Зулын герл мандлтха!

Хальмгудын хамгин дурта байр өөрдәд күрч ирв. Насан утдуллһна мөргүлмүдт орлцсн әмтн ик байран сәәнәр кехәр шунҗана. Җилин туршарт кесн тоотан дигләд, орҗах җилд кех кергән әмтн темдглҗ авчана.
Һурвн долан хонгин туршарт амрлһна өдрмүдлә хальмгуд Бурхн Багшин Алтн сүмд ирҗ, насан утдуллһна мөргүлд орлцв. Ут тоодан 6 тиим мөргүл болв. Тер мөргүлин йовудт хурлын гелңгүд болн насан утдулхар хурлд ирсн әмтн Амитаюс бурхнд, Ушнивиджая болн Цаһан Дәрк бурхнд зальврад, зурһан зүүл әмтнә болн цуг әмтә тоотын амулңгин тускар ухалҗ мөргүлд орсмн.
Олн дунд сурһульд сурһульчнр болн багшнр Зулд белдәд, класс болһндан бичкн нәр кеҗәнә. «Җил болһн Зулан кеҗ, һарчах буур җилиг үдшәҗ ботхн җилән тосч, өдгә җирһл өлзәтә болтха!» – гисн йөрәлиг дасад, бичкн ачм маднд терүгән нерәдәд, сурһульдан одад, багштан болн үүрмүд сурһульчнртан йөрәл келҗ өгәд, ээҗин шарсн боорцгар цугтаһинь тооһад, Зулын байран темдглв. Тиигәд хальмгудын өрк-бүл болһнд шин җилин байр ирнә.
Кезәнәс авн темдглгдҗ йовх байрин өдриг кен чигн күн ик күслтәһәр күләнә. Зулан өргәд, бурхндан зальврад, өрк-бүләрн, үр-өңгәрн байрин нәәрән кенә. Насан дегц авдг өдрлә әмтнә ик зунь хурлд ирҗ, байрин мөргүлд орлцна.
Зулын өдр хальмгуд Зоңква гегәндән зальврна. Бурхн-шаҗна гүн номта, әрүн эн үүлдәчд нерәдҗ, залҗ өргсн миңһн зулд мөргәд, әмтн орҗах җилән угтҗ зальврна. Орчлңгин шар нарнд, көк теңгртән, деедс олн бурхндан зул өргҗ, зальврдг авъяс кезәнә төрсмн.
Экн авгин цагас авн хальмгудын җирһлд цуг тоотнь сансрла, нарта орчлңла залһлдата бәәсн төләд Зулан кедг авъясмудыг өвкнр үйәс үйдән медүлҗ йовсмн. Тер учрар өрк-бүл болһнд эн өдриг тогтсн авъясар цуг тоотнь күцәгднә. Урдаснь өвсәс белдсн һолмудан һуйриг элдәд кесн цөгцд зулан өргәд цугтан мөргнә.
Сарин литәр темдглдг евәлтә эн өдр җил болһн болзгарн әдл болхш. Хальмгт эн байр амрлһна сән өдр гиҗ зарлгдсн болад, олн орлцата байр болҗ темдглгднә. Йосна халхар амрлһна өдр гиҗ эн байр 2004 җилд Хальмг Таңһчин Закаһар батлгдсмн. Зулла залһлдата дәкн нег авъяс тодлулхмн. Зулын өмн һарсн нилх нег җилтә болҗ тоолгдна. Тиигәд хальмг литәр Зулла әмтн эврә насн деерән нег җил немҗ авна. Насан дегц авдг өдр гиҗ деер келгдлә. Болв чигн залу улс болхла, Зулын хөөн 3-5 өдр хонад, Җилин Эзн нүүснә хөөн насан авдмн. Хальмг лит тиим ончта болҗана.
Эндрк Хальмг Таңһчд Зулын өдриг гертән тоссна дару әмтн сойлын бәәрнд цуглрҗ ирәд, байрин керг-үүлдврт орлцна, дурта коллективсин концерт хәләнә. Эн җил таңһчин әмтн «Бамб цецг» ансамблин ду-би һәәхҗ байрлхмн. Зулд нерәдсн нань чигн байрта тоот эн өдр болна.
Иргчдән Хальмг Таңһчд Бурхн Багшин номд шүтдг олн орн-нутгас дала гиичнр ирҗ, бурхн-шаҗна нарт-делкән һурвдгч хургт орлцхмн. Делкән әмтнә оюни җирһлд учрҗах аһу ик чинртә эн цуглранд белдәд, хальмг әмтн шин җилдән ицгтәһәр орҗана.
УШКАНА Сувсн