, цогц-махмудан батрулҗ, чик авг-бәрцәр бәәхин төлә сән таал тогтав. Тосхлтын көдлмшиг Валентина Викторовнан аваль Валерий һардад, цугнь дигтә-даратаһар күцәв. Селәнә бәәрн улс тосхлтын көдлмшт бийснь орлцв. Санҗин Церн Катыша Церн хойр бас тосхлтын көдлмшт шунмһаһар орлцсмн. Эн кергт 2023 җилд таңһчин хазнас селәнә бүрдәцд 1035,14 миңһн арслң йилһгдсн билә.
- Эн җил болхла селәнә бәәрн улс дәәнә цагт әмнәсн хаһцсн нег һазра улсин санлд «Мөңк санл» гидг Диилврин парк бүрдәлһнә седвәр татв. Хальмг Таңһчин финансин министерств эн төсв күцәлһнд 1 сай 200 миңһн арслң йилһҗәнә, бәәрн арһлачнр, фермермүд болн СМО бас эврә тәвцән орулв. Удл уга мана паркд көдлмш эклх. Урднь бидн цааҗла харһад әмнәсн хаһцсн улсин нердин санлын самбр сексн биләвидн. Бәәрн улс эн буйнта кергт бас демән орулв. Эн җил болхла, бидн дәәнд орлцачнрин нердиг мөңкрүлх самбр секхәр зуралҗанавидн. Паркд амрад суухин төлә таал тогтагдх, хаша-хаац кегдх. Намртан болхла бидн энд олн зүсн модд суулһҗ кеерүлхвидн, - гиҗ селәнә толһач Бочкан Валентина келнә.
Тиигәд әмтн бәәсн һазртан сән кец-таал тогтаҗ, дорас өсч йовдг баһ үй болн медәтнр цаган тустаһар болн сергҗмтәһәр давулхин төлә шаңһа көтлврт орлцҗ, олнд туста керг күцәҗәнә.
ДООҖАН Наталья
ЗУРГТ: Ик Буурла района Хомутниковский селәнд тосхгдсн спортивн талвң

Видео