Хамцу үүлдврин ашнь күцәмҗтә болна

Одахн Хальмг ик сурһулин һардвр, багшнр болн оютнр Хар һазра района һардврла харһҗ кесг төрәр күүндвр кев. Иим харһлтс сән авъяст тохрв, энд района кесг салврин элчнр тооцаһан өгч, ямаран көдлмш күцәҗәхин, ямаран мергҗлтнриг күләҗәхин тускар келҗ өгнә. Хар һазра РМО-н толһач Болдра Валерий района делгрлтин тускар тодрхаһар келҗ өгв, тиигәд селәнә эдл-ахуд тохма мал асрҗадг улс нүүрт йовна, Хальмг ик сурһульла эн салврт шин эв-арһ олзллһна халхар хамцу үүлдҗәнәвидн,
– гиҗ Валерий Астаевич темдглв.
Нег үлү ода Әрәсән болн таңһчин залвр селәнә эдл-ахун делгрлтд һол оньган өгчәх кемд тиим нөкцлт ик чинр зүүнә, сән чинртә эдл-ууш һарһлһиг холванд икдүлҗ болҗана. Терүнә улд селәнә эдл-аху Әрәсәд болн мана таңһчд оруһан кесг холванд өөдлүлҗ экономикиг делгрүллһнә һол ул-сүүр болв. Ода Хальмг ик сурһульд эн салврар номин шинҗллт келһн өргҗәд йовх таалд нөкцлтин туснь кесг дам холванд өсчәхнь лавта гиҗ района толһач онц заав.
Тер мет харһлтын йовудт Валерий Астаевич Хар Һазра района оютнрин сурврт хәрү өгв. Баһ наста мергҗлтнриг районд кезә чигн күләнә, эднд күч-көлснә болн җирһлин сән таал тогтаҗана гиҗ толһач темдглв. Өдгә цагт кесг салврин мергҗлтнр нег үлү селәнә эдл-ахуд болн сурһуль-эрдмин, эрүл-менд харлһна бүрдәцст кергтә болҗана. Сурһулян сәәнәр суртн, район таднд эрк биш дөң болад бәәх.
Мана һазрин баһчудыг бидн хойр дам байртаһар тоснавидн, яһад гихлә эдн района җирһлин таалыг меднә, түргәр иҗлдҗ Хар Һазра района делгрлтин төлә көдлх гиҗ Валерий Астаевич келв. Тер мет һазр көдәрлһнлә ноолдлһна, йиртмҗ харлһна, нань чигн төрәр оютнр сурвран өгч, тодрха хәрү авв. Ик сурһулян төгсәчкәд эдн эврән чигн тер көдлмшт орлцҗ чадх гиҗ района толһач тедниг иткүлв.
Цааранднь района сурһуль-эрдмин заллтын һардач Эрднь-Һәрән Нина баһ наста мергҗлтнриг сурһульмудт күләҗәнә гив. Багшнриг белдлһнә халхар эднә заллт Хальмг ик сурһульла өргн нөкцлт күцәҗәнә, тернь цааранднь чигн өргҗәд бәәх. Баһ наста багшнрт сурһмҗлачнр түрүн җилмүдт дөң болх. Района даалһврар мергҗлтнриг белдлһн бас өргҗәд йовх, тер эв-арһ цаг ирвәс улм икәр олзлгдад йовна, яһад гихлә бәәрн баһчуд дундас кергтә кадрмуд белдлһиг урмдулна, тер кергт таңһчин һардвр дөң болна гиҗ заллтын һардач темдглв.
- Тиим харһлт райодла кеһәд, бидн теднә һардврин болн Хальмг ик сурһулин хоорнд шуд кевәр күүндвр келһнә талвң тогтаҗанавидн. Тиим кевәр бәәрн салг-үүлдврин һардачнр улм тодрхаһар эврә района оютнрла нөкцлтҗ, теднәс кергтә мергҗлтнриг шүүҗ авч чадҗана. Өвкнрән күндлҗ, дорас өсч йовдг үйнртән килмҗән өгч ухата улс өскх Валерий Астаевичин седвәр бас тиим цецн хәләциг медүлҗәнә, мана хоорндк хәрлцән цааранднь чигн өргҗәд, таңһчд, районд туста болтха, – гиҗ Хальмг ик сурһулин һардач Салан Бадм йөрәв.
Терүнә хөөн Хар Һазра района болн Хальмг ик сурһулин хоорнд нөкцлтин туск бооцан батлгдв. Иргчдән талдан чигн райодла тиим харһлтс болад бәәхмн. Райодын делгрлтд, өдгә цагин кесг салврин мергҗлтнр сурлһнд, туслдг Хальмг ик сурһулин номтнрла кесг төрәр бооцас батлгдх, тиим тодрха нөкцлтин ул деер бачм кесг төр хаһлҗ болхмн.
Эн харһлтын тускар дацңгудын һардачнр бас ахр тоолвран келв.
Натра Аркадий, профессор, аграрн дацңгин һардач: «Хар Һазра район кадрмуд белдлһнд һол оньган өгнә. Ода мана дацңд района даалһврар 7 күн кесг эрдм дасчана. Фермерин эдл-ахуст бас һоллгчдан Хальмг ик сурһуль төгсәсн мергҗлтнр көдлҗәнә. Валерий Астаевич эврән бас мана вуз төгсәлә. Района эдл-ахуст мана номтнрин һардврт шинҗллтин өргн көдлмш күцәгдҗәнә, хамгин шин эв-арһс олзлгдҗана».
Сумьяна Елена, доцент, физикин болн эсвин, зәңгллһнә эв-арһин дацңгин һардач: «Хар Һазра районд хаһлх кесг төрин тускар үнн-чик кевәр һоодан келҗ өгв, тедниг яһҗ хаһлхар седҗәхән бас медүлв. Района даалһврар сурчах оютн эн харһлтд тоолвран келснь бас байрта йовдл болҗана».
Талдан райодт эн туст Хар Һазра һардврас үлгүр авх кергтә, яһад гихлә эдн тиим бооца цааранднь чигн батлхар седҗәнә, баһ наста мергҗлтнрин төлә көдлмшин сән таал чигн тогтаҗана, тернь ода баһчуд тәвҗәдг һоллгч неквр болҗана. Багшнрин җалвинь чигн өөдлүлхин тускар бас ухалх кергтә.
ТҮРВӘН Һуна