Хойр келн-улсиг хамцулв

Сегодня, 19:38 | Общество, Таңһчин зәңгс, Зіњг

Әрәсән Президент Владимир Путинә шиидврәр ирх 2026 җил мана орн-нутгт олн улсин ниицлтин җил гиҗ зарлгдв. Мана ик орн-нутгт, тер тоод Хальмг Таңһчд олн келн-улс ни-негн, кен-негнәннь авъяс, сойл болн тууҗ күндлҗ ах-дүүнр кевтә бәәнә. Хойр келн-улсин элчнр ханьцад, өрк-бүлән өндәлһсн цагт олн улсин ниицлт батруллһнд бас тәвцән орулдгнь лавта. Мана таңһчд тиим өрк-бүлмүд баһ биш бәәнә.

Целинн района Овата селәнд бәәдг Александр болн Зарема Балиткиевихн арвн нәәмн җилдән ниитә бәәнә. Эдн һурвн үрндән хальмг болн даргин улсин авъяс-заңшал зааҗ, сойлла болн тууҗла таньлдулна. Эднә өрк-бүлд хальмг, даргин, орс келн-улсин сән өдрмүд темдглҗ, цуг авъясмуд күцәнә. Келхд, эн селәнд олн келн-улс бәәнә, тегәд эдн хамдан цуг сән өдрмүдиг темдглҗ, нег-негән йөрәнә. Зарема бер хальмг боорцг, махан шөлтәһән болну, даргин улсин хинкал, чуду болну болһхдан дурта, тегәд эднә герт ирсн гиичнр олн келн-улсин хот амсҗ һарна.
- Мана өрк-бүл урднь Яшкулин района Утта селәнд бәәдг билә. 2007 җилд бидн нааран нүүҗ ирвидн. Энд би авальтаһан таньлдад, өрк-бүлән өндәлһвидн. Түрүн авгтан эк-эцкм намаг дөңнсн уга, болв бидн нег-негндән дуран өгәд, бат шиидвр авснд иткв. Энкира зе күүкнь һархла аав-ээҗнриннь зүркнь хәәлв. Ууһн күүкнә дару Тагир болн Айса һарв, тегәд мана өрк-бүл җил ирвәс батрад, ни-негн бәәнә. Хальмг болн даргин улсин сән өдрмүдиг бидн хамдан темдглҗ, нег-негндән гиичд одҗ, бичкдүдтән чик сурһмҗ өгхәр шуннавидн. Күүкд маднас үлгүр авч хамдан сурһуль сурдг болн бичкдүдин садт ордг бичкдүдлә үүрлҗ, талдан келн-улсин үр-иньгүдтә. Цуг улс әдл, бидн нег орн-нутгт бәәнәвидн, мадн нег тууҗтавидн гиҗ бидн күүкдтән заанавидн, - гиҗ Зарема Руслановна келнә.
Хальмг өрк-бүлд орҗ ирхднь хадм экнь Ирина Алексеевна берән сәәнәр тосад, җомба чандгиг, боорцг шардгиг дасхв. Бийнь Зарема бер олн зүсн хот-хол болн һуйрин кегдлмүд болһхдан дурта, тегәд эн дарунь цугинь дасч авв. Дунд сурһульд эс гиҗ бичкдүдин садт ямр нег байрин керг-үүлдвр, буйнч седклин яарм болхла, күүкд күн эрк биш орлцна. Үкр сарин 4-д улсин ниицлтин сән өдрт болдг байрт эн хальмг болн даргин хот-хол белдҗ олн әмтиг тоона.
Баахн өрк-бүл эврә гертә, тегәд эдн салу бәәнә. Герин эзн Александр Алексеевич селәнд электрокүчәр тетклһнә бүрдәцд көдлнә. Эн һартан эвтә, бәрсән кедг, чадмг залу күн мөн. Селән һазрт өсәд-боссн төләдән эдн бичкнәсн авн мал асрдгиг дассмн, тегәд эдн гертән хө, һаха, шову бәрнә. Күүкднь эк-эцкән дахад бас бичкнәсн нөкд болна. Тагир эцкдән дөң болад, хаша-хаац ахулна, мал услҗ, хотынь өгнә. Ода эдн шин хаша тосхҗана, тегәд эцк көвүн хойрт кех-күцәх көдлмш баһ биш. Зарема Руслановна селәнә муниципальн бүрдәцин һардврт тоочар көдлҗәнә. Көдлмшиннь хөөн эн герүрн адһҗ, эврәкстән сенр болн шимтә хот болһна. Энкира болн Айса эктәһән һуйрин кегдлмүд кеҗ, үүл бәрҗ бас цаган тустаһар давулна. Энкира 8-ч класст сурна, эн ширә деер наддг теннисәр соньмсна, волейбол наадхдан дурта, района марһаст шунмһаһар орлцна. Тагир болхла үүрмүдтәһән футбол наадхдан таасна.
Тиим соньн өрк-бүллә бидн таньлдад, эднә бәәдл-җирһлин тускар медҗ аввидн. Селән һазрт бәәһәд, тааста эрдмәрн даавртаһар көдлҗ, күүкдән өскҗ, олна хормад багтҗ йовдг хальмг-даргин өрк-бүл олн улсин ниицлт батруллһнд эврәннь тәвцән орулҗ йовна. Хойр күн нег-негндән дуран өгәд, кен-негнәннь седклд тусч ниитә бәәхин төлә ямаран келн-улс болдгнь йилһл уга болдгиг эдн герчлҗәнә.

ДООҖАН Наталья

Видео