Шаңһа дөңгәр эврә кергән бүтәв

Хальмг Таңһчин социальн делгрлтин, күч-көлснә болн көдлмшәр тетклһнә министерствин зәңглсәр, эн җил мана таңһчд 645 күн социальн бооца батлҗ, шаңһас дөң авч чадхмн. Эн кергт 148,9 сай арслң йилһгдхмн гиҗ зуралгдҗана. Эн көтлвр дөрвн җил хооран мана орн-нутгт эклсмн. Шаңһа көтлвр җирһлин күнд таалд туссн, баһ тетквртә улст эврә керг бүрдәхд, онц эдл-аху бүрдәхд, олз-оруһан икдүлҗ күнд бәәдләс һархд туслна.
Социальн бооцана көтлврин медлд йилһгддг шаңһа мөңгәр түрү бәәдлд туссн күн шин көдлмш олҗ авхин төлә немр сурһуль сурч мергҗлтән өөдлүлҗ, эврә керг эс гиҗ онц эдл-аху бүрдәҗ, бичкдүдт хувц-хунр, сурһульднь кергтә эд-тавр хулдҗ авч чадна. Келхд, эврә керг бүрдәх саната улст йилһгддг демин мөңгнә кемҗән ода 350 миңһн арслң, эдл-ахудан мал асрх улст 200 миңһн арслң өгнә. Җил ирвәс терүнд орлцад, социальн бооца батлсн улсин то икдәд йовна. Хальмг Таңһчд эн көтлвр күцәмҗтәһәр күцәгдҗәнә гиҗ келх кергтә. Тиигәд, дөрвн җилин эргцд 2494 күн социальн бооца батлад, шаңһас 434 сай арслңга дем авв.
Үстин района Татал селәнә дунд сурһулин багш Һәрән Вероника 2023 җилд әмтнә социальн харслтын әңглә бооца батлад, эврә керг бүрдәлһнд шаңһа дем авсн билә. Эн информатикин багшар көдлдг төләдән зургуд барлһна халхар керг бүрдәхәр шиидв. Социальн бооцаһар йилһгдсн мөңгәр эн компьютерн ширә, цаас хадһлдг тагт, зург болн цаас барлдг кергслмүд хулдҗ авв. Селәнә бәәрн улст зургуд, сурһулин багшнрт болн күүкд-көвүдт олн зүсн илдкл эс гиҗ нань талдан цаас барлдг болв.
- Җирһлин күнд таалд туссн улст олз-оруһан икдүлҗ өрк-бүлән теҗәхин төлә шаңһас дөң күргдг көтлвр бәәхин тускар би таньл улсас медләв. Чомпот селәнд бәәдг нег өрк-бүл социальн бооца батлад, терүнә медлд йилһгдсн мөңгәр мал хулдҗ авч дөңцл эдл-аху бүрдәснь нанд ик урмд өгв. Тиигәд би района әмтнә социальн харслтын цергллтд одад, мергҗлтнрлә селвлцәд, эврәннь кергин зура белдҗ харслав. Иим көтлврмүд эрк биш кергтә гиҗ санҗанав. Нег үлү селән һазрт бәәдг улст немр көдлмш олҗ авдг арһ уга болна, тегәд тааста керг делгрүлхд эс гиҗ мал асрҗ олзтаһар үүлдхд шаңһас дөң күргдгнь йир сән. Социальн бооцан баһ тетквртә, олз-орунь баһрсн, күнд таалд туссн улст дөң болна. Эн көтлврин тускар олнд медүлҗ, цәәлһврин көдлмш давулх кергтә, тиигхлә әмтн терүнд шунмһаһар орлцх. Нанд шаңһас дөң күргҗ эврә керг бүрдәлһнд дем өгснь мини җирһлин таал ясрулв. Нег һазра улст кергтә болн туста туслмҗ күргҗ үүлддг болснь нанд бахмҗта болна, –гиҗ Һәрән Вероника келнә.
Күүкд күүнә келсәр, селәнд нурһлҗ медәтә улс бәәнә, тегәд эднд шаңһа туслмҗин эв-арһс олзлҗ олн зүсн иткл цаас авх, эрлһ орулх кергтә болна. Зуг эдн өдгә цага эв-арһс сәәнәр олзлҗ чадхш, тегәд эднд Һәрән Вероника дөң болҗ, дарунь ямр нег бичг эс гиҗ эрлһ орулхд, иткл цаас авхд тусан күргнә. Сурһульчнр ямр нег төрәр илдкл белдсн цагтан энүг сурад, өңгтә кергсл олзлҗ терүг барт белднә. Бәәрн бәәтхә, хам-хоша бәәдг селәдин сурһульмудын багшнр, күүкд-көвүд бас олн зүсн зәңгллһнә самбр белдхд бас дөң болхиг сурна.
Һәрән Вероника келсәр, селәнә сурһульд сүл җилмүдт «Точка роста», «Цифровая образовательная система» гидг төсвсин халхар өдгә цага кергсл йилһҗ өггднә. Тиигәд, Татал селәнә сурһульд интерактивн самбр, ноутбук, телеүзл, МФУ болн нань чигн кергсл углҗ тәвгдв. Материальн-техническ ул батрулгдҗ, өдгә цага эв-арһс өргәр олзлгддг болсна ашт сурһульчнр информатикар соньмсдг болад, терүгәр шүүвр өгх шиидвр авдг болв.

ДООҖАН Наталья